(Tổ Quốc) - Khu lăng mộ Nghi Thiên Chương Hoàng hậu Từ Dụ là công trình di tích đầu tiên được trùng tu từ nguồn Quỹ bảo tồn di sản Huế.
Ngày 8/6, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho biết, đơn vị vừa tổ chức lễ khánh thành công trình dự án Bảo tồn, tu bổ, phục hồi và tôn tạo di tích lăng mộ Nghi Thiên Chương Hoàng hậu Từ Dụ (hay Hoàng Thái hậu Từ Dụ). Đây là công trình di tích đầu tiên được trùng tu từ nguồn Quỹ bảo tồn di sản Huế được Chính phủ thành lập theo Nghị định 84/2022/NĐ-CP ngày 20/10/2022.
Khu lăng mộ Nghi Thiên Chương Hoàng hậu Từ Dụ (còn có tên gọi là Xương Thọ lăng) thuộc Quần thể di tích lăng vua Thiệu Trị (xã Thủy Bằng, TP Huế). Đây là nơi yên nghỉ của Hoàng Thái hậu Từ Dụ tên húy là Phạm Thị Hằng (1810 – 1901), trưởng nữ của Lễ Bộ Thượng thư Đức Quốc công Phạm Đăng Hưng. Bà vốn là Quý phi của vua Thiệu Trị và là mẹ ruột của vua Tự Đức.
Khu lăng mộ Nghi Thiên Chương Hoàng hậu Từ Dụ.
Lăng được xây dựng vào những năm đầu thế kỷ XX, nằm trong tổng thể cảnh quan lăng vua Thiệu Trị, có bố cục theo hướng "nội quan, ngoại quách". Đây là hình thức kiến trúc điển hình từ thời các vị chúa Nguyễn. Trải qua hơn 100 năm tồn tại, mặc dù trên tổng thể di tích còn khá nguyên vẹn. Tuy nhiên, qua thời gian đã có phần xuống cấp.
Trước thực tế này, dự án Bảo tồn, tu bổ, phục hồi và tôn tạo di tích Xương Thọ lăng đã được khởi công vào ngày 13/6/2023. Đến nay, công trình đã hoàn thiện với các hạng mục như Trụ biểu, Hồ Tân Nguyệt và hệ thống cống đối lưu, sân nền, bậc cấp trước lăng, sân nền tự nhiên, cổng, vòng tường thành ngoại và tường thành nội. Di tích được tôn tạo khang trang xứng tầm công lao cống hiến của Hoàng Thái hậu Từ Dụ đối với lịch sử của dân tộc.
Ông Hoàng Việt Trung, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho biết, tổng kinh phí của dự án là gần 6,9 tỷ đồng. Số tiền này được những người yêu mến Huế, đặc biệt là gia đình ông Huỳnh Văn Mạnh và bà Phạm Đăng Túy Hoa (đại diện gia đình họ Phạm Đăng) tài trợ thông qua Quỹ bảo tồn di sản Huế. Ngoài ra, gia đình này cũng tặng 49 cây tùng La Hán trồng quanh khu vực lăng mộ, góp phần tạo cảnh quan cho di tích.
"Đây là dự án được thực hiện hoàn toàn từ tiền đóng góp của người dân thông qua Quỹ bảo tồn di sản Huế. Chúng tôi rất vui mừng và biết ơn đóng góp của mọi người đã cùng chung tay bảo tồn, phát huy giá trị di sản cố đô Huế", ông Hoàng Việt Trung nói.
Khu lăng mộ Nghi Thiên Chương Hoàng hậu Từ Dụ là công trình di tích đầu tiên được trùng tu từ nguồn Quỹ bảo tồn di sản Huế.
Trong thời gian tới, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế sẽ lập hồ sơ xếp hạng di tích theo Quyết định số 1507/QĐ-UBND ngày 26/6/2023 của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế về việc Phê duyệt Đề cương Đề án Nghiên cứu, lập hồ sơ khoa học đề nghị xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2030, định hướng đến năm 2045.
Việc làm này nhằm tôn vinh công lao của Hoàng Thái hậu Từ Dụ, một Hoàng Thái hậu nổi tiếng nhất trong việc cưu mang và để lại nhiều bài học quý trong việc dạy dỗ con nên người. Trong lịch sử dân tộc Việt Nam, Hoàng Thái hậu Từ Dụ luôn được mọi người ca ngợi và thán phục. Suốt 78 năm ở cạnh ngai vàng với cương vị cố vấn, bà tham gia bàn bạc chính sự, hết lòng hết sức vì dân vì nước, giữ trọn vai trò trọng yếu trong chính sự triều đình nhà Nguyễn vào khoảng nửa đầu thế kỷ XIX.
