Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: Đánh giá tăng trưởng kinh tế 2017 phụ thuộc dầu, than có đúng?

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ muốn nghe các đánh giá mới hơn về tình hình trong nước năm 2017 để từ đó nhìn nhận rõ hơn và có kinh nghiệm trong quá trình điều hành chỉ đạo.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: "Mấy năm nay 2016 - 2017 công nghiệp than đá và dầu tăng trưởng âm hết. Vậy nói tăng trưởng phụ thuộc dầu thô, than đá có đúng không?” Ảnh: Hà Giang

Nói về Báo cáo thẩm tra đánh giá bổ sung kết quả thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2017; kết quả thực hiện những tháng đầu năm 2018 của Ủy ban Kinh tế, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, trong mấy năm vừa qua, gần nhất là các năm 2016 - 2017, công nghiệp than đá và dầu thô đều tăng trưởng âm, trong khi đó, cả 3 khu vực công nghiệp (đặt biệt là công nghiệp chế biến, chế tạo), nông nghiệp và dịch vụ đều tăng trưởng mạnh. Khu vực dịch vụ có bước phát triển vượt bậc, đạt 7,44%, mức cao nhất kể từ năm 2008 tới nay, trong đó tiêu dùng trong nước lần đầu tiên tăng trên 2 con số đã đóng góp tích cực cho tăng trưởng kinh tế.

 "Vậy chúng ta đánh giá là tăng trưởng phụ thuộc dầu thô, than đá thì có đúng không?", Phó Thủ tướng đặt câu hỏi.

Phó Thủ tướng dẫn lại phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Trung ương 7 vừa qua rằng: "Năm 2017 mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn thách thức nhưng đất nước ta đã đạt được kết quả toàn diện trên tất cả các lĩnh vực. Về kinh tế xã hội, sau nhiều năm chúng ta đã hoàn thành và hoàn thành vượt mức 13 chỉ tiêu kinh tế xã hội đề ra. Tăng trưởng GDP đạt 6,81%, vượt kế hoạch đề ra, là mức cao nhất so với nhiều nước trong khu vực và toàn thế giới".

"Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát ở mức 3,53%. Các cân đối lớn của nền kinh tế được đảm bảo, bội chi ngân sách mức thấp khoảng 3,5% GDP, thị trường tiền tệ ổn định, dự trữ ngoại hối 61,5 tỉ USD, thị trường chứng khoán khởi sắc, sản xuất kinh doanh tiếp tục phục hồi, phát triển toàn diện trên 3 lĩnh vực công nghiệp nông nghiệp và dịch vụ...".

Tiếp tục phân tích nhận định trong Báo cáo thẩm tra, Phó thủ tướng nói: "Nhận định tình trạng ngân sách trung ương hụt thu thì cần phân tích tại sao lại hụt thu, trong khi địa phương lại tăng thu…Phải chăng là từ khâu làm dự toán không sát, là trách nhiệm đầu tiên là của Bộ Tài chính và Chính phủ nhưng cơ quan thẩm tra thì có trách nhiệm không? Đương nhiên khâu dự toán này thì các Ủỷ ban thẩm tra và Quốc hội quyết định. ", Phó Thủ tướng nói.

Dù vậy, theo Phó Thủ tướng, không phải mọi ngân sách địa phương tăng thu cả vì cơ cấu thu nội địa có thay đổi. Chính phủ đang yêu cầu lập dự toán căn cứ vào dữ liệu kinh tế xã hội.

“Không lấy anh thừa bù cho anh thiếu được mà Trung ương lại phải hỗ trợ các địa phương khó khăn. Mong Quốc hội có cách nhìn nhận đúng nhất, khách quan giúp cho kinh tế trong nước đi đúng hướng...

Không phải ngẫu nhiên mà các tổ chức quốc tế họ đánh giá Việt Nam tăng hạng, trong khi chúng ta lại đang ở giai đoạn làm nhiệm vụ kép và phải khắc phục yếu kém của nền kinh tế tích tụ bao nhiêu năm trước ngày càng bộc lộ như nợ xấu, các dự án yếu kém...”, Phó Thủ tướng nói.

Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà (đoàn Bà Rịa-Vũng Tàu) cũng cho rằng Báo cáo thẩm tra bổ sung thiếu sự kế thừa. Phương pháp đánh giá cần giới hạn phạm vi, có đối chiếu các con số chỉ tiêu cụ thể.

“Nếu nói tình hình cho năm 2017, 2018 thì những nhận định đó không phù hợp. Có vấn đề chúng ta thấy rằng cả quá trình phát triển thì Trung ương cũng nhận thấy và chính năm 2016, Hội nghị Trung ương 5 đã nhìn nhận rồi, ban hành đồng bộ 3 vấn đề quan trọng về kinh tế tư nhân, doanh nghiệp nhà nước, đổi mới mô hình tăng trưởng và phát triển kinh tế thị trường - những vấn đề mới thực hiện hơn 1 năm qua nên không thể đòi hỏi đất nước chuyển biến ngay được”, ông Trần Hồng Hà nói và đề nghị phải từng bước cụ thể hoá bằng cơ chế chính sách pháp luật.

Ông Trần Hồng Hà nêu ví dụ “với Luật Đất đai, Quốc hội phải có kiến nghị về chính sách, hay vấn đề bảo vệ môi trường cũng thế, chúng tôi đề xuất nếu kinh tế thế này thì môi trường phải thay đổi. Hiện nay vấn đề đặc khu chúng ta chậm hơn thị trường. Khi ta đưa ra chính sách phát triển đặc khu và đầu tư vào đặc khu thì thị trường kéo tăng giá đất lên và người dân tập trung mua đất. Nếu đất công chưa chuyển mục đích thì hoàn toàn vi phạm pháp luật, địa phương có thể xử lý. Nếu truyền thông nhanh nhạy thì việc mua bán đất trái phép phải có chế tài nghiêm thì xu hướng sẽ giảm đi. Vừa qua, khi địa phương quan tâm quản lý thì làm giá đất ở đặc khu đã giảm độ nóng”.

Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội Dương Quốc Anh (đoàn Gia Lai) bày tỏ báo cáo của Uỷ ban Kinh tế khá toàn diện, bản đầy đủ rất dày, song do yêu cầu trình bày ngắn gọn tại hội trường nên phải tóm tắt lại.

Báo cáo đầy đủ đã được gửi tới tất cả các đại biểu Quốc hội và hôm qua (21/5), Uỷ ban Kinh tế trình bày báo cáo tóm tắt thì không thể hiện được hết tinh thần của báo cáo chính nên người dân không đọc được báo cáo đầy đủ nên gây thiếu sót.

Ông Dương Quốc Anh cũng nhận định nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ và các thành viên Chính phủ, kinh tế-xã hội năm 2017 đã có tăng trưởng vượt bậc. Trước đây tăng trưởng cao vì phụ thuộc vào tín dụng dễ gây lạm phát thì nay tăng trưởng đạt 6,81% mà CPI dưới 4%. Bội chi ngân sách từ giai đoạn 2011-2012 luôn trên 5% nhưng mấy năm nay xuống dưới 5%. Các năm trước nhập siêu nhưng riêng năm 2017 nền kinh tế xuất siêu và cả 3 khu vực tăng trưởng tốt. 

Ông Dương Quốc Anh đề nghị Chính phủ, các đại biểu Quốc hội cùng phân tích sâu hơn các khuyến nghị của Uỷ ban Kinh tế để thực hiện tốt hơn cho năm 2018. Phó chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế vẫn mong Chính phủ nỗ lực hơn để khắc phục những hạn chế nội tại, đặc biệt là các cân đối lớn và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Ông cũng lấy các ví dụ như tỉ lệ xuất siêu đang phụ thuộc khá lớn vào Samsung, thủ tục hành chính tuy đã được cắt giảm quyết liệt nhưng vẫn còn rườm rà, các chi phí logistics vẫn còn rất cao…

Hà Giang