(Tổ Quốc) - Tối 4/8, tại Nhà Văn hóa Lao động TP Quảng Ngãi (tỉnh Quảng Ngãi), Cục Văn hóa cơ sở (Bộ VHTTDL) phối hợp với UBND tỉnh tổ chức Lễ bế mạc Hội thi Diễn xướng dân gian văn hóa các dân tộc năm 2024. Thành công của hội thi là có sự xuất hiện của nhiều gương mặt trẻ, có cả các em nhỏ trình diễn, biểu diễn cùng với các nghệ nhân lớn tuổi. Đây là điều đáng mừng và đáng khích lệ thế đối với hệ trẻ say mê và yêu mến di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc
Những không gian văn hóa đa sắc màu
Dự lễ có Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Trần Hoàng Tuấn; Phó Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở Nguyễn Quốc Huy; lãnh đạo các sở, ngành, cùng các nghệ nhân, nghệ sĩ, diễn viên thuộc 24 đoàn đến từ các tỉnh, thành phố.
BTC trao huy chương Vàng cho nội dung trình diễn nghi lễ truyền thống
Trong 3 ngày diễn ra hội thi, các đoàn nghệ thuật quần chúng đã trình diễn những chương trình, tiết mục nghệ thuật đặc sắc; tạo nên không gian văn hóa đa sắc màu, đem lại bầu không khí vui tươi, phấn khởi, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tới xem và cổ vũ.
Phần thi dân ca, dân vũ, nhạc cụ truyền thống có 108 tiết mục được trình diễn. Phần trang phục truyền thống đã mang đến hội thi 52 bộ trang phục truyền thống đặc sắc của các dân tộc. Phần thi trình diễn tái hiện các nghi lễ đã giúp khán giả trải nghiệm về 24 lễ hội truyền thống mang ý nghĩa văn hóa, lịch sử sâu sắc của các địa phương, dân tộc. Phần thi ẩm thực của 20 đoàn tham gia tranh tài đã giới thiệu, quảng bá trên 100 món ăn độc đáo.
Kết quả, ở phần thi nghi lễ truyền thống, Ban tổ chức trao 8 huy chương Vàng cho 8 đơn vị gồm: Quảng Ngãi, Bắc Ninh, Đồng Tháp, Thanh Hóa, Thái Nguyên, Sơn La, Phú Yên và Ninh Thuận. Huy chương Bạc được trao cho 16 đơn vị còn lại.
Ở phần thi trang phục truyền thống, giải Nhất thuộc về đoàn Điện Biên; giải Nhì thuộc về đoàn Bắc Giang, Ninh Thuận; giải Ba thuộc về đoàn Thừa Thiên Huế, Thanh Hóa, Đắk Lắk. Giải Nhất phần thi ẩm thực thuộc về đoàn Hòa Bình; giải Nhì thuộc về đoàn Quảng Ngãi, Sơn La; giải Ba thuộc về đoàn Hải Dương, Lai Châu, An Giang. Ngoài ra, Ban tổ chức cũng trao huy chương Vàng cho 25 tiết mục dân ca, dân vũ xuất sắc nhất và huy chương Bạc cho 45 tiết mục dân ca, dân vũ của các đơn vị.
Tại lễ bế mạc, Bộ VHTTDL trao Bằng khen cho 2 tập thể gồm: Sở VHTTDL Quảng Ngãi và Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật tỉnh Quảng Ngãi; UBND tỉnh trao Bằng khen cho 2 tập thể và 3 cá nhân có thành tích đóng góp tích cực tại hội thi.
Dịp này, các đại biểu và khán giả được thưởng thức các tiết mục đặc sắc được công diễn như: Hòa tấu “Âm vang nguồn cội” của đoàn Ninh Thuận; hát Dân ca K’ho “Nhắn gửi yêu thương” của đoàn Lâm Đồng; Hò khoan Lệ Thủy đối đáp của đoàn Quảng Bình; tái hiện Nghi lễ kết nghĩa Prơngooch của đồng bào Cơ Tu ở tỉnh Quảng Nam; Hò bá trạo của đoàn Phú Yên; múa dân gian “Hoa của đất” của đoàn Hải Dương; múa Dâng của đoàn TP.Hồ Chí Minh và tổ khúc giã bạn: Người ở đừng về - Con nhện giằng mùng của đoàn Bắc Giang.
