Bài 3: Càng khó khăn, phức tạp thì doanh nghiệp càng phải tỉnh táo, thận trọng

Từ khi dịch COVID-19 xảy ra, Chính phủ đã đồng hành cùng người dân và doanh nghiệp bằng nhiều chính sách hỗ trợ khác nhau. Đây là các chính sách khá trúng và tương đối kịp thời. Các giải pháp, chính sách trên đã kịp thời hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, ổn định xã hội, duy trì phát triển kinh tế, củng cố niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước và Chính phủ, được cộng đồng trong nước và quốc tế đánh giá cao.

Cụ thể, ngày 29/5/2020, Chính phủ ban hành Nghị quyết 84/NQ-CP về các nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công và bảo đảm trật tự an toàn xã hội trong bối cảnh dịch COVID-19.

Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 01/7/2021 về một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19; Quyết định 23/2021/QĐ-TTg ngày 7/7/2021 quy định về việc thực hiện một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19.

Bên cạnh chính sách an sinh xã hội, Chính phủ cũng có chính sách hỗ trợ khó khăn cho doanh nghiệp như tập trung vào các biện pháp miễn, giảm, giãn thuế, phí và nợ của doanh nghiệp. Điển hình là Nghị định 52/NĐ-CP được Chính phủ ban hành ngày 19/4/2021 về việc tiếp tục gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất trong năm 2021.

Quy mô giãn nộp thuế khoảng 115.000 tỷ đồng. Ðây là lần thứ ba Chính phủ hỗ trợ về thuế trực tiếp cho sản xuất, kinh doanh. Cách triển khai cũng được thay đổi theo hướng đẩy nhanh tốc độ hỗ trợ khi mà người nộp thuế chỉ cần gửi giấy đề nghị gia hạn một lần cho toàn bộ các kỳ của các sắc thuế.

Đặc biệt gần đây Chính phủ có ban hành Nghị quyết 105/NQ-CP về hỗ trợ doanh nghiệp, Hợp tác xã, Hộ kinh doanh trong bối cảnh dịch COVID-19. Nghị quyết quy định một số giải pháp khá quyết liệt nhằm bảo vệ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trước tác động tiêu cực của dịch bệnh.

Tiến sỹ Trần Quốc Việt, Viện phó Viện Nghiên cứu Chính sách kinh tế (VEPR) trường Đại học Kinh tế thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng, ngoài các chính sách hỗ trợ của Chính phủ, bản thân các doanh nghiệp cũng cần có các chính sách để thích ứng với đại dịch COVID-19. Trong phối hợp với chính quyền, doanh nghiệp cũng phải thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về "5 thật" là: nghĩ thật, nói thật, làm thật, hiệu quả thật, nhân dân và doanh nghiệp được thụ hưởng thành quả thật.

Doanh nghiệp cũng cần chủ động các giải pháp quản trị rủi ro tốt hơn nhất là về chuỗi cung ứng, về nguyên liệu đầu vào do có nguy cơ tăng giá thị trường các yếu tố sản xuất.

Tại buổi Tọa đàm tham vấn chuyên gia về kinh tế- xã hội do Văn phòng Quốc hội phối hợp với Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội tổ chức bằng hình thức trực tuyến ngày 27/9, đại biểu Quốc hội TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân cho rằng tác động của đại dịch COVID-19 đối với doanh nghiệp là tình huống chưa từng có nên phải có giải pháp chưa từng có. Cụ thể, cần có biện pháp hỗ trợ về dòng tiền, hỗ trợ người lao động, trong đó cần nâng quy mô gói hỗ trợ của Việt Nam khi các quốc gia khác có gói hỗ trợ bằng 23% GDP như tại Mỹ hay 15% GDP tại Trung Quốc.

Còn ông Võ Văn Hoan, Phó chủ tịch UBND TP.HCM cho rằng, cần có những chính sách riêng cho từng nhóm doanh nghiệp đang sản xuất, tạm thời đóng cửa, sắp phá sản..., không nên áp dụng chung một chính sách cho tất cả doanh nghiệp. Đồng thời, cần xem COVID-19 là sự kiện bất khả kháng như các nước trên thế giới để hỗ trợ tốt hơn cho doanh nghiệp, nhất là các chính sách về đất đai.

Trước những khó khăn của doanh nghiệp, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cam kết ngành ngân hàng sẽ đồng hành ở mức cao nhất với doanh nghiệp, đặc biệt là ở khu vực TP.HCM.

Tuy nhiên, ông Tú băn khoăn các ngân hàng đang đứng trước khó khăn trong năm 2022 là nợ xấu xuất hiện do doanh nghiệp không trả được nợ. Đồng thời, lãi suất huy động cũng phải đảm bảo người gửi tiền có lợi nhuận.

Đặc biệt, điều hành của Ngân hàng Nhà nước lúc này mở rộng tín dụng, hạ lãi suất nhưng phải đảm bảo được ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát cũng như ổn định an toàn hệ thống tài chính quốc gia.

Phát biểu tại cuộc gặp gỡ doanh nhân tiêu biểu nhân Ngày doanh nhân Việt Nam 13/10, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, trong sản xuất - kinh doanh, doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể. Từ đó mọi chính sách đều hướng tới doanh nghiệp. Doanh nghiệp đồng hành cùng Đảng, Nhà nước, Chính phủ thực hiện các chính sách, phát hiện các vấn đề vướng mắc, tồn đọng trong chính sách để cùng chung tay tháo gỡ trên tinh thần lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ giữa các chủ thể Nhà nước, nhân dân và doanh nghiệp.

Theo Thủ tướng, thời gian qua có những việc đã làm được, có những việc chưa làm được do nguyên nhân chủ quan và khách quan, trong đó nguyên nhân chủ quan là phần nhiều. Chính phủ nhìn nhận điều này một cách khách quan và thẳng thắn, tìm giải pháp khắc phục những hạn chế, cố gắng làm tốt hơn vì quốc gia, dân tộc, nhân dân, trong đó có doanh nghiệp.

Người đứng đầu Chính phủ cũng đề nghị người dân và doanh nghiệp chia sẻ với các địa phương trong việc triển khai các giải pháp…Dù vậy, cần lưu ý quá trình mở cửa trở lại, phục hồi và thúc đẩy sản xuất kinh doanh phải bảo đảm lộ trình an toàn, không chủ quan, lơ là, mất cảnh giác, có bước đi thận trọng, càng khó khăn, phức tạp càng phải tỉnh táo, cân nhắc thận trọng, kỹ lưỡng.

Có thể nói, những quyết sách của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sẽ giúp doanh nghiệp củng cố niềm tin và có động lực mạnh mẽ hơn nhằm khắc phục thiệt hại, vực dậy sản xuất kinh doanh, đồng hành cùng Chính phủ trong thực hiện mục tiêu kép "vừa chống dịch, vừa phát triển kinh tế.