Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư: Việt Nam thuộc nhóm tăng trưởng kinh tế cao

9 tháng đầu năm đã giải ngân được 51,38% vốn đầu tư công

Chiều tối 30/9, tại buổi họp báo thường kỳ Chính phủ tháng 9, báo chí đặt câu hỏi đến Bộ KH&ĐT về những kết quả nổi bật về kinh tế-xã hội quý III cũng như 9 tháng đầu năm, trong đó hai động lực tăng trưởng là giải ngân vốn đầu tư công và xuất khẩu có những đột phá gì?

Trả lời vấn đề này, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Quốc Phương cho biết, tăng trưởng quý III đạt 5,33% - vượt khỏi những mong đợi trước đây, đóng góp vào tăng trưởng 9 tháng là 4,24%. Trong đó có điểm nhấn là nhiều chỉ số vĩ mô quan trọng tháng sau tốt hơn tháng trước, đóng góp vào tổng thể quý sau tốt hơn quý trước. 

"Mặc dù số không phải quá nhiều, đột phá nhưng như vậy đã là rất tốt so với bối cảnh kinh tế thế giới đang rất khó khăn. Nếu so sánh với quốc tế, với các nước trong khu vực, các nước trên thế giới thì tăng trưởng của chúng ta là cao. Trong khu vực châu Á, so với Malaysia, Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc, chúng ta đều cao hơn, thậm chí hơn cả những nước châu Âu như Anh, Pháp, kể cả Mỹ", ông Trần Quốc Phương nói.

Về đầu tư công, động lực hết sức quan trọng và cả xã hội quan tâm, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết, 9 tháng đầu năm đã giải ngân được 51,38%. Đối với đầu tư công 9 tháng, chưa năm nào vượt qua 50% cả, năm nay có thể vượt qua là điều rất vui.

"Năm 2023 không giống các năm khác là năm nay dư liệu vốn cực nhiều mà chúng ta đạt tỉ lệ cao như vậy, đó là điều rất tốt. Số tiền tuyệt đối mà chúng ta giải ngân cao hơn năm ngoái là hơn 110 nghìn tỷ đồng, đây là con số rất lớn", ông Trần Quốc Phương bày tỏ.

3 trụ cột chính đào tạo nhân lực phục vụ cho công nghiệp bán dẫn

Cũng tại họp báo, phóng viên nêu vấn đề trong chuyến thăm của Tổng thống Hoa Kỳ, tuyên bố chung của Việt Nam và Hoa Kỳ cho thấy hai bên sẽ hợp tác sâu rộng trong lĩnh vực KHCN, và ngành bán dẫn của Việt Nam được cho là đứng trước cơ hội lớn để thu hút dòng vốn lớn từ Mỹ. Tuy nghiên, để hấp thụ được dòng vốn này chúng ta có sự chuẩn bị thế nào về nhân sự chất lượng cao bởi kỹ sư về lĩnh vực bán dẫn của Việt Nam mới chỉ có 5.000 người?

Trả lời vấn đề này, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Quốc Phương khẳng định chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Joe Biden đến Việt Nam cũng như chuyển công tác của Thủ tướng Chính phủ đến Mỹ trong thời gian qua đã mở ra rất nhiều cơ hội, trong đó có cơ hội phát triển khoa học công nghệ và ngành công nghiệp mới, cụ thể hơn là ngành công nghiệp bán dẫn. Đây là một trong những ngành công nghiệp đang chiếm ưu thế và chúng ta đang đón đầu để cố gắng vươn lên, đi đầu, dẫn trước.

Theo ông Trần Quốc Phương, ngành công nghiệp chip bán dẫn là ngành hết sức mới ở Việt Nam. Vì mới nên chúng ta phải có sự chuẩn bị hết sức kỹ lưỡng để đón nhận và phát triển nó một cách hiệu quả.

Ở đây có rất nhiều khía cạnh để đề cập. Tuy nhiên, khía cạnh đào tạo nguồn nhân lực là khía cạnh mang tính chất nền tảng để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn.

Trong thời gian tới, đào tạo nguồn nhân lực có nội dung mới là Thủ tướng Chính phủ vừa giao cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhiệm vụ khẩn trương xây dựng Đề án phát triển nguồn nhân lực trong ngành bán dẫn đến năm 2030.

Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết, qua sơ bộ nghiên cứu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất 3 trụ cột chính đào tạo nhân lực phục vụ cho công nghiệp bán dẫn.

Trụ cột đầu tiên mang tính lâu dài, dài hơi để đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao chính là đào tạo đại học. Để đào tạo được các kỹ sư, tiến sĩ, thạc sĩ giỏi về bán dẫn thì bắt buộc phải đào tạo đại học, và đòi hỏi sự hợp tác của ba đối tác hết sức quan trọng.

Đầu tiên là Nhà nước. Nhà nước cần có cơ chế tạo điều kiện cho các trường đại học, các viện đào tạo số lượng sinh viên đủ để phục vụ trong ngành công nghiệp bán dẫn. Hiện nay chúng ta vẫn còn thiếu hụt lực lượng này.

Đối tác thứ hai cần tập trung đó là các viện và các trường đại học. Rõ ràng đối với các viện và các trường đại học, phải có một kế hoạch mang tính chất dài hơi là mở thêm các khoa, phòng đào tạo. Hoặc thuê mướn hoặc hợp tác với các trường trên thế giới để có nguồn giáo viên dạy được cho học sinh, sinh viên Việt Nam về công nghiệp bán dẫn. Trên cơ sở đó mới có sự hấp dẫn đối với sinh viên đăng ký học các khoa này.

Và nhóm đối tác thứ ba hết sức quan trọng, nếu không đào tạo sẽ lãng phí, không sử dụng được, đó chính là doanh nghiệp trong công nghiệp bán dẫn.

"Trong hai chuyến thăm vừa rồi của Tổng thống Hoa Kỳ và Thủ tướng Chính phủ, rất mừng là có nhiều doanh nghiệp chip bán dẫn của Mỹ rất quan tâm đến thị trường Việt Nam, và bày tỏ ý định sẽ đầu tư tại Việt Nam. Không những thế họ còn hợp tác với các doanh nghiệp Việt Nam để có các hoạt động ở bên Hoa Kỳ. 

Hy vọng rằng với nhu cầu của các doanh nghiệp đầu tư chip bán dẫn tại Việt Nam có thể khắc phục được số lượng dự kiến chúng ta đào tạo sinh viên cho ngành chip bán dẫn", Thứ trưởng Trần Quốc Phương nói.

Trụ cột thứ hai hết sức quan trọng mà hiện nay chúng ta còn thiếu là đào tạo kỹ sư, người lao động, hay còn gọi là kỹ thuật viên, những người cụ thể làm việc trong lĩnh vực này.

Trụ cột cuối cùng là huy động nhân tài trong lĩnh vực bán dẫn của Việt Nam. Một nhân tài có thể dẫn dắt được hàng chục, hàng trăm người đi theo. Và việc thu hút nhân tài trong công nghiệp bán dẫn, đặc biệt ở Việt Nam, là việc hết sức quan trọng.

"Với ba trụ cột đấy, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành địa phương, các doanh nghiệp, các nhà khoa học cố gắng hoàn thành đề án này theo đúng tiến độ đề ra", Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết.