Đề xuất ban hành danh mục 'hàng cấm lưu thông' thay vì 'hàng hóa thiết yếu'

Công văn số 4482 do Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải ký chiều ngày 27/7/2021 nêu rõ: Thời gian vừa qua, khi một số tỉnh, thành phố thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 31 tháng 3 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ về các biện pháp cấp bách phòng, chống dịch Covid-19, đã xuất hiện tình trạng một số địa phương còn lúng túng và thực hiện thiếu thống nhất trong việc cho phép lưu thông hàng hóa khi thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị.

Để tạo thuận lợi cho lưu thông hàng hóa, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương, Bộ Y tế và Bộ Giao thông Vận tải đã liên tiếp có các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn địa phương về các vấn đề có liên quan đến lưu thông hàng hóa thiết yếu, góp phần thực hiện thống nhất các quy định về phòng, chống dịch Covid-19 đối với các phương tiện vận tải hàng hóa thiết yếu khi lưu thông qua địa bàn tỉnh, thành phố; đồng thời yêu cầu các địa phương không được đặt ra các điều kiện cản trở việc lưu thông hàng hóa thiết yếu.

Tuy nhiên, do cách hiểu cũng như tổ chức triển khai thực hiện các văn bản nêu trên tại một số địa phương có khác nhau nên xảy ra tình trạng một số hàng hóa là nguyên liệu đầu vào của sản xuất hoặc phục vụ nhu cầu thiết yếu cho đời sống của người dân nhưng còn gặp khó khăn, thậm chí ách tắc khi lưu thông trên địa bàn, địa phương hoặc giữa các địa phương với nhau.

Để xử lý vấn đề nêu trên và nhằm mục đích thống nhất về cách hiểu và áp dụng giữa các địa phương, Bộ Công Thương kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép lưu thông như trong điều kiện bình thường các hàng hóa cần vận chuyển với điều kiện bảo đảm phòng, chống dịch Covid-19, ngoại trừ những hàng hóa cấm kinh doanh hoặc hàng hóa hạn chế kinh doanh theo quy định đã ban hành.

Một số hàng hóa cấm vận chuyển đã được quy định tại Luật Thương mại và Nghị định 59/2006 của Chính phủ có thể kể đến như ma túy, súng đạn, khoáng sản độc hại, phế liệu nguy hiểm, vũ khí, hóa chất độc hại...

Nếu đề xuất này được thông qua, các cơ sở kinh doanh, doanh nghiệp chỉ cần tham chiếu theo danh mục hàng hóa cấm lưu thông (đây là danh mục hàng hoá, dịch vụ cấm hoặc hạn chế lưu thông theo quy định của pháp luật).

Các hàng hóa, dịch vụ còn lại không nằm trong danh sách này sẽ được cấp "thẻ xanh" để lưu thông trên địa bàn, địa phương, hoặc từ địa phương này sang địa phương khác.

Trước đó, theo phản ánh của các doanh nghiệp, một trong những vấn đề nổi cộm ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất kinh doanh đó là thiếu sự đồng bộ, nhất quán trong quy định, chính sách áp dụng của các địa phương về giãn cách, kiểm soát lưu thông hàng hoá, quy định về thực phẩm thiết yếu…

Chẳng hạn, mặt hàng sữa được xếp vào nhóm hàng hóa thiết yếu ở tỉnh này nhưng không thuộc nhóm hàng hóa thiết yếu ở tỉnh khác nên các doanh nghiệp sữa cũng không thể giao hàng đến đại lý.

Tại cuộc giao ban trực tuyến giữa Bộ Giao thông vận tải và 63 sở giao thông vận tải chiều 26-7 về vận tải hàng hóa gắn với phòng, chống dịch COVID-19, một số doanh nghiệp cho biết, dù Bộ Công Thương từng có văn bản văn bản số 4349/BCT-TTTN ngày 21-7 hướng dẫn hàng hóa, dịch vụ thiết yếu nhưng khi đăng ký vận chuyển thức ăn gia súc, vật liệu, vật tư phục vụ sản xuất hàng hóa thiết yếu… lại chưa có trong danh mục hướng dẫn của bộ và một số địa phương.

Việc này gây lúng túng cho các sở giao thông vận tải khi xem xét cấp thẻ nhận diện phương tiện lưu thông trên "luồng xanh".../.