Ai tiếp tay cho bà chủ 8X Vũ Thị Hoan trong thương vụ thu phí cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình?

Ngày 22.11.2018, thực hiện Kết luận của Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng và Thường vụ Quân ủy Trung ương, Cơ quan Điều tra Hình sự Bộ Quốc phòng đã ra Quyết định khởi tố vụ án số 04/QĐ-KTV về tội "vi phạm các quy định về quản lý đất đai" theo Điều 229 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Theo đó, Cơ quan Điều tra Hình sự bộ Quốc phòng đã khởi tố, lệnh bắt tạm giam bị can: Đại tá Trần Trọng Tuấn, Phó Giám đốc công ty Hải Thành (thuộc Quân chủng Hải quân) và Vũ Thị Hoan, nguyên Giám đốc công ty TNHH Yên Khánh (Yên Khánh), Giám đốc công ty cổ phần Yên Khánh - Hải Thành đang được dư luận quan tâm.

Trong số người bị bắt, cái tên Vũ Thị Hoan đặc biệt được lưu ý. Là bà chủ 8X và được mệnh danh với cái tên "nữ đại gia trong lĩnh vực giao thông" với hàng loạt dự án BOT. Đặc biệt, dưới thời bà Hoan, Công ty Yên  Khánh đã "thâu tóm" nhanh chóng quyền thu phí cao tốc dự án cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình từ tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC). Điều đáng nói, việc tổ chức thu phí của Công ty Yên Khánh không được thực hiện qua hình thức đấu thầu công khai mà có dấu hiệu là chỉ định thầu thông qua các văn bản trao đổi giữa Bộ GTVT, VEC và công ty Yên Khánh.

Ai chỉ định thầu?

Cụ thể, năm 2012, để thâu tóm quyền thu phí dự án cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, bà Vũ Thị Hoan, (thời điểm làm Giám đốc công ty TNHH Yên Khánh) đã ký văn bản số 84/2012/CV-ĐB gửi tới bộ GTVT đề xuất tổ chức thuê dịch vụ quản lý thu phí đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình.

Chỉ sau một tuần kể từ ngày công ty Yên Khánh đề xuất, nguyên Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường đã ký văn bản số 5429/BGTVT-TC đề nghị VEC trực tiếp đàm phàn với nhà đầu tư để xử lý theo đúng thẩm quyền.

Sau văn bản này, bà Vũ Thị Hoan tiếp tục ký văn bản số 106/CV-YK gửi tới VEC đề xuất công tác tổ chức thu phí đường bộ dự án cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình.

Văn bản do bà Hoan ký nêu rõ: "Ngày 24.7.2012 công ty Yên Khánh có văn bản và phương án kèm theo gửi VEC đề xuất xin chủ trương mua quyền thu phí đường bộ dự án cao tốc đoạn Pháp Vân – Cầu Giẽ và xin tiếp cận dịch vụ quản lý thu phí trong vòng 12 tháng nhằm xác định doanh thu làm cơ sở xác định giá bán quyền thu phí của dự án.

Ngày 11.9.2017 VEC ra văn bản số 2389/VEC-KHĐT yêu cầu công ty Yên Khánh lập phương án chính thức về việc tổ chức thu phí, đề xuất biện pháp xử lý về tài sản, nhân sự phục vụ cho công tác thu phí mà VEC đã đầu tư, mức phí dịch vụ, phương thức thanh toán, mối quan hệ giữa VEC, VEC O&M...

Căn cứ vào các nội đã nêu trên và yêu cầu của VEC, công ty Yên Khánh lập phương án chính thức, đề xuất công tác tổ chức thu phí đường bộ dự án đường cao tốc đoạn Pháp Vân – Cầu Giẽ và các công tác liên quan kèm theo. Kính gửi VEC xem xét, quyết định cho công ty Yên Khánh quản lý thu phí dự án cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình".

Ngay sau đó, ông Mai Tuấn Anh hiện là Chủ tịch HĐTV VEC (thời điểm đó là Tổng giám đốc VEC) đã ký văn bản số 2792 gửi bộ GTVT xin chủ trương ký hợp đồng về dịch vụ thu phí Dự án xây dựng đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình cho công ty Yên Khánh). Đây là đối tác thực hiện với công ty Thái Sơn của ông Đinh Ngọc Hệ rất nhiều dự án BT, BOT.

