Ca sĩ Phúc Tiệp muốn chinh phục bản thân với dòng nhạc xưa

Ca sĩ Phúc Tiệp được biết đến là một trong những giọng nam thính phòng hàng đầu hiện nay, kế cận lớp tiền bối của dòng nhạc thính phòng Việt Nam. Anh còn là học trò của cố NSND Doãn Tần và NSND Quang Thọ và từng đoạt giải Nhì dòng nhạc thính phòng giải Sao Mai 2007, giải Nhì Tiếng hát Thính phòng toàn quốc 2009. Mới đây, anh vừa cho ra mắt album chuyên về nhạc xưa với tên gọi Vết xưa và MV Tôi là người thợ lò.

Theo đó, album có tựa đề "Vết xưa" được Phúc Tiệp âm thầm thực hiện cách đây gần 3 năm, quy tụ 9 nhạc phẩm của các nhạc sĩ tên tuổi gồm: Mùa hè đẹp nhất, Mùa đông sắp đến, Cơn mưa phùn (Đức Huy), Căn nhà xưa (Nguyễn Đình Toàn), Như chiếc que diêm, Mắt lệ cho người (Từ Công Phụng), Một lần nào cho tôi gặp lại em, Rồi cũng già (Vũ Thành An), Chiều một mình qua phố (Trịnh Công Sơn).

Từ trước đến nay ca sĩ Phúc Tiệp luôn bền bỉ với tình yêu đối với dòng nhạc bác học và kiên định với việc giữ "lửa" dòng nhạc này trong vai trò giảng viên khoa Thanh nhạc của Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam. Cũng bởi tình yêu quá lớn dành cho nhạc thính phòng nên mới đây khi anh bất ngờ tiết lộ về việc hát nhạc xưa, thậm chí còn làm hẳn album về nhạc xưa, nhiều người không khỏi ngạc nhiên.

Chia sẻ về việc bỗng dưng "rẽ" sang hát một dòng nhạc khác với niềm đam mê của mình, ca sĩ Phúc Tiệp tâm sự, nhiều năm nay khi đã có chỗ đứng nhất định ở dòng nhạc thính phòng, anh trăn trở suy nghĩ đến việc mình vẫn thiếu một điều gì đó trong việc tiệm cận với cộng đồng nghe nhạc nói chung và đã tới lúc nên có sự bứt phá để ghi dấu tên tuổi của mình trong dòng chảy nhạc Việt. Để biến ấp đó trở thành hiện thực, khoảng cuối năm 2018, anh đã tìm đến nhạc sĩ Đức Trí với ý định làm mới một số ca khúc "Làn Sóng Xanh" một thời theo phong cách mang âm hưởng bán cổ điển semi-classic. Sau vài tháng làm việc cuối cùng khi ra bản demo, anh và nhạc sĩ Đức Trí đành phải thừa nhận là chưa tìm ra được cách giải bài toán âm nhạc trên một cách hiệu quả nhất nên đành tạm gác lại dự án này.

Phúc Tiệp kể, nhạc sĩ Đức Trí luôn yêu cầu anh "hát nhẹ hơn, nhẹ hơn" nhưng dù anh đã hát rất nhẹ rồi thì chất giọng của anh vẫn quá mạnh so với dòng nhạc của Đức Trí. Kết quả là hai anh em kéo nhau từ phòng thu ra…quán nhậu. Sau này cả hai vẫn thỉnh thoảng hợp tác với nhau tại một số sự kiện, concert âm nhạc lớn nhỏ.

Không chỉ từng thử sức với nhạc Đức Trí mà Phúc Tiệp còn từng hát nhạc do nhạc sĩ Quốc Trung phối, như ca khúc "Tình ca" theo phong cách nhạc "world music" – thể loại âm nhạc mở có sự pha trộn không biên giới giữa nhiều phong cách nhạc khác nhau, từ dân gian đến đương đại. Nam ca sĩ bộc bạch, anh đã "lăn như bi", tìm đến các nhạc sĩ không liên quan gì đến âm nhạc thính phòng với mong muốn làm mới mình. Song dù "lăn" đến đâu, anh cũng kiên định với suy nghĩ: "Mình có thể làm một sản phẩm âm nhạc khác, mới mẻ và mới lạ, nhưng trong đấy phải là chính mình chứ không thể là người khác được. Chứ nếu như mình biến thành người khác thì những giá trị mà mình tạo được hơn 20 năm nay bằng âm nhạc thính phòng coi như đổ sông đổ bể".

Trong vài ba năm thử tìm tòi làm mới phong cách âm nhạc, anh nhận ra giọng hát mình chỉn chu về kỹ thuật và tìm thấy cảm xúc thăng hoa ở dòng nhạc thính phòng nhưng sự tinh tế thì chưa đủ để bén duyên với các dòng nhạc mềm mại khác. Anh tập cách sống chậm lại, tĩnh tâm hơn. Cùng lúc này, anh nghĩ đến việc hát nhạc xưa khi tự thấy bản thân đã đủ độ va vấp, trải nghiệm và sẵn sàng thả lỏng mình hơn trong cách hát. Sau khi làm xong album "Vết xưa", anh đưa cho một vài người bạn nghe và ai cũng đều thốt lên ngạc nhiên: "Đây là Tiệp hát thật à? Tiệp mà hát được loại nhạc mềm thế này à?".

