Tín hiệu mới từ quan hệ EU – Philippines: Điểm nhấn về an ninh và thương mại

Trong một cuộc họp báo chung với Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. vào đầu tuần, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết: "Hôm nay, tôi ở đây để thúc đẩy một kỷ nguyên hợp tác mới giữa chúng ta. Chúng tôi chia sẻ rất nhiều giá trị và lợi ích. Chúng tôi tin vào trật tự quốc tế dựa trên luật lệ và chúng tôi tin vào sự cần thiết phải thúc đẩy và bảo vệ trật tự đó."

An ninh là một trọng tâm lớn

Bà cũng đề cập đến nhiều lĩnh vực hợp tác song phương như thương mại, biến đổi khí hậu, kết nối kỹ thuật số, quan hệ đối tác về nguyên liệu thô quan trọng và an ninh, hướng đến "củng cố mối quan hệ của chúng ta trên toàn diện," bà Ursula von der Leyen cho biết.

Bà Ursula von der Leyen cho biết EU sẵn sàng tăng cường hợp tác với Philippines về thúc đẩy an ninh hàng hải khu vực bằng cách chia sẻ thông tin, thực hiện đánh giá các mối đe dọa và củng cố năng lực cho lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines.

Nhà lãnh đạo EU cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác an ninh không chỉ ở châu Âu mà còn ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Lập trường này cũng đã được Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương NATO nhiều lần khẳng định.

"An ninh ở châu Âu và an ninh ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương là không thể tách rời. Những thách thức đối với trật tự dựa trên luật lệ giữa một thế giới được liên kết với nhau ảnh hưởng đến tất cả chúng ta. Xã hội của chúng ta đang phải trả hóa đơn năng lượng cao hơn và chi phí thực phẩm cao hơn. Đây là lý do tại sao chúng tôi lo ngại về căng thẳng gia tăng ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương", bà von der Leyen nói.

"Liên minh châu Âu rất ủng hộ một Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và cởi mở. Bởi vì một Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương không phải chịu sức ép là chìa khóa cho mọi sự ổn định, hòa bình và thịnh vượng của người dân chúng ta," bà nói thêm.

Thúc đẩy mạnh về thương mại

Phát biểu tại Diễn đàn doanh nghiệp Philippines, bà von der Leyen cho biết EU có thể làm được nhiều hơn với "với vị thế là đối tác thương mại lớn thứ tư của Philippines", đồng thời lưu ý về các cuộc đàm phán đã được khởi động lại về hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa EU và Philippines.

Các cuộc đàm phán ban đầu được bắt đầu vào năm 2015 với mục đích ký kết thỏa thuận bao gồm thuế quan, hàng rào phi thuế quan đối với thương mại và sở hữu trí tuệ. Tuy nhiên, tiến trình này đã bị đình trệ hai năm sau đó khi mối quan hệ trở nên xấu đi do EU bày tỏ lo ngại về chiến dịch chống ma túy của Tổng thống khi đó là Rodrigo Duterte.

Bà von der Leyen nói: "Một hiệp định thương mại tự do mang lại nhiều cơ hội to lớn cho cả hai chúng ta về tăng trưởng và việc làm. Chúng ta cần đa dạng hóa các tuyến cung ứng của mình và thúc đẩy chuỗi cung ứng trở nên linh hoạt hơn… Một FTA sẽ là cơ sở cho điều đó. Nhưng FTA còn có thể mang lại nhiều hơn thế nữa. FTA có thể là bàn đạp cho sự hợp tác công nghệ mới để hiện đại hóa nền kinh tế rộng lớn hơn."

"Khác với các nhà đầu tư nước ngoài khác, chúng tôi không muốn chỉ đầu tư vào khai thác nguyên liệu thô. Chúng tôi cũng có thể hỗ trợ bạn trong việc xây dựng năng lực xử lý tại địa phương dựa trên nền tảng cơ sở hạ tầng năng lượng sạch mới," bà nói thêm.

"Trong cuộc họp, chúng tôi đã thảo luận về các mối quan hệ kinh tế, đặc biệt tập trung vào việc khôi phục thương mại giữa hai bên," Tổng thống Marcos nói, đồng thời cho biết thêm rằng "Philippines và EU là những đối tác có cùng chí hướng thông qua các giá trị chung."

Chuyến thăm của bà Von der Leyen tới Philippines diễn ra vào thời điểm EU đang đánh giá xem có nên mở rộng các ưu đãi thương mại đặc biệt, bao gồm cắt giảm thuế quan đối với nhiều loại sản phẩm, cho Philippines hay không.

Đây cũng là hoạt động ngoại giao cấp cao đầu tiên của EU trong gần 6 thập kỷ quan hệ với nước này, theo trang Euro news. Chuyến thăm cũng nằm trong chuỗi hoạt động công du của các nhà lãnh đạo phương Tây trong khu vực.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron gần đây mới kết thúc chuyến công du Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Chính quyền của Tổng thống Biden cũng đang đẩy mạnh hợp tác quốc phòng với Manila. Điều này cũng phù hợp với mục tiêu của Tổng thống Philippines Marcos là đưa Manila trở thành một đối tác kinh tế và an ninh tiềm năng của Mỹ và châu Âu, theo nhận định của tờ Politico.