Văn bản do ông Mai Tuấn Anh ký khẳng định: "Trên cơ sở quyết định của Bộ GTVT, VEC đã tổ chức thực hiện và giao cho công ty Vận hành và bảo trì đường cao tốc Việt Nam (VEC O&M) triển khai công tác quản lý và khai thác 4 trạm (Đại Xuyên, Vực Vòng, Liêm Tuyền và Cao Bồ) với tổng số nhân sự là 266 người. Trong quá trình thực hiện VEC O&M đã hợp tác với Công ty Đại Dương để thực hiện công tác thu phí.

Trên cơ sở ý kiến chỉ đạo của bộ GTVT về việc quản lý thu phí nhằm giảm chi phí gián tiếp, nâng cao hiệu quả đầu tư và đề xuất của công ty Yên Khánh, VEC đã làm việc và xem xét đề xuất của Công ty Yên Khánh.

Theo đó, về phạm vi công việc, công ty Yên Khánh đề xuất sẽ tiếp nhận và thực hiện công tác tổ chức, quản lý thu phí tại Trạm dịch vụ Đại Xuyên, Vực Vòng, Liêm Tuyền, Cao Bồ (bao gồm cả công tác hậu kiểm). Nhân sự thực hiện gồm 231 người. Ngoài ra, công ty Yên Khánh sẽ tiếp nhận toàn bộ số lao động theo định biên mà VEC O&M đã ký hợp đồng. Công ty Yên Khánh sẽ tiếp nhận nguyên trạng toàn bộ tài sản phụ vụ công tác thu phí".

Bao che cho những sai phạm?

Được biết, chi phí thực hiện theo đề xuất của công ty Yên Khánh là hơn 21 tỷ đồng và thực hiện trong 1 năm. "VEC kiến nghị bộ GTVT chấp thuận chủ trương cho phép VEC ký hợp đồng với công ty Yên Khánh thực hiện dịch vụ thu phí đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình trong 1 năm", văn bản của VEC do ông Mai Tuấn Anh ký khẳng định.

Tuy nhiên, trên thực tế, công ty Yên Khánh của bà Vũ Thị Hoan đã thực hiện thu phí tới 5 năm, quá thời hạn cho phép 4 năm, nhưng đến nay vẫn chưa có cơ quan chức năng nào vào cuộc.

Cụ thể, tại kết luận số 3770/VEC – VECM ngày 21.11.2017 do Tổng giám đốc VEC Trần Văn Tám ký đã kiến nghị với HĐTV VEC chấm dứt hợp đồng thu phí cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình với công ty Yên Khánh kể từ 0h ngày 1.1.2018. Cùng với đó, ký hợp đồng với công ty CP vận hành bảo trì đường cao tốc (VEC O&M – một công ty con của VEC) cho đến khi đấu thầu thành công dịch vụ thu phí tuyến đường này.

Kết luận này còn nêu rõ: "Từ 1.1.2016 đến ngày 31.10.2017, đã phát hiện 636 lỗi chủ yếu là phân loại xe sai đầu vào, bán sai mệnh giá vé đầu ra.... Đặc biệt, ngày 19.4.2017, VEC đã lập tổ kiểm tra đã phát hiện hình ảnh tiêu cực trong công tác thu phí". Qua đó, VEC đã buộc chấm dứt hợp đồng với công ty Yên Khánh.

Những bất cập trong thu phí của Yên Khánh tiềm ẩn nguy cơ thất thoát vé, thẻ. Hơn nữa, hệ thống thu phí hư hỏng, xuống cấp trầm trọng... nên việc kiểm soát thu phí gặp nhiều khó khăn.

Mặc dù, VEC đã chấm dứt hợp đồng với công ty Yên Khánh vào ngày 22.11.2017, tuy nhiên những điểm khuất tất khi công ty Yên Khánh trong thu phí trên cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình đến nay vẫn chưa được làm rõ. Đặc biệt là những sai phạm trong việc có dấu hiệu chỉ định thầu trong việc thu phí trên cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình vẫn chưa được  cơ quan chức năng điều tra làm rõ.