Tại sao Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ lại quyết định thu hồi đề án Đổi mới thi THPT?

Theo đó, sau khi nhận được phản ánh từ báo chí về "Đổi mới thi THPT QG và tuyển sinh ĐH, CĐ sư phạm, trung cấp sư phạm hệ chính quy giai đoạn 2018-2020", Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ đã chỉ đạo kiểm tra lại nội dung đề án và đưa ra kết luận: “Nội dung về tài chính được tính toán tích hợp từ nhiều nguồn liên quan, có sự trùng lắp, một số nội dung thiếu khả thi. Bên cạnh đó, có một số khoản mục là chi phí gián tiếp chứ không trực tiếp cho hoạt động tổ chức thi”. Do vậy, Bộ trưởng Nhạ đã chỉ đạo thu hồi đề án để tiếp tục hoàn thiện.

Trước đó, Bộ GD&ĐT đã phê duyệt đề án “Đổi mới thi THPT quốc gia và tuyển sinh ĐH-CĐ sư phạm, trung cấp sư phạm hệ chính quy giai đoạn 2018-2020” với kinh phí được tính toán lên đến hơn 749 tỉ đồng.

Bộ GD-ĐT chính thức thu hồi đề án “Đổi mới thi THPT quốc gia và tuyển sinh ĐH, CĐ sư phạm, trung cấp sư phạm hệ chính quy giai đoạn 2018-2020” (Ảnh: Tuổi Trẻ)

Theo Bộ GD&ĐT, đề án trên được xây dựng để đảm bảo sự ổn định và làm cơ sở để tiếp tục thực hiện lộ trình đổi mới thi, xét công nhận tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ từ năm 2021 trở đi phù hợp với chương trình SGK mới. Lý giải về con số 749 tỉ đồng, Bộ GD&ĐT cho rằng, đây là khái toán cho 3 năm từ 2018-2020.

Tuy nhiên, giới truyền thông cho rằng, con số dùng để chi cho đề án trên chưa thực sự hợp lý như việc xây dựng ngân hàng câu hỏi chuẩn hóa phục vụ ra đề thi. Bảng kê chi tiết các nội dung tương ứng với mức kinh phí thực hiện thì thấy việc xây dựng ngân hàng câu hỏi chuẩn hóa phục vụ ra đề thi được chú trọng đầu tư với tổng số tiền trên 266 tỉ đồng. Trong đó, gần 84,8 được chi trong năm 2018. Năm 2019-2020, mỗi năm chi trên 90,7 tỉ đồng.

Với số tiền này, Bộ GD&ĐT kỳ vọng việc  tổ chức một kỳ thi quốc gia đến năm 2020 đảm bảo khách quan công bằng, lấy kết quả kỳ thi để xét công nhận tốt nghiệp và làm căn cứ sử dụng trong tuyển sinh, xây dựng ngân hàng câu hỏi chuẩn hóa đủ lớn đáp ứng yêu cầu tổ chức thi THPT quốc gia giai đoạn 2018-2020 và giai đoạn từ năm 2021 trở đi... và nếu điều kiện cho phép, đề án có thể chuẩn bị điều kiện hạ tầng kỹ thuật và hệ thống phần mềm phục vụ tổ chức thi THPT quốc gia trên máy tính từ năm 2021.

Nhưng một vấn đề được đặt ra làm nếu sau năm 2020, khi kỳ thi phải chuyển đổi theo chương trình giáo dục phổ thông mới như lãnh đạo bộ đã nói trước đó, thì liệu lượng câu hỏi trong ngân hàng còn phù hợp không hay lại phải bổ sung, thay thế số câu hỏi mới? Và liệu có phải bổ sung thêm một lượng kinh phí khủng nữa cho việc này không? Điều này có khiến việc đầu tư vào ngân hàng câu hỏi bị lãng phí?

Bên cạnh đó, đề án cũng đưa ra kinh phí khoảng 300 tỉ đồng cho việc đầu tư vào hạ tầng kỹ thuật phục vụ tổ chức thi THPT quốc gia, tuyển sinh và xây dựng, đầu tư hệ thống cơ sở hạ tầng trung tâm tổ chức thi vệ tinh quốc gia như:  đầu tư phần mềm quản lý ngân hàng câu hỏi thi chuẩn hóa, phần mềm phục vụ xây dựng câu hỏi thi chuẩn hóa kết hợp chấm thi...

Không những vậy, đề án đổi mới thi nhưng  kỳ thi THPT quốc gia về cơ bản được cho là không thay đổi so với phương án thi THPT quốc gia đã thực hiện năm 2017 và phương thức thi THPT quốc gia năm 2018 đã công bố. Ngoài một điểm mới đáng chú ý là việc chuẩn bị hạ tầng kỹ thuật và phần mềm phục vụ kỳ thi THPT quốc gia từ năm 2021 thì gần như không có sự thay đổi nhiều so với trước đây.

Với những lí do trên, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đã chỉ đạo bộ phận soạn thảo nghiêm túc rút kinh nghiệm trong việc xây dựng các đề án, dự án, đặc biệt là khi tính toán các nội dung về tài chính.

Đăng Huy (T/h)