Lấy phiếu tín nhiệm các chức danh Quốc hội bầu: Tránh việc cảm tính, lợi dụng lá phiếu làm thiệt hại đến danh dự, uy tín của người khác

Theo Quy định 96 của Bộ Chính trị về việc lấy phiếu tín nhiệm với chức danh, đối với các chức danh do Quốc hội, HĐND bầu, phê chuẩn, kết quả lấy phiếu tín nhiệm sẽ được công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng để cử tri và Nhân dân biết.

Quy định 96 cũng nêu rõ, kết quả phiếu tín nhiệm được sử dụng để đánh giá cán bộ, làm cơ sở cho công tác quy hoạch, điều động, bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử, miễn nhiệm và thực hiện chế độ, chính sách đối với cán bộ. Theo đó, có 3 mức độ tín nhiệm đó là: "tín nhiệm cao", "tín nhiệm" và "tín nhiệm thấp".

Không chạy theo dư luận mà thiếu đi căn cứ xác đáng

Theo ĐBQH Vũ Trọng Kim (Đoàn Nam Định), lấy phiếu tín nhiệm là một dịp để những người có chức danh được Quốc hội bầu và phê chuẩn tự nhận thấy ưu khuyết điểm của bản thân và những điều cần phải phấn đấu. Để một lần họ nhìn lại vai trò, vị trí, tư cách, trách nhiệm của mình đã làm đến đâu, để tiếp tục phấn đấu hơn nữa trong công việc. Mặt khác, tổ chức cũng thông qua đó động viên, hỗ trợ giúp đỡ để cán bộ hoàn thành tốt hơn nhiệm vụ của mình.

Điều này cũng thể hiện được sự mong đợi của cử tri là nhìn thấy việc lấy phiếu tín nhiệm là có tác dụng tích cực; đánh giá đúng, sắp xếp bố trí cán bộ phù hợp. Đặc biệt, phát hiện trong xã hội những người có tài năng, đức độ, có đủ phẩm chất để có thể sẵn sàng thay thế những người có năng lực, phẩm chất yếu kém, thoái hóa biến chất.

ĐBQH Vũ Trọng Kim cho rằng, việc lấy phiếu tín nhiệm thể hiện trách nhiệm của đại biểu Quốc hội, lá phiếu của đại biểu phải góp phần đánh giá chính xác mức độ tín nhiệm của Quốc hội và kể cả cử tri và nhân dân. Trong việc lấy phiếu tín nhiệm, cần phải tỏ rõ chính kiến của đại biểu Quốc hội, nhận xét, đánh giá các chức danh do Quốc hội bầu và phê chuẩn, cả về việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ công tác được giao lẫn trong đạo đức lối sống.

Đây là việc làm hết sức cần thiết, có đánh giá đúng mức độ hoàn thành nhiệm vụ thì mới có thể giúp cho cán bộ tiếp tục phát huy vai trò của mình, khắc phục hạn chế, khuyết điểm. Lá phiếu tín nhiệm sẽ đánh giá được năng lực và uy tín của cán bộ, giúp cho các cơ quan chức năng quản lý đội ngũ cán bộ. Bởi vậy, việc lấy phiếu tín nhiệm có ý nghĩa sâu sắc, toàn diện và xác đáng đối với vấn đề đánh giá và sử dụng cán bộ.

Để việc lấy phiếu tín nhiệm chính xác, đúng với kết quả mà các chức danh đã hoàn thành nhiệm vụ trong nửa nhiệm kỳ của Quốc hội, ĐBQH Vũ Trọng Kim cho rằng cần phải có những bước chuẩn bị chặt chẽ. Đối tượng được lấy phiếu tín nhiệm cần phải trình bày đầy đủ về quá trình làm việc, kết quả tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu một cách toàn diện, kể cả việc làm gương không những của cán bộ mà vợ con, người thân cần phải nhìn nhận một cách rõ ràng. Vì thế, bản tự kiểm điểm ưu khuyết điểm trong quá trình làm việc tu dưỡng đó phải được cung cấp sớm cho các đại biểu Quốc hội, ít nhất 10-15 ngày.

