Thụy Điển vượt qua rào cản cuối cùng trong nỗ lực gia nhập NATO

Thụy Điển chính thức gia nhập NATO

Sự chấp thuận của Quốc hội Hungary được xem như rào cản cuối cùng để Stockholm chính thức gia nhập NATO. Hôm 23/2, Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson đã đến thăm Budapest để thảo luận về hợp tác quốc phòng và an ninh với lãnh đạo đồng cấp Hungary Viktor Orban. Hai bên dường như đã hòa giải, đồng ý về một thỏa thuận, cụ thể Hungary sẽ mua 4 máy bay chiến đấu JAS 39 Gripen mới do Thụy Điển sản xuất, nâng tổng số tiêm kích mẫu này trong biên chế không quân Hungary lên 18 chiếc.

Trong số 194 thành viên Quốc hội đã bỏ phiếu, chỉ có 6 người phản đối việc Thụy Điển gia nhập NATO. Sự chấp thuận này cũng là rào cản cuối cùng để Thụy Điển được gia nhập NATO.

"Hôm nay là một ngày lịch sử. Thụy Điển sẵn sàng gánh vác trách nhiệm đối với an ninh Châu Âu-Đại Tây Dương. Thụy Điển đã bỏ lại phía sau 200 năm trung lập và không liên kết quân sự. Khoảnh khắc này là một bước tiến lớn và cần phải nghiêm túc thực hiện. Tư cách thành viên NATO có nghĩa là giờ đây chúng ta sẽ thúc đẩy sự hợp tác của nhiều nền dân chủ vì hòa bình và tự do. Một sự hợp tác rất thành công," Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson phát biểu ngay sau cuộc bỏ phiếu.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg xác nhận Thụy Điển sẽ trở thành thành viên của khối khi tất cả các đồng minh đã chấp thuận nỗ lực gia nhập của họ.

"Tư cách thành viên của Thụy Điển sẽ khiến tất cả chúng ta mạnh mẽ và an toàn hơn", ông Jens Stoltenberg nói.

Việc bổ sung thêm Thụy Điển gia nhập, NATO sẽ có 32 quốc gia thành viên. Năm ngoái, Phần Lan đã trở thành thành viên thứ 31 của NATO. Để một quốc gia chính thức trở thành thành viên của NATO, đơn xin gia nhập của nước đó phải được toàn bộ các nước thành viên liên minh phê chuẩn.

Hungary là quốc gia cuối cùng ủng hộ

Với tư cách là các quốc gia NATO, Phần Lan và Thụy Điển sẽ được hưởng sự bảo vệ theo Điều 5 trong Hiến chương của liên minh này. Giống như tất cả các thành viên NATO, Phần Lan sẽ được hưởng lợi từ sự đảm bảo an ninh tập thể rằng một cuộc tấn công vào một thành viên được coi là một cuộc tấn công vào tất cả.

Việc Thụy Điển và Phần Lan tuyên bố ý định tham gia liên minh đồng nghĩa sẽ từ bỏ chính sách không liên kết quân sự kéo dài hàng thập kỷ vốn đã xác định quan hệ đối ngoại của cả hai quốc gia trong Chiến tranh Lạnh.

Thụy Điển và Phần Lan hồi tháng 5/2022 đã nộp đơn xin gia nhập NATO, kết thúc hàng thập kỷ duy trì chính sách không liên kết về quân sự. Phần Lan được kết nạp vào khối hồi tháng 4/2023 trong khi Thụy Điển lúc đó gặp trở ngại từ Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary.

Đến nay, NATO đã có chính sách mở cửa, nghĩa là bất kỳ quốc gia nào cũng có thể được mời tham gia nếu quốc gia đó bày tỏ sự quan tâm và có khả năng cũng như sẵn sàng duy trì các nguyên tắc của hiệp ước thành lập khối.

Theo quy định gia nhập, bất kỳ quốc gia thành viên nào cũng có thể phủ quyết việc một quốc gia mới gia nhập. Trước đó, trong khi hầu hết các thành viên NATO nhanh chóng chấp thuận đơn đăng ký của Phần Lan và Thụy Điển thì Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ lại trì hoãn một thời gian.

Đến tháng 3 năm ngoái, Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ sau đó đều có lập trường mềm mỏng hơn về tư cách thành viên của Phần Lan và chấp thuận đơn đăng ký của Phần Lan.

Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ vừa chấp thuận sự gia nhập của Thụy Điển vào tháng trước, sau khi Stockholm thắt chặt luật chống khủng bố và cam kết hợp tác chặt chẽ hơn với Thổ Nhĩ Kỳ về những lo ngại về an ninh.

Về phía Hungary, Thủ tướng Orbán Viktor luôn khẳng định chính phủ của ông cũng sẽ ủng hộ tư cách thành viên của Thụy Điển. Tuy nhiên, trên thực tế, việc phê chuẩn được thực hiện tại Quốc hội Hungary thậm chí còn muộn hơn cả ở Thổ Nhĩ Kỳ. Hungary hiện là quốc gia cuối cùng trong số 31 thành viên của liên minh đưa ra sự ủng hộ kể từ khi Thổ Nhĩ Kỳ phê chuẩn yêu cầu của Hungary hồi tháng trước

"Hungary có lợi ích nhất định đối với an ninh của châu Âu. Ở Thụy Điển, chúng tôi có một đồng minh mạnh mẽ và đáng tin cậy, người sẽ mang lại lợi ích tốt đẹp hơn cho tương lai của NATO", Người phát ngôn Chính phủ Hungary Zoltan Kovacs cho biết sau cuộc bỏ phiếu.

Việc Quốc hội Hungary phê chuẩn đơn gia nhập NATO của Thụy Điển sẽ mang đến cơ hội cho Stockholm gia nhập liên minh sau gần hai năm đàm phán căng thẳng.

Sau khi Budapest hoàn tất quy trình thông qua đơn gia nhập NATO của Stockholm, văn kiện sẽ được chuyển cho Mỹ để tiến hành các thủ tục tiếp theo. Thụy Điển sau đó sẽ được mời tham gia Hiệp ước Washington để chính thức trở thành thành viên thứ 32 của khối.