Bắc Ninh: 4 năm không thực hành nghi lễ chém lợn trong lễ hội làng Ném Thượng

Lễ hội chém lợn tại thôn Ném Thượng (xã Khắc Niệm, huyện Tiên Du, Bắc Ninh), thường diễn ra vào mùng 6 tháng Giêng Âm lịch hàng năm nhằm tôn vinh đức thánh Đoàn Thượng, một danh tướng thời Lý có công với dân, với nước.

Tại lễ hội làng Ném Thượng năm 2019, ông Nguyễn Văn Hiển, Phó Chủ tịch UBND phường Khắc Niệm, TP. Bắc Ninh (Trưởng ban tổ chức lễ hội Ném Thượng) cho biết: Trước đây, nghi lễ được diễn ra công khai ở sân đình. Nhưng từ năm 2016, sau nhiều tranh luận trong và ngoài nước, nghi lễ chém lợn được thực hiện ở một khu được quây kín bạt bên phải đình. "Chúng tôi đã vận động, tuyên truyền giải thích cho người dân hiểu và khuyên người dân từ bỏ việc chém lợn giữa sân đình gây. Trong các năm 2016, 2017, 2018, chúng tôi vẫn thực hiện nghi lễ rước hai "ông ỉn" từ đình đi quanh làng, nhưng không thực hiện việc chém lợn ở giữa đình nữa. Việc làm này nhận được sự đồng tình của lãnh đạo tỉnh, các địa phương, người dân ở làng Ném Thượng".

Trong một diễn biến liên quan, trả lời kiến nghị của nhóm các bạn trẻ trong cộng đồng về việc kêu gọi thay đổi nghi lễ chém lợn trong lễ hội làng Ném Thượng, phường Khắc Niệm, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh ngày 7/1, Bộ VHTTDL cho biết:

Trong những năm qua, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước về công tác quản lý lễ hội, tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 110/2018/NĐ-CP ngày 29/8/2018 quy định về quản lý và tổ chức lễ hội, văn bản chỉ đạo các địa phương tổ chức lễ hội phải đảm bảo các nguyên tắc: nhằm giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, đạo lý "Uống nước nhớ nguồn", tôn vinh công lao các bậc tiền nhân, nhân vật lịch sử, những người có nhiều đóng góp trong quá trình hình thành, phát triển đất nước; tuyên truyền giá trị về lịch sử, văn hóa, kiến trúc của di tích, truyền thống tốt đẹp của lễ hội. Lễ hội phải được tổ chức trang trọng, thiết thực, hiệu quả; phù hợp với quy mô, nội dung của lễ hội; tổ chức lễ hội truyền thống theo đúng bản chất, ý nghĩa lịch sử văn hóa; giảm tần suất, thời gian tổ chức lễ hội văn hóa. Nghi lễ của lễ hội phải trang nghiêm, bảo đảm truyền thống; không thực hiện nghi lễ có tính bạo lực, phản cảm, trái với truyền thống yêu hòa bình, nhân đạo của dân tộc Việt Nam…

Các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đều được các địa phương kịp thời triển khai thực hiện nghiêm và đã có sự chuyển biến tích cực; các lễ hội có tập tục mang yếu tố bạo lực, không phù hợp với xu thế thời đại đã chuyển đổi hình thức thực hành nghi lễ, trong đó có Lễ hội làng Ném Thượng, phường Khắc Niệm, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh đến nay đã 04 năm không thực hành nghi lễ chém lợn, được cộng đồng địa phương hưởng ứng.

Đồng thời, Bộ VHTTDL đã cảm ơn nhóm các bạn trẻ trong cộng đồng có ý kiến trao đổi giúp cho công tác quản lý và tổ chức lễ hội ngày càng hiệu quả, văn minh.