Những vấn đề 'nóng' trong dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi vẫn tiếp tục được bàn luận

Phiên họp tập trung trao đổi về những nội dung lấy ý kiến trong Dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi như triết lý giáo dục, chính sách xã hội hóa giáo dục, phân luồng học sinh, hướng nghiệp và liên thông trong đào tạo…

Tham gia phiên họp, nêu quan điểm về triết lý giáo dục, GS.TS Phạm Tất Dong, Ủy viên HĐQG, Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam cho biết, ông coi "Học để làm người" là triết lý giáo dục. Nếu gắn vấn đề học để làm người với vấn đề học tập suốt đời, theo GS. Phạm Tất Dong, triết lý học để làm người có thể được phát biểu theo mệnh đề học suốt đời để làm người, hoặc nói khái quát hơn thì sẽ là học suốt đời vì sự phát triển bền vững. Nêu quan điểm về việc có nên hay không đưa triết lý giáo dục vào Luật Giáo dục (sửa đổi), GS. Phạm Tất Dong cho rằng, điều đó không nên và không đúng. Vì triết lý giáo dục là tư tưởng cốt lõi của cương lĩnh giáo dục chứ không nên đưa vào Luật Giáo dục.

Tự chủ đại học vẫn là bài toán khó (ảnh: IUHers)

Về xã hội hóa giáo dục, TS. Phạm Thị Ly, Ủy viên HĐQG, cho rằng, mặc dù chủ trương xã hội hóa giáo dục đã được khẳng định từ lâu trong các nghị quyết của Đảng, của Chính phủ, và sự tham gia của khu vực tư đã tạo ra nhiều thay đổi đáng kể trong giáo dục, vẫn đang có những điểm bất cập đòi hỏi chúng ta phải cân nhắc để có những chính sách phù hợp. Hiện chưa có chính sách riêng hỗ trợ chính sách xã hội hóa giáo dục. Các quy định về bảo hộ, ưu đãi, khuyến khích đầu tư trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo còn chung chung, không cụ thể. Cần phải xác định lại quan điểm, hiểu đúng về xã hội hóa. Xã hội hóa không phải chỉ dựa vào học phí, xã hội hóa phải dựa vào các nguồn lực đa dạng của xã hội, không chỉ dựa vào người học. Bên cạnh đó, đầu tư và đóng góp cho giáo dục, cũng như chi phí của doanh nghiệp trong việc đào tạo nhân viên cũng được tính là chi phí hợp lý được trừ khi tính thu nhập chịu thuế. Cần điều chỉnh các luật liên quan và ban hành những văn bản hướng dẫn thực hiện cẩn thiết để đẩy mạnh kênh đóng góp này.

Liên quan đến nội dung phân luồng, TS. Phạm Đỗ Nhật Tiến, nguyên trợ lý Bộ trưởng Bộ GDĐT, cho rằng: Nghị định 75 hướng dẫn thi hành Luật Giáo dục có quy định cụ thể về phân luồng. Nếu thực hiện nghiêm chỉnh quy định đó, chắc chắn phân luồng sẽ có chuyển biến. Tuy nhiên, vấn đề phân luồng đến nay vẫn còn nhiều hạn chế và theo ông, một trong những nguyên nhân còn ít được nhắc đến, đó là chúng ta chưa quan tâm đặt bài toán phân luồng trong mối quan hệ với bài toán liên thông, và cả hai cần nhìn trong một bối cảnh mới là học tập suốt đời. Lời giải của bài toán phân luồng và liên thông phụ thuộc vào việc xây dựng và tổ chức thực hiện thành công Khung trình độ quốc gia. Vì vậy, để đóng góp về phương diện pháp lý cho việc tổ chức thực hiện thành công nhiệm vụ phân luồng và liên thông trong giáo dục, bên cạnh các quy định về trách nhiệm của Bộ GDĐT, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội như trong Nghị định 75, cần bổ sung trách nhiệm của các bộ đó trong việc hoàn thiện và tổ chức thực hiện Khung trình độ quốc gia.

Tham gia phiên họp, ông Dương Trung Quốc, Ủy viên HĐQG, cho rằng Luật Giáo dục không chỉ là trường, thầy mà còn là môi trường, sinh thái giáo dục. Theo ông Dương Trung Quốc, hiện nay khi sửa Luật Giáo dục, chúng ta vẫn đang bàn đến giáo dục học đường, mà giáo dục học đường chỉ là một bộ phận chứ không phải tổng thể của giáo dục. Giáo dục còn có gia đình, cộng đồng. Vì vậy, khi nói tới xã hội hóa giáo dục là đòi hỏi toàn xã hội tham gia vào giáo dục, chứ không phải do một số người không hiểu hết mà biến báo xã hội hóa thành chuyện "tiền". Đề cập đến cuộc cách mạng 4.0 đang được nhắc đến nhiều hiện nay, ông Dương Trung Quốc lưu ý, trong dự thảo Luật Giáo dục (sửa đổi) cần đề cập rõ ràng hơn nữa về vấn đề công nghệ. Bởi việc học hiện nay đã vượt ra khỏi không gian của nhà trường, vì vậy, cần có khung pháp lý, cơ chế để tạo điều kiện cho không gian công nghệ trong giáo dục được phát triển.

Tiếp thu các ý kiến đóng góp, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, Ủy viên Thường trực HĐQG cho biết, trong năm 2019, Hội đồng sẽ xem xét cho ý kiến một số chủ đề để hoàn thiện dự thảo Luật Giáo dục (sửa đổi) trước khi báo cáo Thủ tướng và trình Quốc hội khóa XIV tại Kỳ họp thứ 7 như vấn đề tự chủ của các trường phổ thông; vấn đề hội đồng trường ở bậc đại học; vấn đề sắp xếp các cơ sở giáo dục đại học, hệ thống các trường sư phạm…