Bộ trưởng Tư pháp: Nợ đọng, chậm ban hành văn bản là vấn đề từ lâu chưa được giải quyết dứt điểm

Tình trạng nợ, chậm ban hành văn bản chưa được khắc phục

Vấn đề chậm ban hành, nợ đọng văn bản được các đại biểu Quốc hội dành sự quan tâm trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long.

Chất vấn Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long, đại biểu Trần Thị Vân (Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh) cho rằng tình trạng nợ, chậm ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật đã diễn ra trong nhiều năm mà chưa được khắc phục, gây ra những khoảng trống pháp luật. Với trách nhiệm của mình, Bộ trưởng có giải pháp gì để khắc phục tình trạng trên?

Tham gia chất vấn tại phiên họp, đại biểu Điểu Huỳnh Sang - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Phước nêu rõ, trong nhiệm kỳ này, Bộ Tư pháp đã có sự chuẩn bị kỹ hơn về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh.

Tuy nhiên, tình trạng ban hành chậm mới chỉ được khắc phục căn cơ, có những nội dung đã được kiến nghị nhiều lần trước đây nhưng chưa được ban hành, hoặc ban hành chưa đúng thẩm quyền, không đúng với quy định của VBQPPL…

Do đó, đại biểu Điểu Huỳnh Sang đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp và trách nhiệm của Bộ nhằm khắc phục tình trạng chậm và nợ VBQPPL trong thời gian tới?

Tình trạng chậm, nợ văn bản là sự thật

Trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu Trần Thị Vân và đại biểu Điểu Huỳnh Sang, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, việc nợ đọng, chậm ban hành văn bản là vấn đề từ lâu chưa được giải quyết dứt điểm. Số văn bản nợ, chậm của từng năm có sự tăng giảm nhất định, tuy nhiên, năm 2021, số lượng văn bản nợ, chậm tăng.

Trong thời gian qua, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội đã tiến hành giám sát, Tổng Thư ký Quốc hội cũng có báo cáo về vấn đề này, tuy nhiên số liệu chưa tương đồng. Vì vậy, cần rà soát, nghiên cứu để đảm bảo tương thích về các chi tiết, tuy nhiên, về tổng thể, có thể khẳng định tình trạng chậm, nợ văn bản là sự thật.

Theo Bộ trưởng, dù đã rất cố gắng, nhưng có những Nghị định nợ lâu, chưa xử lý được, ví dụ như Nghị định về tổ chức đại diện của người lao động và thương lượng tập thể, xử lý cho Bộ luật Lao động; Nghị định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực thủy sản, an ninh mạng…

Phân tích nguyên nhân, Bộ trưởng cho biết, do có quá nhiều nội dung giao quy định chi tiết, hoặc một số Nghị quyết có hiệu lực ngắn, cần cấp tốc ban hành Nghị quyết thay thế…

Đưa ra giải pháp cho vấn đề này, Bộ trưởng cho biết Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị quyết về một số giải pháp khắc phục vướng mắc, bất cập trong công tác xây dựng văn bản pháp luật, trong đó có các quy định đảm bảo tính kỷ luật hành chính trong việc xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Nguồn nhân lực cho con xây dựng, hoàn thiện thể chế chưa có sự đột phá

Đặt vấn đề chất vấn tại phiên họp, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Hồng Hạnh – Đoàn ĐBQH thành phố Hồ Chí Minh nêu rõ, chủ trương xuyên suốt của Đảng ta là xây dựng và hoàn thiện thể chế, pháp luật là khâu trọng tâm đột phá...

Tuy nhiên, nhiều năm qua nguồn nhân lực cho xây dựng, hoàn thiện thể chế chưa có sự đột phá, nhất là pháp chế. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Nội vụ có giải pháp tổng thể, mang tính đột phá cho vấn đề này.

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, hiện cả nước có khoảng 10.000 người làm công tác pháp chế, trong đó gần 7.000 người hoạt động kiêm nhiệm. Có 89 tổ chức pháp chế ở trung ương và địa phương là 65 phòng pháp chế.

Liên quan đến kinh phí, Bộ trưởng Lê Thành Long cho biết, Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ và quyết tâm của Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, năm 2022, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 42. Theo đó, quy định cụ thể về mức chi cho quá trình xây dựng luật, nghị định, thông tư… Nhìn chung, mức chi như vậy rất thấp, nhưng để có mức chi cải thiện theo Thông tư 42 là cả một quá trình. Quan điểm của Bộ trưởng là cố gắng thu xếp trong khuôn khổ Nhà nước hỗ trợ.

Về lực lượng pháp chế, Bộ trưởng Lê Thành Long cho biết, nếu so sánh với khối lượng công việc của các bộ, ngành hiện nay có thể thấy số lượng cán bộ làm việc trong lĩnh vực này rất mỏng, rất ít và khó đáp ứng được yêu cầu; một số bộ, ngành có tâm lý không ưu tiên cho lĩnh vực pháp chế.

Bộ Tư pháp và Bộ Nội vụ đang xây dựng dự thảo Nghị định 55 sửa đổi, trong đó điều quan trọng nhất là xây dựng chức danh “pháp chế viên” từ đó có cơ sở xây dựng chính sách cho đội ngũ này.