Theo ông Vũ Trọng Kim, để bảo đảm chính xác, ĐBQH cũng cần phải có đủ thông tin, tìm hiểu và có một quá trình theo dõi, giám sát cán bộ, để tránh việc cảm tính, lợi dụng phiếu của mình làm thiệt hại đến danh dự, uy tín của người khác. Như vậy, việc ghi phiếu tín nhiệm đòi hỏi ĐBQH phải có quá trình tìm hiểu người cán bộ đó một cách công phu, cụ thể và rõ ràng, không chạy theo dư luận mà thiếu đi căn cứ xác đáng.

Tránh tình trạng cán bộ được bầu "ngủ yên" trong cả nhiệm kỳ

Bàn về vấn đề này, PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cho rằng, đây là hoạt động hết sức có ý nghĩa để đánh giá hiệu quả công việc ở các vị trí chủ chốt và cũng là dịp lắng nghe ý kiến của cử tri, rà soát công tác cán bộ, từ đó, thúc đẩy tinh thần trách nhiệm đối với những vị trí này…

Theo ĐBQH Bùi Hoài Sơn, sau mỗi lần lấy phiếu tín nhiệm, ý thức trách nhiệm và tinh thần phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ được giao càng được thể hiện rõ ràng hơn, nhờ vậy, chẳng những hình ảnh, uy tín bản thân của các chức vụ được bầu được củng cố mà công việc chung của đơn vị, ngành, và cả đất nước cũng được lợi rất nhiều.

"Tuy nhiên, nếu chúng ta làm rộng hơn, lan tỏa đến các vị trí khác trong hệ thống hành chính công, từ cấp trung ương tới cấp xã – phường, cả ở trong Đảng cho đến cả các đơn vị sự nghiệp, thì hành động tiên phong, quyết liệt của Quốc hội sẽ có hiệu quả cao hơn nữa, tránh tình trạng "trên nóng, dưới lạnh", cán bộ được bầu, bổ nhiệm "ngủ yên" trong cả nhiệm kỳ, thúc đẩy tinh thần trách nhiệm, giúp lựa chọn đúng người tài – đức gánh vác nhiệm vụ quan trọng của đất nước, của từng đơn vị", ĐBQH Bùi Hoài Sơn nêu quan điểm.

ĐBQH Bùi Hoài Sơn cho rằng, công tác quy hoạch, bầu cử, bổ nhiệm của chúng ta có nhiều cải thiện, thực hiện tương đối chặt chẽ nhưng không ít cán bộ sau khi được bầu, bổ nhiệm đã không đáp ứng được kỳ vọng, có hiện tượng ngồi nhầm chỗ, thay đổi bản thân theo hướng tiêu cực, có tâm lý hưởng thụ, quan cách khi đạt được vị trí. Nhiều người, sau khi được bổ nhiệm, không những không tạo ra bước tiến mới cho đơn vị, đột phá, dám nghĩ, dám làm mà còn ngủ yên, thậm chí “ngủ đông” chờ cơ hội.

Để tránh tình trạng này xảy ra, ĐBQH Bùi Hoài Sơn cho rằng, cần phải có cơ chế rà soát, đánh giá chất lượng cán bộ ngay từ các cấp cơ sở, ở đó, chúng ta sẽ phát huy được sức mạnh dân chủ, tạo cho cán bộ công chức, viên chức có tiếng nói phản hồi với những người được bầu, được bổ nhiệm. Chính cán bộ công chức, viên chức tại cơ sở là những người hiểu rõ nhất lãnh đạo của mình.

Bởi, công tác cán bộ không chỉ là công việc của cấp trên mà còn là công việc của cấp dưới. Những ý kiến của cán bộ công chức, viên chức đối với lãnh đạo của mình, dù không phải là tất cả, nhưng cũng là kênh thông tin quan trọng để chúng ta đánh giá, xem xét, sắp xếp, bố trí cán bộ.

Và cũng chính nhờ áp lực từ cấp dưới, chứ không chỉ từ cấp trên, sẽ tránh được tình trạng cán bộ "nịnh trên, nạt dưới", chỉ biết cách đối phó với cấp trên bằng những báo cáo thành tích, lời lẽ hoa mỹ; giúp cán bộ gắng sức nhiều hơn trong công việc, quan tâm nhiều hơn đến cấp dưới, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao./.