(Tổ Quốc) - Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương trình cấp có thẩm quyền có phương án giải quyết dứt điểm những vướng mắc, bất cập, tồn tại của trạm thu phí BOT trong năm 2022.
Chiều 9/6, phát biểu kết thúc chất vấn nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực giao thông vận tải, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, ngành giao thông vận tải là xương sống, mạch máu, giao thông phải đi trước mở đường, góp phần phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm quốc phòng và an ninh. Phiên chất vấn đã cho thấy tính thiết yếu của lĩnh vực, sự quan tâm của các vị đại biểu Quốc hội đối với lĩnh vực rất quan trọng này.
Phần lớn các dự án quan trọng quốc gia đều chậm tiến độ
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, bên cạnh những kết quả đạt được, ngành Giao thông vận tải vẫn còn những vướng mắc, khó khăn, hạn chế cả trong việc chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư và quản lý khai thác vận hành khi đưa các dự án, công trình vào sử dụng.
Đối với các dự án, công trình quan trọng quốc gia, các dự án giao thông sử dụng ngân sách nhà nước phần lớn các dự án đều chậm tiến độ. Một số dự án thành phần chưa lựa chọn nhà đầu tư theo kế hoạch ban đầu. Thiếu nguồn vật liệu đắp nền đường, thủ tục điều chỉnh biến động giá vật liệu còn chậm và vướng mắc.
Công tác đấu thầu, lựa chọn nhà đầu tư kéo dài, tiến độ xây dựng các quy chuẩn, tiêu chuẩn, định mức còn chậm, chưa đáp ứng được yêu cầu về phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ trong lĩnh vực giao thông vận tải.
Đặc biệt, một số công trình giao thông xảy ra sự cố không đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật, yêu cầu thiết kế, hư hỏng cục bộ, xuống cấp sau một thời gian ngắn đưa vào sử dụng.
Trên các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ còn hàng trăm cầu yếu chưa được gia cố, sửa chữa hoặc xây mới kịp thời. Việc chậm tiến độ các dự án giao thông quan trọng khá phổ biến, thường kéo dài thêm 2-3 năm làm tăng tổng mức đầu tư từ 1,5 đến 2,5 lần hoặc nhiều hơn so với tổng mức đầu tư ban đầu, làm giảm hiệu quả đầu tư.
Các dự án, công trình trọng điểm quốc gia được triển khai trải dài trên cả nước, khối lượng công việc rất lớn, trong đó có một số công việc quan trọng nhưng sự phối hợp giữa các Bộ, ngành và địa phương chưa tích cực và hiệu quả. Công tác giải phóng mặt bằng còn gặp nhiều khó khăn. Công tác nghiệm thu công trình còn nhiều sai sót, vai trò, trách nhiệm vật chất lượng công tác tư vấn giám sát chưa được quan tâm và đề cao đúng mức, nhất là tư vấn trong nước.
Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 ngoài trụ sở của Cảng hàng không, các trụ sở còn lại do kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn chưa được Bộ chủ quản và UBND tỉnh phê duyệt nên công tác chuẩn bị đầu tư còn rất chậm.
Việc thực hiện đầu tư theo hình thức BOT vẫn còn nhiều bất cập. Việc thu phí không dừng mục tiêu từ năm 2019 theo Nghị quyết của Quốc hội, nhưng đến nay đã chậm thời hạn 3 năm vẫn chưa thực hiện xong.
Giải quyết dứt điểm những vướng mắc, bất cập, tồn tại của trạm thu phí BOT
Qua phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải, các Bộ trưởng, Trưởng ngành có liên quan tiếp thu tối đa ý kiến đóng góp của đại biểu Quốc hội, chỉ đạo quyết liệt thực hiện các giải pháp đã đề ra, nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế.
Trong đó, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, cần tiếp tục rà soát, xây dựng, hoàn thiện các quy hoạch phát triển kết cấu hạ tầng giao thông; giải ngân vốn đầu tư công, nhất là các dự án trọng điểm quốc gia theo nghị quyết của Quốc hội, bảo đảm khả thi cả về tiến độ và bố trí vốn cũng như chất lượng công trình; đồng thời triển khai hàng loạt dự án quốc gia theo Nghị quyết của Quốc hội.
Phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương bảo đảm dự án phù hợp với các quy hoạch liên quan không gian phát triển kinh tế- xã hội của địa phương nhằm phát huy hiệu quả đầu tư; khẩn trương giải quyết dứt điểm những vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng phục vụ triển khai các dự án, công trình giao thông trọng điểm quốc gia.
Kiên quyết xử lý các trường hợp tiêu cực; nâng cao hiệu lực, hiệu quả phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; siết chặt kỷ luật, kỷ cương, trách nhiệm trong công tác quản lý, phòng, chống tham nhũng trong quá trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng; quy định rõ trách nhiệm của người đứng đầu trong từng khâu, từng công việc, từng vị trí có thể tiềm ẩn nguy cơ nguy cơ tham nhũng, tiêu cực của đơn vị; chủ động phòng ngừa, tập trung thanh tra, kiểm tra các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực; tăng cường tổ chức kiểm tra, thanh tra định kỳ, đột xuất các dự án trọng điểm trong quá trình tổ chức triển khai.
Phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương trình cấp có thẩm quyền có phương án giải quyết dứt điểm những vướng mắc, bất cập, tồn tại trạm thu phí Dự án BOT trong năm 2022 trên cơ sở bảo đảm hài hòa lợi ích của nhân dân, Nhà nước, nhà đầu tư; Nhà nước chỉ hỗ trợ đối với những nguyên nhân khách quan, bất khả kháng trên cơ sở chia sẻ rủi ro, thực hiện các biện pháp đẩy nhanh tiến độ triển khai hệ thống thu thuế điện tử theo yêu cầu tại Nghị quyết 43 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Tiếp tục chỉ đạo các nhà cung cấp dịch vụ tập trung rà soát, hoàn thiện quá trình vận hành, có biện pháp phát huy tối đa hiệu quả hệ thống thu phí tự động không dừng./.