Phần trình diễn của đoàn Quảng Nam với sự tham gia của các nghệ nhân và các em nhỏ
Tín hiệu mừng từ Hội thi
Phát biểu bế mạc hội thi, Phó Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở Nguyễn Quốc Huy cho biết, hội thi đã đáp ứng về quy mô, chất lượng nghệ thuật và hiệu quả tuyên truyền. Qua đó, tích cực quảng bá các giá trị di sản văn hóa phi vật thể, phong tục tập quán, lễ hội truyền thống, dân ca, dân vũ, trang phục, ẩm thực của các dân tộc trên toàn quốc.
Đa số các đoàn đã bám sát mục đích, yêu cầu quy chế của ban tổ chức đề ra để xây dựng chương trình, tiết mục tham dự đảm bảo về nội dung, phong phú về hình thức và chất lượng nghệ thuật. Kết cấu chương trình chặt chẽ, dàn dựng công phu, hoành tráng, sôi động nhưng vẫn giữ được bản sắc vùng miền, đảm bảo được tính nguyên gốc của các bài dân ca, nhạc cổ.
Không chỉ có thế hệ nghệ nhân cao tuổi tham gia hội thi, thành công của hội thi là có sự xuất hiện của nhiều gương mặt trẻ, có cả các em nhỏ trình diễn, biểu diễn cùng với các nghệ nhân lớn tuổi. Đây là điều đáng mừng và đáng khích lệ thế đối với hệ trẻ say mê và yêu mến di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc.
Phần thi tái hiện nghi lễ truyền thống là lễ kết nghĩa của đồng bào Cơ Tu tỉnh Quảng Nam để lại rất nhiều ấn tượng cho người xem với sự tham gia của các nghệ nhân cao tuổi và thế hệ kế cận là các em nhỏ mới 9-10 tuổi.
Tại không gian sân khấu Nhà văn hóa lao động tỉnh Quảng Ngãi, các diễn viên, nghệ nhân đồng bào Cơ Tu đã phô diễn tất cả những nét văn hóa đặc sắc. Từ trang phục truyền thống, đạo cụ, sự phối hợp nhịp nhàng bằng tiếng Cơ Tu qua lời báo thưa với Giàng, thần linh, trời đất về việc hai xã tổ chức kết nghĩa.
Đoàn Phú Yên trình diễn tại lễ bế mạc
Già làng Clâu Nhím (năm nay 78 tuổi) đã chia sẻ: Tôi và các anh chị em tập luyện, thấm nhuần nghi lễ truyền thống đặc sắc này và đã thực hành trong các dịp lễ hội, các sự kiện chính trị tại địa phương. Lễ kết nghĩa được xem như một dịp kết mối thân giao, giải quyết mâu thuẫn, tạo sự hài hòa trong cuộc sống; đồng thời mang ý nghĩa sâu sắc trong việc gắn kết cộng đồng. Người Cơ Tu chúng tôi quý trọng cái tình các nghĩa, để luôn luôn vui vẻ, mở rộng tấm lòng sống chan hòa yêu thương nhau...
Anh Alăng Quốc Quyết – một người con của đồng bào Cơ Tu cho biết: "Khi tham gia trình diễn nghi lễ này, bản thân tôi đã được tiếp tục tiếp nối mạch nguồn văn hóa dân gian và càng thấy những người trẻ như chúng tôi có trách nhiệm nhiều hơn trong việc gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc mình".
Phó Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở Nguyễn Quốc Huy cho biết, các đoàn đã có sự chuẩn bị chu đáo, tái hiện lại các nghi lễ truyền thống rất đặc sắc, độc đáo, mang dấu ấn riêng của từng dân tộc, địa phương. Qua đó, cho thấy các địa phương đã chú trọng bảo tồn, gìn giữ và phát huy rất tốt các giá trị di sản văn hóa phi vật thể, phong tục tập quán, lễ hội truyền thống.
Từ những thành công của hội thi, Bộ VHTTDL sẽ tiếp tục duy trì việc tổ chức thường niên hội thi để các nghệ nhân, nghệ sĩ có dịp giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, sưu tầm, sáng tạo trong lao động nghệ thuật. Từ đó, góp phần giữ gìn và tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng các dân tộc./.
