Chủ tịch Quốc hội: Không có chuyện một anh thì chấp thuận chủ trương, một anh ngồi chỉ định thầu

Không có chuyện một anh thì chấp thuận chủ trương, một anh ngồi chỉ định thầu

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi) là nội dung quan trọng liên quan nhiều đến việc sử dụng vốn, tài sản Nhà nước, các thủ tục, cách thức, quy trình, cải cách thủ tục hành chính, minh bạch, công khai môi trường đầu tư kinh doanh, ngăn ngừa các hành vi tiêu cực, tham nhũng.

Nêu chuyện mua sắm vaccine Covid-19 vừa qua, Chủ tịch Quốc hội cho biết đây là trường hợp rất khác bởi đây là vấn đề chưa từng có tiền lệ, hoàn toàn khác với những điều kiện thông thường, chưa bao giờ từng xuất hiện trong Luật Đấu thầu.

Do đó, đề nghị nghiên cứu thêm thể chế trong luật trường hợp đặc biệt của đặc biệt, cần quy định rõ để sau này Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ vận hành được mà không phải ban hành Nghị quyết.

Chủ tịch Quốc hội lưu ý đối với lĩnh vực y tế, cần nghiên cứu thêm một số nội dung để vận hành tốt hơn, như trong đàm phán giá thuốc và vấn đề đấu thầu đối với biệt dược, vấn đề hóa chất …cũng cần phải có quy định trong Luật Đấu thầu này.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị đối với những nội dung liên quan đến quyết định của Thủ tướng, rà soát lại các trường hợp đặc biệt, đặc thù, trường hợp nào là lựa chọn nhà đầu tư nhà thầu, trường hợp chỉ định thầu thì quy định thẳng trong Luật, bảo đảm minh bạch.

Về lựa chọn nhà đầu tư và nhà thầu trong trường hợp đặc biệt, Chủ tịch Quốc hội đề nghị nghiên cứu quy định theo hướng các trường hợp "đặc biệt" và "đặc thù" nhưng thật cần thiết thì quy định vào trường hợp chỉ định thầu. Lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc thù, đặc biệt cũng là chỉ định thầu nên ghi thẳng vào trong Luật.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, tiến tới là bỏ các quy định về trường hợp đặc biệt để đảm bảo minh bạch. Tuy nhiên, trong trường hợp cần thiết vẫn còn cần duy trì trường hợp đặc biệt, song, đề nghị theo chủ trương phân cấp, phân quyền và một việc là giao một người chịu trách nhiệm.

"Không có chuyện một anh thì chấp thuận chủ trương, một anh ngồi chỉ định thầu", Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý.

Trường hợp mua chống dịch là phải khác

Trước ý kiến băn khoăn việc đưa vào quy định đối với các loại thuốc và hóa chất trong phòng, chống dịch có thể dễ dẫn đến tình trạng lạm dụng chỉ định thầu, ông Lê Đức Luận - Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh, khi mua các vật tư, trang thiết bị, thuốc hoặc hóa chất để phòng, chống dịch đều có những điều kiện, không phải là lúc nào cũng mua.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế, các cơ sở y tế lúc bình thường rất nhiều thuốc và các trang thiết bị, trường hợp mua chống dịch là phải khác hẳn, ví dụ như phải được bố trí vốn, kinh phí để mua. Bên cạnh đó, các cơ sở y tế bình thường sẽ có các trang thiết bị, thuốc, vật tư để phục vụ cho khám, chữa bệnh và cấp cứu, nhưng trường hợp xảy ra thiên tai thì phải được mua để đáp ứng yêu cầu.

“Hai điều này hoàn toàn khác nhau và chúng tôi cho rằng quy định được chỉ định thầu trong trường hợp này là cần thiết” – ông Lê Đức Luận nói.

Về hóa chất, Thứ trưởng Bộ Y tế cho rằng, loại đi theo các loại máy xét nghiệm thì thuộc trang thiết bị y tế, nhưng có những hóa chất không đi theo máy thì đang thiếu trong dự thảo và cần phải bổ sung. Đối với vaccine, luật quy định chỉ định thầu trong trường hợp mà gói thầu phải thực hiện ngay để khắc phục các hậu quả do sự cố bất khả kháng. Về vấn đề mua sắm tập trung, ông Lê Đức Luận cho biết, Bộ Y tế hiện nay đang quá tải về mua thuốc. Còn trang thiết bị thì tùy khả năng và nhu cầu nên các đơn vị tự mua.

Báo cáo giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cũng thừa nhận vấn đề y tế có nhiều bất cập do quá trình thực hiện không tốt và do quy định của các văn bản dưới luật.

“Thực hiện còn có vấn đề và vướng ở nghị định, thông tư. Vừa qua chúng ta phải giải quyết từng việc bằng từng nghị quyết, rất phức tạp, mất công mà không đáp ứng được, ai cũng sợ. Sửa luật lần này cơ bản giải quyết, luật hóa các văn bản” – ông Nguyễn Chí Dũng khẳng định và cho biết sẽ tiếp tục phối hợp rà soát một bước nữa để giải quyết được hết các vướng mắc.

Vấn đề mua thuốc, vật tư y tế là nội dung được nhiều đại biểu quan tâm

Trình bày báo cáo một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường cho biết, vấn đề mua thuốc, vật tư y tế là nội dung được nhiều đại biểu quan tâm, xuất phát từ yêu cầu của thực tiễn thời gian gần đây.

Liên quan đến chỉ định nhà thầu, có ý kiến đề nghị cho phép áp dụng chỉ định thầu đối với thuốc, vật tư, thiết bị y tế trong trường hợp trên thị trường chỉ có một nhà sản xuất thì cần tổ chức đàm phán và công khai trên cổng thông tin điện tử của Bộ Y tế. Ngoài đấu thầu, cần nghiên cứu, bổ sung các hình thức mua sắm khác đối với việc cung cấp thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho biết, tại dự thảo Luật đã có quy định về chỉ định thầu, đàm phán giá đối với thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế. Đối với việc cung cấp thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế, ngoài các hình thức lựa chọn nhà thầu như thông thường còn được áp dụng hình thức đàm phán giá, sử dụng danh sách nhà thầu nhiều lần tạo sự linh hoạt, chủ động trong mua sắm. Mua sắm hóa chất, sinh phẩm kèm theo nhà thầu phải cung cấp máy móc xét nghiệm để sử dụng hóa chất, sinh phẩm đó.

Về đấu thầu tập trung, mua thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế, ông Nguyễn Phú Cường khẳng định đã rà soát, chỉnh lý kỹ càng các nội dung này./.