Người trẻ đam mê phục chế màu cho các tư liệu cũ

Phủ màu cho các tư liệu cũ

Xuất phát là một người học ngành công nghệ thông tin lại rẽ sang phục chế màu cho các tư liệu cũ, bạn trẻ sinh năm 9x Viên Hồng Quang đã lên màu cho hàng trăm bức ảnh và nhiều video phỏng vấn các nhân vật lịch sử, trong đó có những thước phim giá trị về Bác Hồ.

Chia sẻ về lý do lựa chọn việc phục chế màu tư liệu cũ làm đam mê và phát triển, Viên Hồng Quang cho biết: "Tôi là người yêu thích lịch sử và rất trân trọng những hi sinh mà thế hệ đi trước đã trải qua. Vào cuối năm 2019, đầu năm 2020, dịch Covid-19 bùng phát, trong thời gian cách ly, tôi đã tranh thủ nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo với mô hình phục chế màu phim và ảnh cũ. Từ đó, tôi nảy ra ý tưởng sử dụng công nghệ AI đó để phục chế màu cho kho tư liệu lịch sử vô cùng quý của Việt Nam.

Ban đầu, tôi chỉ nghiên cứu phục chế màu những bức ảnh về các nhân vật lịch sử, nhưng trong quá trình làm, tôi đã đặt mục tiêu cao hơn là phục chế màu cho các thước phim lịch sử của dân tộc. Và đoạn phim đầu tiên tôi làm là là đoạn phát biểu của Đại tướng Võ Nguyên Giáp dịp 7/5. Sau đó là thước phim tư liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh trả lời phỏng vấn với phóng viên Pháp vào năm 1966. Khi video được đăng tải trên trang cá nhân của tôi, đã nhận được rất nhiều phản hồi tích cực. Nhiều bạn trẻ bày tỏ sự bất ngờ và hạnh phúc khi lần đầu được chứng kiến Chủ tịch Hồ Chí Minh qua tư liệu màu đầy sống động mà chân thực đến thế".

"Qua đó, tôi nhận thấy rằng, công chúng, đặc biệt giới trẻ, họ không quay lưng với lịch sử, họ rất quan tâm và yêu lịch sử nước nhà. Có thể, những thước phim đã được đổ màu không thể hiện tính đại diện chính xác nhất, nhưng nó cũng có giá trị truyền thông rất lớn. Bởi, trong bối cảnh mạng xã hội phát triển như hiện nay thì những hình ảnh, câu chuyện cũ được phục chế lại màu đẹp và sắc nét như vậy sẽ là cầu nối để mọi người, đặc biệt giới trẻ như chính tôi có thể tiếp cận lịch sử một cách gần gũi nhất. Vậy nên, tôi quyết định cho ra đời và thực hiện một cách chuyên nghiệp dự án "Lịch sử thưởng thức" dành cho cộng đồng" – Viên Hồng Quang nói.

Tuy nhiên, việc phục chế tư liệu cũ không phải là một công việc dễ dàng đối với bất kỳ ai, đặc biệt với những người trẻ vì đây là công việc đòi hỏi sự hiểu biết về bối cảnh và kiên nhẫn rất lớn. Trong việc phục chế, đòi hỏi chúng ta phải hiểu được màu sắc của quá khứ như thế nào. Từ bối cảnh lịch sử, màu sắc trang phục thời đó, đến màu da, biểu cảm của các nhân vật lịch sử khi chỉnh sửa đều cần phải cân nhắc cẩn trọng và kỹ càng. Người phục chế cũng cần phải có sự hiểu biết về kỹ thuật tráng màu phim nhựa thời xưa và những đổi mới, hạn chế của công nghệ kỹ thuật số để khắc phục những điểm lỗi.

Viên Hồng Quang chia sẻ: "Khi bắt đầu phục chế từ những bức ảnh đơn lẻ đến nghiên cứu phục chế phim trắng đen tôi gặp rất nhiều khó khăn, khi đó kiến thức và kinh nghiệm về công nghệ của tôi còn rất hạn chế nên chất lượng màu không ổn. Bên cạnh đó, nguồn tư liệu Việt Nam tuy rất dồi dào nhưng với điều kiện bảo quản và thời tiết nước ta, chất lượng các tư liệu không còn được tốt nên rất khó khăn trong việc phục chế cũng như đảm bảo độ chính xác về thông tin của tư liệu. Vì vậy, tôi đã phải mất rất nhiều thời gian để nghiên cứu, tìm tòi những thông tin tư liệu đó qua nhiều nguồn và nhiều người, qua các bảo tàng hay gặp thế hệ trước để hiểu được bối cảnh lịch sử thời ấy thì mới đưa ra màu sắc gần đúng nhất. Tuy nhiên, dù cố gắng thế nào cũng không thể đảm bảo chính xác 100% trong công việc phục chế bởi cũng có lúc sản phẩm cho ra sẽ mang màu sắc chủ quan của người làm".

