Trump chọn tân Ngoại trưởng Mỹ: Cú lội ngược dòng ngoạn mục

Tổng thống Mỹ mới đắc cử Donald Trump đã chọn CEO của Exxon Mobil Rex Tillerson vào ghế Ngoại trưởng Mỹ - gạt bỏ những lo ngại về mối quan hệ gần gũi của doanh nhân này với Nga, hai nguồn tin thân cận với Trump tối ngày 12/12 cho biết.

Động thái này của Trump đã chấm dứt sự đồn đoán trong công chúng cũng như những rạn nứt trong nhóm chuyển giao của ông, tuy nhiên, đã dấy lên khả năng về sự leo thang tranh cãi với Quốc hội về tiến trình thông qua Tillerson, người có mối quan hệ gần gũi với Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Ông Putin và ông Tilerson trong buổi lễ hợp tác giữa Exxon và Rosneft năm 2012. (Nguồn: RIA Novosti/ AP)

Ông Trump dự kiến sẽ công bố đề cử này vào sáng 13/12, nguồn tin giấu tên thân cận với nhóm chuyển giao cho biết.

Ông Trump đã chọn Tillerson sau một cuộc họp ngày thứ bảy tuần trước, buổi thảo luận thứ hai của họ chi trong tuần qua. Ông Trump được cho là bị thu hút về ý tưởng sắp xếp một doanh nhân tầm cỡ quốc tế vào vị trí nhà ngoại giao hàng đầu của quốc gia.

Tuy nhiên, những thông tin trên về Tillerson ngay lập tức đã dấy lên mối quan ngại từ Điện Capitol, khi các nghị sĩ cũng đang hết sức căng thẳng về những báo cáo tình báo cho thấy Nga can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ để giúp Trump. Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio từ Florida đã viết trên Twitter rằng việc "là một 'người bạn của Vladimir'" không phải là một phẩm chất ông ấy cần tìm cho vị trí ngoại trưởng.

Trong một cuộc phỏng vấn cuối tuần với "Fox News Sunday", ông Trump cho rằng quan hệ sâu sắc của Tillerson với Moscow là một điểm nổi bật. Là người đứng đầu Exxon Mobil, Tillerson duy trì quan hệ chặt chẽ với Nga và được Tổng thống Putin trao tặng huân chương Hữu nghị trong năm 2013, một vinh dự cho công dân nước ngoài.

Nếu được Thượng viện thông qua, thách thức Tillerson phải đối mặt sẽ là liệu các kĩ năng thỏa thuận kinh doanh của ông có thể được đưa vào thế giới tinh tế của ngoại giao quốc tế. Ông sẽ phải đối mặt với những thách thức trước mắt về Syria, nơi cuộc nội chiến ngày càng ác liệt, và Trung Quốc, đang căng thẳng sau những nhận đinh và hành động gần đây của ông Trump.

Là người gốc Wichita Falls, Texas, Tillerson đến Exxon Mobil Corp với vị trí một kỹ sư sản xuất ngay khi rời Đại học Texas ở Austin vào năm 1975. Thăng tiến lên vị trí điều hành, Tillerson đã có những quyết sách mạnh mẽ đối với thị trường dầu, cũng như giữ nhiều vị trí tại các chi nhánh của tập đoàn tại Mỹ, Yemen và Nga.

Ông Tillerson, trở thành CEO Exxon vào ngày 1/1/2006 đã có nhiều nỗ lực đưa Exxon vào thị trường Nga, bao gồm việc thỏa thuận hợp tác với tập đoàn dầu khí nhà nước Nga Rosneft.

Sự lựa chọn ông Tillerson dường như là một động thái bất ngờ khi trước đó có nhiều ứng viên tiềm năng khác như cựu Thị trưởng thành phố New York Rudy Giuliani và Mitt Romney, ứng viên Tổng thống đảng Cộng hòa năm 2012. Tuy nhiên, triển vọng lựa chọn Giuliani đã giảm trong bối cảnh nhiều thông tin tiết lộ các mối quan hệ kinh doanh ở nước ngoài của ông trong khi ông Romney trở thành một chủ đề mâu thuẫn trong nhóm chuyển giao khi một số cố vấn của ông Trump mạnh mẽ phản đối việc lựa chọn một thành viên đảng Cộng hòa đã chỉ trích ông Trump gay gắt trong chiến dịch tranh cử.

(Theo AP)