(Tổ Quốc) - Theo Ngân hàng Thế giới, nền kinh tế toàn cầu đang rơi vào nửa thập kỷ tăng trưởng tồi tệ nhất trong 30 năm qua.
Trong báo cáo "Triển vọng kinh tế toàn cầu" mới nhất công bố ngày 9/1, Ngân hàng thế giới (World Bank) cho biết, tăng trưởng toàn cầu được dự báo sẽ chậm lại trong năm thứ ba liên tiếp vào năm 2024, giảm xuống 2,4% từ mức 2,6% vào năm 2023.
Hội chợ việc làm ở thành phố Trùng Khánh phía tây nam Trung Quốc vào ngày 11/4/2023. Ảnh: Str | Afp | Getty Images
Theo Ngân hàng thế giới, năm 2024 có khả năng sẽ khép lại chuỗi 5 năm kinh tế toàn cầu tăng trưởng với tốc độ thấp nhất trong vòng 30 năm trở lại đây.
Tăng trưởng dự kiến sẽ tăng nhẹ lên 2,7% vào năm 2025 mặc dù tốc độ tăng tốc trong giai đoạn 5 năm tới sẽ vẫn thấp hơn gần 3/4 điểm phần trăm so với tốc độ trung bình của những năm 2010.
Theo Ngân hàng thế giới, mặc dù nền kinh tế toàn cầu thể hiện sự kiên cường khi đối mặt với rủi ro suy thoái vào năm 2023 nhưng căng thẳng địa chính trị gia tăng sẽ đặt ra các thách thức mới trong ngắn hạn, khiến hầu hết các nền kinh tế sẽ tăng trưởng chậm hơn vào năm 2024 và 2025 so với thập kỷ trước.
Báo cáo của WB cho rằng kinh tế toàn cầu hiện đang tốt hơn so với năm 2023 khi nguy cơ suy thoái hạ nhiệt, phần lớn nhờ sức mạnh của kinh tế Mỹ. Tuy nhiên, căng thẳng địa chính trị gia tăng có thể tạo ra những mối đe dọa mới trong ngắn hạn.
Ông Ayhan Kose, phó kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới và là Giám đốc của Nhóm Triển vọng cho rằng những căng thẳng ở Đông Âu hay Trung Đông hiện tại cũng tác động đến triển vọng kinh tế toàn cầu.
Ngân hàng thế giới cảnh báo nếu không có "sự điều chỉnh", những năm 2020 sẽ trôi qua như "một thập kỷ cơ hội bị đánh mất".
Các nền kinh tế đang phát triển bị ảnh hưởng nặng nề nhất
Xét ở góc cạnh khu vực, tốc độ tăng trưởng trong năm nay được dự báo sẽ yếu đi ở hầu hết các khu vực Bắc Mỹ, Châu Âu, Trung Á và Châu Á - Thái Bình Dương. Dự báo chỉ ghi nhận sự cải thiện nhẹ ở Châu Mỹ Latinh và Caribe bởi những quốc gia ở khu vực này xuất phát từ mức thấp. Dự kiến sẽ có nhiều xe bán tải hơn ở Trung Đông và Châu Phi trong thời gian tới.
Tuy nhiên, các nền kinh tế đang phát triển sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong trung hạn do thương mại toàn cầu trì trệ và điều kiện tài chính thắt chặt đè nặng lên tăng trưởng.
"Tăng trưởng trong ngắn hạn sẽ vẫn yếu, khiến nhiều nước đang phát triển - đặc biệt là những nước nghèo nhất – bị mắc kẹt trong bẫy nợ tê liệt và khả năng tiếp cận thực phẩm khó khăn đối với 1/3 dân số", ông Gill cho biết.
Các nền kinh tế đang phát triển hiện được dự đoán sẽ chỉ tăng trưởng 3,9% vào năm 2024, thấp hơn khoảng 1 điểm phần trăm so với mức trung bình của thập kỷ trước. Theo Ngân hàng thế giới, đến cuối năm nay, người dân ở khoảng 1/4 quốc gia đang phát triển và khoảng 40% quốc gia thu nhập thấp sẽ vẫn nghèo hơn so với thời điểm trước đại dịch Covid-19 vào năm 2019. Tăng trưởng thương mại toàn cầu trong năm 2024 dự kiến chỉ bằng 50% mức trung bình của thập kỷ trước đại dịch.
Chi phí đi vay đối với các nền kinh tế đang phát triển, đặc biệt là những nền kinh tế có xếp hạng kém, có thể tiếp tục ở mức cao do lãi suất toàn cầu vẫn neo ở các ngưỡng đỉnh của 4 thập kỷ (sau khi đã điều chỉnh lạm phát).
Ngân hàng thế giới cũng nhấn mạnh dữ liệu cho thấy thế giới đang chậm lại trong mục tiêu đưa những năm 2020 thành một "thập kỷ chuyển đổi" để giải quyết tình trạng nghèo đói cùng cực, các bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng và biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng sẽ có cơ hội lật ngược tình thế nếu các chính phủ các nước hành động nhanh chóng để tăng cường đầu tư và củng cố khuôn khổ chính sách tài khóa.
"Sự bùng nổ đầu tư có khả năng chuyển đổi các nền kinh tế đang phát triển và giúp họ đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng cũng như giải quyết các mục tiêu phát triển", ông Kose cho biết trong báo cáo được công bố trước thềm Diễn đàn Kinh tế Thế giới vào tuần tới - nơi các nhà lãnh đạo chính trị và doanh nghiệp quốc tế thường tụ tập tại cuộc họp thường niên để thảo luận về chính trị, kinh tế và các vấn đề xã hội toàn cầu.
Theo ông Kose, để khơi dậy sự bùng nổ như vậy, các nền kinh tế đang phát triển cần thực hiện các gói chính sách toàn diện để cải thiện khuôn khổ tài chính và tiền tệ, mở rộng thương mại và dòng tài chính xuyên biên giới cũng như cải thiện môi trường đầu tư và tăng cường chất lượng thể chế.
"Đó là công việc khó khăn nhưng nhiều nền kinh tế đang phát triển đã có thể làm được. Làm lại điều đó sẽ giúp giảm thiểu sự chậm lại dự kiến về tốc độ tăng trưởng tiềm năng trong thập kỷ này", ông Kose nhấn mạnh./.
