Khoảng 25% doanh nghiệp FDI thừa nhận đã trả tiền “bôi trơn”

Theo Báo cáo Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI 2016, nhìn chung, tình trạng tham nhũng theo cảm nhận của các doanh nghiệp FDI năm nay có xu hướng giảm.

Ảnh minh hoạ (Nguồn: TTXVN)

Khoảng 25% các doanh nghiệp FDI thừa nhận rằng họ đã trả tiền bôi trơn để có được giấy phép đầu tư và 13,6% trả hoa hồng khi cạnh tranh giành các hợp đồng của cơ quan nhà nước. Cả hai tỉ lệ này đều giảm so với năm 2015.

Theo báo cáo, chi phí thực sự của tham nhũng không chỉ bao gồm các khoản bôi trơn trực tiếp, mà còn bao gồm hiệu quả mất đi khi nhà thầu được chọn lựa không dựa trên năng lực thực chất

“Câu hỏi trong phiếu điều tra là doanh nghiệp có gặp bất lợi trong quá trình đấu thầu nếu họ từ chối chi tiền hoa hồng hay không? Trong khi 88% trả lời ít nhiều đều gặp bất lợi thì tần suất lại tương đối khác nhau: 32% luôn luôn, 26% thường xuyên và 30% thỉnh thoảng. Kết quả này cho thấy “văn hoá chi trả hoa hồng” trong ký kết hợp đồng với cơ quan nhà nước có thể cản trở việc lựa chọn được nhà cung cấp dịch vụ tốt nhất, dẫn đến chi phí cao hơn và chất lượng kém hơn", báo cáo cho hay.

Kết quả khảo sát cũng cho thấy, theo đánh giá của doanh nghiệp FDI, tình trạng tham nhũng trong năm 2016 có xu hướng giảm đáng kể. 49% doanh nghiệp đã chi trả chi phí không chính thức khi làm thủ tục thông quan, giảm 10 điểm phần trăm so với năm ngoái. 56% doanh nghiệp đồng ý với nhận định rằng các cán bộ nhà nước sử dụng việc giám sát tuân thủ pháp luật ở địa phương để đòi hỏi chi phí không chính thức từ các doanh nghiệp, giảm 10 điểm phần trăm so với năm 2015. Và 19% doanh nghiệp năm 2016 lựa chọn không sử dụng toà án khi có tranh chấp  vì họ quan ngại tình trạng “chạy án” trong quá trình giải quyết. Một lần nữa, chỉ tiêu này cũng giảm đáng kể trong 2 năm trở lại đây.

Trong khi tình trạng tham nhũng có xu hướng giảm, thì kết quả giải quyết công việc cũng trở nên khó đoán biết hơn. Chưa tới một nửa số doanh nghiệp chi trả chi phí bôi trơn tin rằng công việc được giải quyết theo như mong muốn.

Theo thông tin từ báo cáo, trong cuộc khảo sát FDI năm nay, nhóm nghiên cứu PCI khảo sát sâu hơn về tình trạng chủ động đưa quà hay trả chi phí không chính thức cho cán bộ thanh, kiểm tra. Phần lớn thanh, kiểm tra không phải là vấn đề lớn đối với doanh nghiệp FDI, nhưng đối với một số đối tượng nhỏ các doanh nghiệp, các cuộc thanh, kiểm tra có thể tạo ra những phiền hà, nhũng nhiễu từ cơ quan quản lý. Doanh nghiệp đôi khi cảm thấy việc đưa "phong bì” là một cách để giảm bớt gánh nặng của thanh tra cũng như giảm xác suất bị phạt.

Báo cáo cũng chỉ ra, 45% đã đưa quà và các chi phí không chính thức trong đợt thanh tra, kiểm tra trong năm 2016. Tuy nhiên, thông số chỉ ra tại báo cáo cũng chỉ ra hiếm khi cán bộ thanh, kiểm tra đòi hỏi các khoản này.

Trong trường hợp đưa quà hay hối lộ, chỉ 8% doanh nghiệp cho biết bị cán bộ thanh, kiểm tra đòi hỏi. Tỉ lệ này nhỏ hơn 5 lần so với tỉ lệ doanh nghiệp chủ động đưa biếu (44%)./.

Hà Giang