(Tổ Quốc) - Mặc dù đã có những động thái mạnh tay từ cơ quan quản lý nhưng vấn nạn chiếu phim lậu trên không gian mạng tại Việt Nam vẫn chưa được kiểm soát. Người dân vẫn có thói quen xem phim "chùa" trên mạng. Trong khi đó, những trang web chiếu phim lậu này là nơi có nguy cơ truyền tải những nội dung thiếu lành mạnh, thậm chí vi phạm đến an ninh quốc gia.
Hiểm họa từ các trang phim lậu
Trưởng phòng Nghiệp vụ - Điều phối, Cục Thông tin đối ngoại (Bộ TTTT) Phan Thu Hồng cho biết: Hiện tượng xem phim "chùa" trên mạng ở Việt Nam diễn ra khá phổ biến bởi nhiều trang web chiếu phim lậu cập nhật đầy đủ những bản phim chiếu rạp (bao gồm phim Việt Nam và bom tấn nước ngoài) với chế độ độ phân giải cao, trong đó có không ít bộ phim trước khi phát hành đã được kiểm duyệt chặt chẽ, có phim bị cấm chiếu, hoãn chiếu nhưng trên các trang web này lại được phát tán công khai.
Thủ đoạn của các trang web chiếu phim lậu này là đi sao chép phim từ các trang web của nước ngoài hoặc của chính các trang web Việt Nam đã mua bản quyền chiếu phim theo đúng quy định để chiếu miễn phí trên đó. Đồng thời, người xem được xem miễn phí nhưng có thể sẽ phải xem quảng cáo, và các trang web chiếu phim lậu sẽ chạy quảng cáo, yêu cầu người xem bấm vào link pop-up (một hộp thoại nhỏ tự động bật lên khi người dùng mở trình duyệt hoặc truy cập vào một trang web) để kiếm doanh thu, với lượt xem, lượt click càng cao thì doanh thu càng lớn trong khi các đối tượng quản trị lại trốn tránh nghĩa vụ đóng thuế với Nhà nước.
Nhiều trang web chiếu phim lậu cập nhật đầy đủ những bản phim chiếu rạp (ảnh minh họa)
Cũng theo bà Phan Thu Hồng, có đến trên 80% phim Việt từng chiếu rạp, sau đó phát hành trên các ứng dụng cung cấp nội dung trực tuyến OTT bị phát tán trái phép trên mạng. Đây là nỗi ám ảnh đối với nhiều nhà sản xuất phim tại Việt Nam. Ngoài ra, phim Việt còn bị sao chép, cắt xén, review, livestream... trên mạng, trên các nền tảng mạng xã hội khác, gây ảnh hưởng xấu đến ngành điện ảnh Việt Nam nói chung, cũng như cá nhân, tổ chức sở hữu bản quyền phim nói riêng.
"Việc xem "phim lậu" tưởng như miễn phí, đơn giản và dễ dàng, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro với người xem "chùa". Nhiều trang web chứa mã độc "đội lốt" trang xem phim miễn phí, dễ dàng tự động cài virus vào máy tính để lấy cắp thông tin hoặc tài khoản, số thẻ ngân hàng của người dùng. Ngoài ra, việc những bộ phim chưa qua kiểm duyệt, có yếu tố bạo lực quá mức, khiêu dâm hay có nội dung vi phạm an ninh quốc gia, thuần phong mỹ tục hoặc chứa chủ đề nhạy cảm được chiếu tràn lan trên các trang web phim lậu dễ tạo ảnh hưởng rất xấu tới người xem, đặc biệt là các khán giả nhỏ tuổi. Những thông tin quảng cáo gắn trên màn hình xem phim được xem như "gài bẫy" người dùng. Ở nhiều trang web chiếu phim lậu, người xem cũng có thể dễ nhìn thấy hình ảnh 18+ gợi dục hay các lời mời gọi tham gia cá độ, cờ bạc online…" – bà Phan Thu Hồng nói.
