(Tổ Quốc) - Ai bảo "không khí ô nhiễm" xuất hiện vào thời điểm cuối năm, khi mà nhà nhà, người người đang chuẩn bị những mỹ từ trầm bổng nhất để làm đẹp bản báo cáo thành tích. Một báo cáo không thể đẹp hơn đã hoàn tất rồi, nhưng rất có thể nó lại quay ngoắt đổ xuống sông xuống biển nếu ai đó đứng lên nhận trách nhiệm, hay khuyến cáo một thứ "từ trên trời rơi xuống" mang tên "ô nhiễm không khí". Vì thế nên giải pháp né tránh an toàn nhất, hiệu quả nhất phải chăng là im lặng?
Tuần nay, trên khắp các diễn đàn hay mặt báo, cụm từ "ô nhiễm không khí ở Hà Nội" xuất hiện với tần xuất khá dày đặc. Chỉ cần gõ cụm từ này trên mạng tìm kiếm lớn nhất chưa đầy 0,5 giây đã cho ra 33 triệu kết quả - một con số phản ánh mức độ quan tâm khá lớn của cộng đồng.
Đi kèm với đó là những hình ảnh về một Hà Nội với một lớp mờ ảo mà người ta không phân biệt được đâu là sương mù hay bụi.
Đi kèm với đó là những tiếng thở dài bất lực, ngao ngán của biết bao người mưu sinh buộc phải ra đường, đối mặt với không khí ô nhiễm.
Hà Nội nhuốm một lớp sương ô nhiễm. Ảnh: Bảo Trung
Những hàng tít chạy dài trên mặt báo với câu từ rất có thể dễ khiến biết bao người yêu Thủ đô phải chạnh lòng đau xót khi bị gọi tên top những thành phố ô nhiễm nhất thế giới theo xếp hạng của Air Visual", đội sổ ô nhiễm…
Nhưng đáng ngạc nhiên là trong sự quan tâm sốt sắng của người dân bao nhiêu thì lại tồn tại một sự im lặng bấy nhiêu. Dù ô nhiễm không khí đã kéo dài đến nhiều ngày nay nhưng chưa thấy tiếng nói của chính quyền Thủ đô. Phải chăng vì ô nhiễm không khí chưa đến mức "cháy nhà chết người", nước sôi lửa bỏng ngay lập tức để chính quyền có thể sốt sắng sắn tay vào, lên tiếng, đưa ra giải pháp tức thì, hoặc chí ít xoa dịu bằng cách đưa ra những khuyến nghị cần thiết? Hay không khí ô nhiễm cũng biết "chừa lại" những nơi có người làm trong chính quyền Hà Nội sinh sống và làm việc nên khiến họ khó nắm được tình hình?
Sở dĩ vấn đề ô nhiễm môi trường nhận được sự quan tâm đặc biệt của cộng đồng bởi đó là vấn đề họ phải đối mặt với từng ngày, từng giờ, thậm chí từng phút. Tất cả chúng ta phải hít thở chung một bầu không khí. Nếu bầu không khí đó trong lành thì sẽ tốt cho sức khỏe. Ngược lại, không khí bị ô nhiễm thì bất kể ai cũng có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe với mức độ cao thấp khác nhau tùy từng thể trạng mỗi cá nhân. Chưa kể, thời điểm này thời tiết khắc nghiệt với độ ẩm không khí thấp, nhiều dịch bệnh dễ bùng phát thì vấn đề sức khỏe lại càng được người người, nhà nhà quan tâm hơn bao giờ hết. Không chỉ lo ngại về sức khỏe, ô nhiễm không khí còn kéo theo nhiều sự bất an về môi trường sống, chất lượng cuộc sống, về nguồn nước, nguồn thức ăn.