Dù được ghi nhận đã có sự "lột xác" khó tin nhưng Phúc Tiệp hào hứng vì thật ra 9 ca khúc trong album "Vết xưa" vẫn mang màu sắc rất riêng của anh. Nói vậy là bởi anh vẫn lồng ghép một chút màu sắc thính phòng vào trong đó, dù chỉ là một vài câu hát mà chỉ cần người nghe tinh ý một chút sẽ nhận ra. Nam ca sĩ thừa nhận, anh đã phải tiết chế khoảng 70% chất giọng của mình, giống như một người bình thường có giọng nói hào sảng, nhưng giờ đây phải nói nhỏ lại, chậm lại sao cho vẫn đảm bảo độ tròn vành rõ chữ và giàu cảm xúc.

Nói về MV "Tôi là người thợ lò", anh cho biết, MV được anh ghi hình từ năm 2019. Cách đây 3 năm anh nhận lời tham gia chương trình truyền hình thực tế "Sống ở mỏ" phát trên sóng VTV3 nên có dịp trải nghiệm cuộc sống sinh hoạt và công việc thường nhật của một công nhân mỏ, từ: khoan vỉa than, ngồi nặn "bua mìn", nổ mìn, vác thiết bị nặng vài chục kg xuống mỏ sâu… Lúc đó anh đã nghĩ tới việc sẽ làm MV "Tôi là người thợ lò" quay lại những hình ảnh đời thực nhất về những người công nhân mỏ và cả trải nghiệm của mình khi sống, làm việc cùng với họ. Khác với những MV trước đó về ca khúc này chỉ làm mang tính ước lệ, anh muốn làm ra một MV chân thực nhất có thể giúp mọi người hiểu rõ về cuộc sống lao động của những người công nhân mỏ.

Để quay được MV này ca sĩ Phúc Tiệp kể, anh đã theo chân các công nhân mỏ xuống hầm sâu tới tận 175m, kinh qua đủ các công việc mà họ làm 8 tiếng mỗi ngày và nhiều lần xúc động rơi nước mắt vì thấu hiểu những hy sinh thầm lặng nhưng vô cùng lớn lao của họ. Trong MV, ngoài anh ra thì những "diễn viên" xuất hiện trong MV không ai khác chính là những công nhân vùng mỏ với nụ cười, ánh mắt cực kỳ đời thường và chân thật.

"Tôi trộm nghĩ người mất chỉ chôn sâu vài ba mét, nhưng nơi mà các công nhân mỏ làm việc sâu tới tận 175m, thậm chí có những hầm lò sâu đến vài ba trăm mét. Người ta có câu: 'ăn cơm dương gian nhưng làm việc địa phủ' là để nói về công việc lao động của những người thợ lò có lẽ là vì thế. Trong hầm sâu và tối, chỉ cần tắt chiếc đèn pin đeo trên đầu của mỗi người đi, thì không gian xung quanh chắc giống như địa phủ rồi. Tôi muốn ghi lại sự hy sinh của họ trong MV này!" – Phúc Tiệp xúc động nhớ lại.

Cũng theo Phúc Tiệp, anh và toàn bộ mọi người bao gồm đạo diễn, quay phim, kỹ thuật... trước khi xuống hầm lò đều phải ký cam kết việc xuống đó là hoàn toàn tự nguyện, nếu rủi ro xảy ra chuyện gì thì hoàn toàn chấp nhận, không khiếu nại. Ngoài những cảnh quay trong hầm lò sâu 175m thì MV "Tôi là người thợ lò" cũng có một số bối cảnh quay khác ở những mỏ than lộ thiên trên mặt đất và cả cảnh quay ở đỉnh núi Bài Thơ, Hạ Long, Quảng Ninh.

Khác so với album "Vết xưa", ekip cộng sự mà Phúc Tiệp chọn đồng hành với mình trong MV "Tôi là người thợ lò" đều là những tên tuổi uy tín trong giới âm nhạc, từ ca sĩ hát bè đến hợp xướng đều là những tài năng hàng đầu trong làng nhạc Việt. Nam ca sĩ bày tỏ, việc chọn ra mắt cùng lúc album "Vết xưa" và MV "Tôi là người thợ lò" cũng là để anh tự nhắc mình vẫn là một ca sĩ thính phòng, dù làm gì đó khác biệt thì cuối cùng vẫn cứ mang màu sắc đặc biệt của thính phòng. Giống như cái cây âm nhạc có thể chiết thêm nhiều cành nhưng gốc rễ vẫn cứ là nhạc thính phòng./.