Bão táp trừng phạt Iran: Siêu cường châu Âu đồng loạt tung tín hiệu tới Mỹ

Đức, Pháp và Anh đang chính thức thiết lập một cơ chế của châu Âu để tạo thuận lợi cho thương mại phi đô la với Iran và phá vỡ các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ, hai nhà ngoại giao ngày 31/1 cho biết.

EU đã chuẩn bị cho hệ thống này - trên thực tế là một đơn vị thanh toán bù trừ tránh chuyển tiền bằng đô la Mỹ giữa EU và Iran - trong nhiều tháng qua, mặc dù nó chưa có khả năng đi vào hoạt động trong vài tháng do các chi tiết kỹ thuật.

Đài truyền hình NDR của Đức đưa tin "Phương tiện vì mục đích đặc biệt" (SPV) sẽ được đặt tên là INSTEX-Công cụ hỗ trợ trao đổi thương mại.

Ý tưởng này là để giúp bảo vệ các lợi ích kinh tế mà Iran có được từ việc kiềm chế hạt nhân theo thỏa thuận năm 2015 (JCPOA) với các cường quốc thế giới.

Châu Âu đã sẵn sàng thể hiện lòng tin tốt đẹp đối với Iran kể từ khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump rút khỏi thỏa thuận này hồi năm ngoái.

Cơ chế này không thể hồi sinh hoạt động thương mại của Iran như lúc đầu vì trọng tâm của nó chủ yếu sẽ là thực phẩm, thuốc men và nhân đạo, và các giao dịch quy mô nhỏ. Nó sẽ không được sử dụng cho các giao dịch liên quan đến dầu – hiện đã chịu ảnh hưởng nặng nề từ lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ.

Cơ chế sẽ phần nào giúp Iran đỡ khó khăn trước đòn trừng phạt của Mỹ. (Nguồn: Reuters)

"Nó sẽ không thay đổi đáng kể, nhưng đó là một thông điệp chính trị quan trọng với Iran để cho thấy rằng chúng tôi quyết tâm cứu lấy JCPOA và cho Hoa Kỳ thấy chúng tôi bảo vệ lợi ích của mình bất chấp các lệnh trừng phạt ngoài lãnh thổ của họ", một nhà ngoại giao châu Âu nói.

Tuy nhiên, mối quan hệ giữa Tehran và EU đã xấu đi, khi EU trong tháng này đã áp đặt lệnh trừng phạt đầu tiên đối với Iran kể từ khi có JCPOA để phản ứng các vụ thử tên lửa đạn đạo và cáo buộc có âm mưu ám sát trên đất châu Âu.

Trong một động thái mang tính biểu tượng, EU đã thêm hai cá nhân Iran và một đơn vị tình báo Iran vào danh sách khủng bố của khối.

Các quốc gia thành viên EU cũng đang hoàn thiện tuyên bố chung về Iran để nêu ra những lo ngại về chính sách khu vực và chương trình tên lửa đạn đạo của Tehran, tuy nhiên, vẫn thể hiện mong muốn duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran 2015.