Ai cũng biết giải quyết vấn đề ô nhiễm không khí không phải ngày một ngày hai. Và những giải pháp tức thì, nếu có chăng chỉ là tình thế như chữa cháy tạm thời. Còn về lâu dài phải có giải pháp căn cơ, tìm được "gốc" của vấn đề để xử lý. Chưa kể, ô nhiễm môi trường xét cho cùng là do lỗi của chính chúng ta trong cuộc sống thường nhật, từ những việc làm thiếu ý thức hàng ngày như xả thải bừa bãi, không giữ gìn, bảo vệ cây xanh…
Nhưng dù là lỗi tại ai thì trước vấn đề cấp bách ngay trước mắt, việc chính quyền Hà Nội ít nhất lên tiếng, đưa ra khuyến cáo có thể chưa thực sự giúp gì nhiều cho môi trường được cải thiện nhưng điều đó có thể làm an lòng nhân dân. Ít nhất người dân tin rằng, đây là vấn đề quan trọng, không thể làm ngơ. Người dân cần làm gì để đảm bảo sức khỏe, có thể không dẫn đến dịch bệnh, quá tải bệnh viện… Và chính quyền chắc chắn sẽ có giải pháp cũng như sự can thiệp để cải thiện môi trường. Xa hơn, đó có thể là lời cảnh báo để mỗi người dân tự nhìn lại mình đã hành xử đúng với môi trường hay chưa. Họ thấy trách nhiệm của mình cần phải cùng chung tay với chính quyền trong nỗ lực cải thiện môi trường.
Hoặc có thể may mắn hơn, nếu đó không phải là tình trạng ô nhiễm không khí thì người dân cũng thở phào không bị rơi vào cảnh bùng nhùng "không biết đâu mà lần".
Đáng tiếc, dù không khí ô nhiễm tại Hà Nội đã kéo dài hàng tuần nhưng chưa hề có động thái gì của chính quyền Thủ đô.
Đây không phải lần đầu tiên không khí của Hà Nội rơi vào mức ô nhiễm nguy cấp.
Đây cũng không phải lần đầu tiên Hà Nội rơi vào một sự cố có thể ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng mà chính quyền chậm trễ phản ứng.
Từ sự cố cháy ở nhà máy phích nước Rạng Đông với những lo ngại về vấn đề thủy ngân tới sự cố khủng hoảng thiếu nước sạch vì nhiễm dầu đã đưa ra câu trả lời về sự chậm trễ đó như thế nào .
Và trước đó cho đến bây giờ là không khí ô nhiễm.
Rồi đây, rất có thể người dân Thủ đô lại phải tự loay hoay tìm riêng cho mình một giải pháp để sinh tồn, để an lòng và để đảm bảo sức khỏe. Nếu có điều kiện và nghĩ lâu dài, họ có thể tìm môi trường xa hơn trung tâm thành phố để sống. Hoặc tìm mua máy lọc không khí cho gia đình để "bù đắp" phần nào quãng thời gian vất vả mưu sinh phải "sống chung với không khí ô nhiễm". Mà cũng có thể, với người không có điều kiện kinh tế, họ tự bảo nhau phòng tránh, hoặc chỉ có thể cầu trời khấn phật sao cho mưa xuống thật nhanh để cải thiện không khí.
Có ai đó đã hài hước nói rằng, ai bảo "không khí ô nhiễm" xuất hiện vào thời điểm cuối năm, khi mà nhà nhà, người người đang chuẩn bị những mỹ từ trầm bổng nhất để làm đẹp bản báo cáo thành tích. Một báo cáo không thể đẹp hơn đã hoàn tất rồi, nhưng rất có thể nó lại quay ngoắt đổ xuống sông xuống biển nếu ai đó đứng lên nhận trách nhiệm, hay khuyến cáo một thứ "từ trên trời rơi xuống" mang tên "ô nhiễm không khí". Vì thế nên giải pháp né tránh an toàn nhất, hiệu quả nhất phải chăng là im lặng?
Phải chăng, là công dân Thủ đô, họ phải tự xoay xở trong bất cứ sự cố nào diễn ra. Phải biết tự cứu lấy mình trong sự im lặng khó hiểu của chính quyền?
