Phải có giải pháp tăng lương để giáo viên yên tâm công tác, cống hiến với nghề

Nhiều nhà giáo đã phải nghỉ chuyển việc hoặc làm thêm do lương thấp

Phát biểu tại hội trường, đại biểu Hà Ánh Phượng - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ đồng tình với báo cáo của Chính phủ và báo cáo thẩm tra về tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023 và dự kiến phát triển kinh tế - xã hội năm 2024.

Góp ý về lĩnh vực giáo dục và đào tạo, đại biểu cho biết, chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 tiếp tục phát triển hiệu quả, đáp ứng các yêu cầu của Nghị quyết 88 của Quốc hội đã đề ra.

Theo đại biểu, công tác bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục đã đáp ứng yêu cầu triển khai thực hệ chương trình giáo dục phổ thông mới. Công tác tuyển dụng giáo viên mầm non, phổ thông cho các tỉnh, thành phố trong năm học vừa qua đã từng bước khắc phục được tình trạng thừa, thiếu giáo viên tại địa phương, nhất là các vùng khó khăn. Năng lực đội ngũ giảng viên ở các cơ sở giáo dục đại học không ngừng được nâng cao cả về số lượng hoặc chất lượng…

Bày tỏ băn khoăn làm thế nào để đạt kỳ vọng từ năm 2024 - 2030 Việt Nam đạt khoảng 50.000 đến 100.000 nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ bán dẫn, đại biểu cho rằng, việc này rất khó thực hiện và băn khoăn Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ làm như thế nào để hiện thực hóa được điều này.

Đề cập về vấn đề lương của giáo viên và nhân viên trường học hiện nay, đại biểu nhận thấy, thực tế qua 10 năm thực hiện chế độ tiền lương, mức thu nhập của nhà giáo vẫn thấp, thậm chí có nhóm nhà giáo không đủ trang trải cuộc sống của gia đình.

"Nhiều người đã phải nghỉ chuyển việc hoặc là làm thêm, vì vậy dẫn đến tình trạng chưa tròn vai và chưa tâm huyết với nghề. Và hiện nay phụ cấp của họ rất thấp, thậm chí có những vị trí không được hưởng phụ cấp gì" - đại biểu băn khoăn.

Vì vậy, đại biểu Hà Ánh Phượng đề nghị Quốc hội, Chính phủ trong cải cách tiền lương lần này cần quy định lương của giáo viên ở mức cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp và có thêm phụ cấp tùy theo tính chất công việc theo vùng, đúng theo tinh thần Nghị quyết số 29 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

Đồng thời phải có giải pháp tăng lương và phụ cấp cho nhân viên trường học để họ yên tâm công tác, cống hiến với nghề, đáp ứng yêu cầu dạy và học trong giai đoạn hiện nay.

Ai đứng ra biên soạn sách giáo khoa thì cũng phải được thẩm định, phê duyệt công bằng

Tranh luận về băn khoăn số liệu kinh phí thực hiện chương trình sách giáo khoa của đại biểu Nguyễn Duy Thanh – Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau, đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp cho biết, trong báo cáo của Đoàn giám sát, số liệu này dựa vào báo cáo của Chính phủ; Đoàn giám sát cũng làm việc trực tiếp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và làm việc với Chính phủ.

Đại biểu Nguyễn Duy Thanh đề nghị bóc tách kinh phí thực hiện cho chương trình sách giáo khoa giáo dục phổ thông là bao nhiêu là điều nên làm, tuy nhiên trong quá trình giám sát không thể làm được. Bởi vì quá trình triển khai chương trình sách giáo khoa mới là triển khai theo một lộ trình có sự tiếp nối giữa thực hiện chương trình cũ và chương trình mới, do vậy chỉ có thể bóc tách một số kinh phí thực hiện riêng.

Thứ hai, về xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa, đại biểu cho biết, đây là một trong những điểm nhấn và thành công khi triển khai đổi mới chương trình và sách giáo khoa giáo dục phổ thông. Quá trình xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa với sự tham gia của lực lượng rất lớn các nhà khoa học, nhà giáo (hơn 1.500 người). Chúng ta cũng ghi nhận thành công trong xã hội hóa sách giáo khoa là cần thiết.

Ngoài ra, đại biểu cũng thông tin về trách nhiệm của Bộ Giáo dục và Đào tạo biên soạn một bộ sách giáo khoa, nội dung này đã được thể hiện rõ trong báo cáo của Đoàn giám sát gửi tới Đại biểu Quốc hội.

Phát biểu ý kiến tranh luận tại phiên họp, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Kim Thúy - Đoàn ĐBQH TP. Đà Nẵng bày tỏ quan điểm tranh luận với quan điểm của đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Mai Hoa- Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp về cơ sở giao cho Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì biên soạn một bộ sách giáo khoa…

Đối với ý kiến cho rằng Nghị quyết 88 là Nghị quyết gốc, đại biểu Kim Thúy khẳng định Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật không hề có khái niệm Nghị quyết gốc và cũng không hề phân biệt cấp độ của các Nghị quyết của Quốc hội.

Đại biểu Kim Thúy cho rằng thay vì giao Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức biên soạn một bộ sách giáo khoa thì việc tập trung chỉ đạo biên soạn sách giáo khoa cho trẻ em khiếm thính, khiếm thị, sách giáo khoa dạy tiếng dân tộc thiểu số mới là việc cấp thiết hơn.

Bên cạnh đó, dù Bộ Giáo dục và Đào tạo có đứng ra tổ chức biên soạn một bộ sách giáo khoa hay không thì bộ sách ấy cũng phải được thẩm định, phê duyệt công bằng với các bộ sách giáo khoa do các tổ chức, cá nhân khác biên soạn.

Không nên biến xã hội hóa thành thương mại hóa sách giáo khoa

Phát biểu tranh luận tại phiên họp, đại biểu Trần Văn Sáu - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp cho biết, hiện nay, không có nghị quyết nào phủ quyết Nghị quyết 88 của Quốc hội.

Tại mục 3, Điều 2 Nghị quyết 88 nêu rõ Bộ Giáo dục và đào tạo tổ chức biên soạn một bộ sách giáo khoa. Bộ sách giáo khoa này được thẩm định, phê duyệt công bằng với các bộ sách giáo khoa do tổ chức, cá nhân biên soạn.

Chỉ rõ Nghị quyết 88 được ban hành năm năm 2014, đến năm 2020 mới có Nghị quyết 122, đại biểu đặt vấn đề 6 năm đó tại sao Bộ Giáo dục và Đào tạo không tổ chức thực hiện nghị quyết này? Trong khi đó, lại đẩy toàn bộ việc biên soạn sách giáo khoa bằng hình thức xã hội hoá, từ đó dẫn tới việc thả nổi sách giáo khoa, giá tăng và không kiểm soát được.

Theo đại biểu, Đảng kêu gọi xã hội hóa chăm lo cho giáo dục nhưng Nhà nước phải giữ vai trò chủ đạo trong giáo dục. Vì vậy, không nên biến xã hội hóa thành thương mại hóa sách giáo khoa.

Thực tế cho thấy, ở lĩnh vực nào khi xã hội hoá đều hạ giá, riêng sách giáo khoa càng xã hội hóa thì giá càng tăng. Đây là một nghịch lý và không có căn cứ nào để đảm bảo rằng sách giáo khoa tiếp tục không tăng./.