(Tổ Quốc) - Đái tháo đường (ĐTĐ) thai kỳ hiện nay được xem là một vấn đề mới khiến rất nhiều phụ nữ quan tâm khi mang thai. Theo bác sĩ BV Bạch Mai, Hà Nội nguy cơ của ĐTĐ thai kỳ đối với mẹ và con là cực lớn nếu không được kiểm soát tốt đường huyết.
Đái tháo đường thai kỳ có thể khiến thai chết lưu
Ts.Bs Nguyễn Quang Bảy, Trưởng khoa Nội tiết – Đái tháo đường, BV Bạch Mai cho biết, theo một điều tra tại các bệnh viện, có khoảng 6 – 9% người phụ nữ mang thai ở Việt Nam bị đái tháo đường thai kỳ.
Theo bác sĩ Bảy, đái tháo đường thai kỳ là những người được phát hiện lần đầu tiên trong khi mang thai. Còn với những người đã bị ĐTĐ từ trước khi có thai sẽ không gọi là ĐTĐ thai kỳ mà gọi là ĐTĐ ở phụ nữ có thai.
Thông thường, 90% trường hợp ĐTĐ thai kỳ sẽ hết sau khi sinh nhưng về lâu dài thì những người đó sẽ có nguy cơ ĐTĐ typ 2 cao hơn so với người bình thường. ĐTĐ thai kỳ thường xuất hiện từ tuần 24 – 28 của thai kỳ.
Để sàng lọc ĐTĐ thai kỳ, thông thường các bác sĩ theo phân tầng nguy cơ. Những người phụ nữ có nguy cơ cao như đã bị ĐTĐ thai kỳ, tiền sử để con to (trên 4kg), gia đình có người bị ĐTĐ, thừa cân, béo thì phải sàng lọc ngay lần khám đầu tiên.
Tại khoa Nội tiết – Đái tháo đường, BV Bạch Mai, mỗi ngày có khoảng 15 – 20 bệnh nhân ĐTĐ thai kỳ đến khám. Ngoài ra, có khoảng 10% bệnh nhân nội trú bị mắc ĐTĐ thai kỳ.
Bác sĩ Bảy cho rằng, nguy cơ ĐTĐ thai kỳ đối với mẹ và con là cực lớn nếu không được kiểm soát đường huyết. Bị mắc vào những tuần đầu có thể dẫn đến sảy thai, thai chết lưu, nhiều trường hợp sảy thai liên tiếp sau đó mới phát hiện ĐTĐ.
Cùng với đó, ĐTĐ thai kỳ cũng có thể gây ra các biến chứng như dị tật cho thai, đặc biệt là về tim mạch, thần kinh, thai to. Đối với thai phụ là nguy cơ đa ối, ĐTĐ về sau.
Nguy cơ trẻ hóa bệnh nhân đái tháo đường
Cũng theo bác sĩ Nguyễn Quang Bảy, trẻ hóa các bệnh nhân ĐTĐ cũng đang là vấn đề hết sức lo ngại. Có thể thấy qua việc thời gian gần đây, tỉ lệ trẻ béo phì đang không ngừng gia tăng.
Có cháu mới 14, 15 tuổi đã mắc ĐTĐ. Biểu hiện của trẻ bị ĐTĐ là béo phì, gáy và nách thường có gai đen (da sần và chuyển màu). Việc điều trị nhóm bệnh nhân này rất khó khăn vì các thuốc uống hạ đường huyết ít được nghiên cứu ở trẻ em. Ngoài ra, việc tuân thủ điều trị, duy trì chế độ ăn uống ở trẻ em cũng không giống như người lớn.
Bác sĩ Bảy cho biết thêm, các nghiên cứu gần đây cho thấy ĐTĐ ở trẻ thì biến chứng sẽ tiến triển nặng hơn so với người lớn. Cùng đó, thời gian dẫn đến biến chứng cũng sớm hơn so với ĐTĐ ở người lớn tuổi.
Vì vậy, bác sĩ khuyến cáo, để phòng tránh ĐTĐ cho trẻ con, phụ huynh cần kiểm soát chế độ ăn uống và cân nặng. Các bằng chứng khoa học được nghiên cứu cũng cho thấy, 50% bệnh nhân ĐTĐ và 90% bệnh nhân ĐTĐ typ 2 có thể phòng ngừa bằng lối sống, tăng cường vận động và kiểm soát cân nặng, chế độ ăn.
Liên đoàn đái tháo đường thế giới (IDF) cho biết cứ mỗi giờ có thêm hơn 1.000 bệnh nhân ĐTĐ mắc mới, và cứ mỗi 8 giây có 1 người chết do ĐTĐ. Hiện nay trên toàn thế giới, có hơn 425 triệu người đang sống chung với bệnh ĐTĐ. Chi phí y tế điều trị ĐTĐ đang trở thành gánh nặng không chỉ cho bệnh nhân, cho gia đình mà còn cho toàn xã hội.