Dưới góc độ doanh nghiệp, Phó Giám đốc Công ty Phát triển Dịch vụ Truyền hình MyTV Hoàng Thị Bích Hà chia sẻ: Một trong những khó khăn của doanh nghiệp phổ biến phim trên không gian mạng trong nước là vừa phải đối phó với ứng dụng, trang web chiếu "phim lậu" vừa phải cạnh tranh gay gắt với các nền tảng xuyên biên giới. Trên Internet đang tồn tại hàng trăm trang web phim lậu, cung cấp nội dung không có bản quyền nhưng thu hút lượng người xem rất cao. Nguồn nuôi sống các trang web này là quảng cáo, trong đó có rất nhiều quảng cáo cho các dịch vụ bị cấm kinh doanh tại Việt Nam như quảng cáo cờ bạc, cá độ bóng đá, quảng cáo liên quan đến sex, game không phép, game lậu… Vi phạm bản quyền phim ảnh một cách tràn lan đang trở thành gánh nặng, ảnh hưởng rất lớn tới các doanh nghiệp trong nước kinh doanh phim trên không gian mạng một cách chính thống.
"Mặc dù đã có chế tài xử phạt hành chính theo quy định của luật pháp, tuy nhiên việc xử lý các trang web chiếu phim lậu còn gặp nhiều khó khăn vì các trang phim lậu này có hoạt động rất phức tạp, ẩn giấu thông tin, thay đổi tên miền khi bị chặn hoặc gắn link dẫn sang trang web khác giả mạo, đe dọa bảo mật… Việc chặn truy cập vẫn tồn tại một số bất cập về biện pháp và thời gian chặn của các nhà cung cấp dịch vụ Internet cũng như chưa có giải pháp linh hoạt xử lý khi các trang web chiếu phim lậu liên tục đổi tên miền mới" – bà Hoàng Thị Bích Hà cho biết.
Ứng dụng công nghệ để ngăn chặn
Trước thực trạng trên, bà Phan Thu Hồng cho biết: Để tháo gỡ được những khó khăn trong việc ngăn chặn các trang web chiếu phim lậu phổ biến ở Việt Nam, hiện nay, các cơ quan chức năng thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Công an cũng đã triển khai chặn kỹ thuật hàng trăm trang web chiếu phim "lậu" nhưng đó cũng mới chỉ là giải pháp giải quyết được phần ngọn của vấn đề. Muốn giải quyết được vấn nạn chiếu phim "lậu" tràn lan, trước hết phải giải quyết được phần gốc, đó là ý thức của người dùng Internet Việt Nam; một khi vẫn còn nhiều người muốn xem phim lậu thì các trang web này vẫn còn tồn tại.
Muốn giải quyết được vấn nạn chiếu phim "lậu" tràn lan, trước hết phải giải quyết được phần gốc, đó là ý thức của người dùng Internet Việt Nam (ảnh minh họa)
Đồng quan điểm trên, bà Hoàng Thị Bích Hà cho rằng: Nhà nước cần có nhiều chính sách khuyến khích hoạt động phổ biến phim trên không gian mạng phát triển. Trên cơ sở đó, pháp luật về hoạt động phổ biến phim trên không gian mạng được thực thi nghiêm túc. Hệ thống văn bản pháp luật cần ban hành đầy đủ nhằm chống vi phạm bản quyền trên không gian mạng, các chế tài đủ sức răn đe đối với các hành vi phổ biến phim trái phép, phim có nội dung xấu, độc, cấm trong hoạt động điện ảnh được thực thi hiệu quả trên thực tế.
Đặt biệt, cần tăng cường công tác tuyên truyền về nâng cao ý thức, vai trò, trách nhiệm của người dùng khi xem các sản phẩm điện ảnh phát sóng lậu là đang tiếp tay cho tội phạm vi phạm bản quyền. Các đơn vị liên quan có khả năng tham gia vào việc ngăn chặn các hành vi vi phạm bản quyền trên không gian mạng như các nhà mạng viễn thông cũng phải nâng cao trách nhiệm trong việc xử lý vi phạm.
Còn theo Tổng giám đốc Công ty Đa phương tiện Thủ đô Nguyễn Ngọc Hân khẳng định: "Việc sử dụng công nghệ để chặn hoàn toàn các trang web chiếu phim lậu tại Việt Nam là khả thi. Chẳng hạn khi gõ tiêu đề một bộ phim trên Google, thì loạt trang web phim lậu sẽ hiện lên. Thông qua việc rà quét, nhà mạng dễ dàng thống kê được danh sách loạt tên miền của các trang web vi phạm này để ngăn chặn. Cùng với đó, việc mua tên miền mới vừa mất tiền, lại mất thời gian gấp nhiều lần so với rà quét. Vì vậy, chỉ cần phối hợp với các nhà cung cấp mạng tại Việt Nam như VNPT, Viettel, FPT… thì có thể ngăn chặn phát tán nội dung cấm qua trang web chiếu phim lậu"../.