Món quà tri ân thế hệ đi trước

Sau hơn 4 năm cố gắng nghiên cứu và phát triển, chất lượng của các tư liệu phục chế càng ngày càng được cải thiện, đến nay anh đã thực hiện phục chế khoảng hơn 5000 tư liệu ảnh và phim.

Ngoài những tư liệu về Bác Hồ, Viên Hồng Quang còn mang đến những hình ảnh sống động, chân thực và sắc nét hơn về các gương mặt nổi tiếng như Thủ tướng Phạm Văn Đồng, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, nhà ngoại giao Nguyễn Thị Bình, giáo sư, bác sĩ Tôn Thất Tùng, chủ tịch đầu tiên của Hà Nội – bác sĩ Trần Duy Hưng... Trong đó, có một số tư liệu đã mang đến cho Viên Hồng Quang niềm xúc động và tự hào đặc biệt, điển hình có thể kể đến bộ phim được anh phục chế trong năm 2023 "Vĩ tuyến 17 - Chiến tranh nhân dân".

Viên Hồng Quang chia sẻ: "Bộ phim "Vĩ tuyến 17 – chiến tranh nhân dân" là một trong những dự án lớn nhất và tự hào nhất của tôi trong quá trình làm công việc phục chế. Đối với tôi, bộ phim này cũng là một trong những bộ phim tài liệu xuất sắc nhất về chiến tranh Việt Nam. Nó không chỉ nói lên ý chí con người Vĩnh Linh nói riêng mà còn là của cả dân tộc Việt Nam thời kỳ đó, với khát vọng độc lập thống nhất, hòa bình rất lớn. Vậy nên, tôi thực hiện bộ phim với mong muốn gửi lời tri ân đến thế hệ đi trước đã hy sinh để mang lại cuộc sống tươi đẹp cho thế hệ hôm nay, cũng như để các bạn trẻ hiểu và biết trân trọng hơn những cái mà chúng ta đang có bây giờ"

Cũng theo Viên Hồng Quang, bộ phim cũng là sản phẩm đầu tiên của anh được trình chiếu trên màn hình lớn trước hàng trăm con người, vậy nên khi bộ phim kết thúc, nhìn thấy những giọt nước mắt, những tràng pháo tay của mọi người trong buổi chiếu phim, anh đã rất xúc động và hạnh phúc. Chính điều này đã giúp anh cảm thấy những khó khăn trước đó như tan biến, và những công sức mà mình bỏ ra là xứng đáng.

Được biết, sau bộ phim "Vĩ tuyến 17 – chiến tranh nhân dân", sắp tới, hướng đến kỷ niệm 70 năm ngày Giải phóng Thủ đô, Viên Hồng Quang đã và đang thực hiện dự án tái tạo màu cho bộ phim tài liệu "Hà Nội trong mắt ai" của đạo diễn Trần Văn Thủy thực hiện năm 1983. Sản phẩm được chuyển màu phim nhựa thành màu tự nhiên để mọi người có thể cảm nhận sự chân thực hình ảnh Hà Nội 40 năm trước.

"Những thước phim màu phản ánh chân thực của một thời khó khăn nhưng anh hùng, bất khuất của nhân dân Việt Nam ta sẽ giúp khán giả hiểu hơn những gì thế hệ đi trước đã trải qua. Sau những bộ phim tôi đang thực hiện, trong thời gian tới chắc chắn sẽ có thêm nhiều tư liệu lịch sử được tôi tiếp cận và phục chế hơn nữa. Tôi hy vọng, bằng sự nỗ lực của mình sẽ góp một phần nhỏ bé trong việc truyền cảm hứng lịch sử đến với đến với các bạn trẻ, để cùng nhau chung tay kết nối quá khứ với hiện tại, giúp cho những thế hệ đi sau có cái nhìn chân thực và sống động hơn về lịch sử, từ đó để thêm hiểu và yêu hơn đất nước mình" – Viên Hồng Quang bày tỏ./.