Đại biểu Quốc hội tán thành với sự cần thiết ban hành chính sách giảm thuế giá trị gia tăng

Chiều 20/11, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, sau khi nghe Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày Tờ trình về việc giảm thuế giá trị gia tăng; Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh trình bày Báo cáo thẩm tra về việc giảm thuế giá trị gia tăng, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về nội dung này.

Thống nhất cao với việc giảm thuế giá trị gia tăng

Phát biểu thảo luận, đại biểu Quốc hội Nguyễn Tạo - Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng cho biết, trên cơ sở nghiên cứu Tờ trình của Chính phủ, đại biểu tán thành, thống nhất cao với ý kiến của cơ quan thẩm tra, cũng như sự cần thiết của việc giảm thuế giá trị gia tăng…

Theo đại biểu, có thể nói trong thời gian vừa qua, việc tập trung chỉ đạo điều hành của Chính phủ theo tinh thần Nghị quyết 43 và Nghị quyết 101 của Quốc hội rất quyết liệt, có căn cơ, đồng bộ với các giải pháp về tài chính, ngân sách đã có tác động tương đối tích cực và mang lại hiệu quả trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp và người dân, bước đầu từng bước ổn định được sản xuất kinh doanh, giúp đời sống của người dân được trở lại tương đối bình thường, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, tạo điều kiện thuận lợi để từng bước phục hồi tăng trưởng kinh tế…

Tuy nhiên, sau một thời gian tương đối dài (từ năm 2020- 2022), đất nước ta chịu áp lực chống chọi với đại dịch Covid-19 và tình hình bất lợi, phức tạp của thế giới. Nhìn chung doanh nghiệp trong nước trong quá trình phục hồi sản xuất kinh doanh, dự báo hoạt động sẽ tiếp tục gặp nhiều khó khăn hơn, thách thức nhiều hơn thời cơ, sức ép về lạm phát còn cao, tăng trưởng có thể đạt thấp so với kế hoạch đã được đề ra. Do đó, đại biểu cho rằng, cần tiếp tục có các giải pháp cụ thể về chính sách tài chính để thúc đẩy kích cầu tiêu dùng trong nước trong năm 2024 và các năm tiếp theo.

"Với giải pháp về việc giảm thuế giá trị gia tăng cùng với các cơ chế hỗ trợ về thuế, phí, lệ phí khác sẽ tạo điều kiện rất lớn nhằm giúp đỡ cho các doanh nghiệp giảm dần một phần chi phí sản xuất kinh doanh, từng bước tăng dần lợi nhuận, góp phần ổn định phát triển kinh tế về lâu dài. Trên cơ sở nghiên cứu Tờ trình của Chính phủ, tôi thống nhất cao với sự cần thiết ban hành Nghị quyết về nội dung này", đại biểu Nguyễn Tạo nêu ý kiến.

Tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp, người dân

Nêu ý kiến, đại biểu Dương Khắc Mai - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông cho biết, qua nghiên cứu Hồ sơ Tờ trình của Chính phủ về việc "giảm thuế giá trị gia tăng" và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội, đại biểu Dương Khắc Mai bày tỏ tán thành với sự cần thiết ban hành chính sách giảm thuế giá trị gia tăng để tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp, người dân, góp phần giảm giá hàng hóa dịch vụ, kích cầu tiêu dùng để thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, tạo thêm việc làm cho người lao động.

Theo đại biểu, phạm vi áp dụng của dự thảo Nghị quyết như phạm vi áp dụng của Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển Kinh tế - xã hội. Theo đó, bối cảnh ban hành Nghị quyết số 43 là thời điểm của dịch bệnh Covid-19, đã tác động nặng nề đến phát triển kinh tế - xã hội, nhiều ngành, lĩnh vực bị ảnh hưởng với mức độ khác nhau. Vì vậy, Nghị quyết số 43 chỉ giảm thuế giá trị gia tăng cho một số nhóm hàng hóa, dịch vụ đang chịu thuế suất 10%.

Hiện nay, tình hình kinh tế - xã hội đã thay đổi, nhiều ngành, lĩnh vực không được giảm thuế theo Nghị quyết số 43 cũng đang rất khó khăn, như kinh doanh bất động sản, ngân hàng, chứng khoán…. Vì vậy, đại biểu đề nghị cần có đánh giá lại tình hình thực tế hiện nay để có quy định về phạm vi áp dụng của dự thảo Nghị quyết cho phù hợp.

Về nội dung quy định tại khoản 2, Điều 2 có quy định "sau ngày 30 tháng 6 năm 2024, giữa 02 kỳ họp Quốc hội, trên cơ sở đề xuất của Chính phủ, giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định áp dụng giảm thuế giá trị gia tăng nếu tình hình kinh tế và doanh nghiệp, người dân còn khó khăn, báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất". Quy định như trên là chưa đúng với Điều 70 Hiến pháp năm 2013 quy định Quốc hội có thẩm quyền "quy định, sửa đổi hoặc bãi bỏ các thứ thuế".

Vì vậy, đại biểu tán thành với ý kiến được nêu tại Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách là "Trong trường hợp Chính phủ đến thời điểm giữa năm 2024 mới xác định rõ nhu cầu cần tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế giá trị gia tăng cho nửa cuối năm 2024 thì đề nghị bảo đảm các quy trình thủ tục ban hành văn bản pháp luật để trình Quốc hội xem xét, quyết định tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV".

Đánh giá kỹ việc áp dụng chính sách và xem xét thời gian áp dụng dài hơi hơn

Nêu ý kiến, đại biểu Nguyễn Quang Huân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương làm rõ ý nghĩa của thuế giá trị gia tăng, có tác dụng giảm giá thành và kích cầu. Giảm thuế này thì người được hưởng lợi trực tiếp là người dân. Trước đây, khi lần đầu ban hành chính sách này gắn với Nghị quyết 43 vào thời điểm người dân đang gặp khó khăn nên cần phải giảm thuế để kích cầu và hỗ trợ những mặt hàng mà người dân hay sử dụng.

Đại biểu Nguyễn Quang Huân cho rằng giảm thuế này có lợi trực tiếp nhưng người dân cũng có thể chỉ bị thiệt hại một cách gián tiếp sau này khi mà nguồn thu ngân sách của Nhà nước không được đảm bảo, thu ngân sách không đảm bảo thì kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của toàn đất nước sẽ bị ảnh hưởng và ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô.

Đại biểu cho rằng đánh giá tác động ở đây chưa được nghiên cứu một cách thấu đáo. Báo cáo chỉ ra tác động thu ngân sách giảm nhưng với điều kiện GDP tăng trưởng từ 6 đến 6,5%.

Theo đại biểu, để phân tích một cách tổng thể, có một nghiên cứu đánh giá thì mới có thể có ý kiến được. Không thể cảm tính là nên giảm hay không nên giảm được một số ngành hàng, người dân thì thích giảm thuế trước mắt vì mua được hàng giá rẻ và kích cầu, nhưng chính sách kích cầu thì sẽ tăng thêm được bao nhiêu GDP, không thể giảm thuế mãi. Ngoài ra, đại biểu Nguyễn Quang Huân cũng cho rằng nếu áp dụng thì nên áp dụng một cách dài hạn hơn, thay vì áp dụng 6 tháng.