(Tổ Quốc) - Ngày 28/4, UBND xã Hồng Hà (Đan Phượng, Hà Nội) đã chính thức công bố Lễ hội thi thả Diều truyền thống làng Bá Dương Nội, xã Hồng Hà năm 2023.
Lễ hội Diều làng Bá Dương Nội là lễ hội truyền thống có từ hàng ngàn năm nay. Việc tổ chức lễ hội hàng năm thể hiện niềm tự tôn, tự hào của người dân nơi đây và lưu giữ nét đẹp văn hóa của quê hương làng Bá Dương Nội.
Theo Chủ tịch UBND xã Hồng Hà Nguyễn Mạnh Hà chia sẻ: "Lễ hội được tổ chức nhằm phát huy giá trị di sản văn hóa nâng cao đời sống tinh thần trong nhân dân. Đồng thời, quảng bá những nét văn hóa đặc thù của vùng quê châu thổ sông Hồng, khai thác thế mạnh về danh thắng, thu hút du khách, phát triển kinh tế - xã hội. Đặc biệt là lễ hội thi thả diều truyền thống xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng thực sự trở thành cái nôi văn hóa của cánh diều sáo Việt Nam. Tiến tới trình công nhận lễ hội thi thả diều truyền thống là di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia."
Thú chơi diều và lễ hội thả diều của địa phương có từ bao giờ không ai nhớ rõ. Chỉ biết rằng, sự tích kể lại, cách đây hàng nghìn năm, làng Bá Dương Nội là vùng bãi phù sa rộng lớn của sông Hồng.
Hằng ngày, nhân dân trong làng ra bãi trồng trọt; trẻ em ra bãi chăn trâu, cắt cỏ, mang theo cơm nắm, ngô, khoai để ăn trưa; chiều tối mới về làng. Khi đàn trâu ung dung gặm cỏ, lũ trẻ nằm trên thảm cỏ ngắm nhìn đàn chim trên bầu trời chao liệng và nghĩ ra trò chơi mới: Dùng tre vót uốn thành hình con chim đang bay, dùng giấy dán vào khung tre, dùng dây níu thăng bằng rồi thả bay lên trời. Để có thêm âm thanh, lũ trẻ dùng mảnh gỗ khoét miệng gắn vào hai bên ống tre làm sáo, buộc vào thân diều...
Để giữ gìn và phát huy những giá trị di sản văn hóa mà ông cha ta đã để lại, ngày nay làng Bá Dương Nội vẫn luôn ra sức bảo tồn duy trì và phát huy ngày càng thêm phong phú. Lễ hội truyền thống thi thả Diều làng Bá Dương Nội được tổ chức trong 3 ngày kể từ ngày 14 đến ngày 16 tháng 3 âm lịch hàng năm.
Theo Phó chủ tịch UBND xã Hồng Hà Phạm Văn Chiến cho biết, năm nay lễ hội được mở rộng hơn so với năm ngoái. Cụ thể, sẽ có sự tham gia của 20 câu lạc bộ diều ở năm tỉnh thành phía bắc.năm nay lễ hội được mở rộng hơn so với năm ngoái. Cụ thể, sẽ có sự tham gia của 20 câu lạc bộ diều ở năm tỉnh thành phía bắc. Theo truyền thống, những cánh diều dự thi dành cho người lớn trên 18 tuổi phải bảo đảm quy định khắt khe: Sải cánh dài 2,2m, đeo 1-3 sáo trở lên, diều lên cao và đứng im nhất. Tuy nhiên năm nay, ban tổ chức cũng có phần thi diều dành cho thiếu nhi - là những chiếc diều nhỏ, sinh động, đẹp mắt và lên cao…
Về tiêu chí chấm giải, theo ban tổ chức cho biết, diều phải có sải cánh tối thiểu 2,2m, không hạn chế tối đa. Diều mang từ 3 sáo trở lên nhưng sáo bé nhất phải có đường kính từ 3cm trở lên. Sáo càng to và mang nhiều sáo hơn được chấm điểm cộng. Cuối cùng là độ đứng của diều, khi diều lên phải đứng yên.
"Về tiêu chí độ cao rất khó quan sát, tuy nhiên làng đã trang bị ống nhóm có tầm nhìn 3km để có thể nhìn được số diều dán ở cụm diều để chấm bằng chiều cao"- ông Chiến cho biết thêm.
Ngoài ra tiếng kêu của sáo cũng được coi là một tiêu chí, như bộ 3 sáo những mỗi sáo lại có tiếng kêu khác nhau. Tuy nhiên, theo đại diện Ban tổ chức, có năm có hơn một trăm cánh diều cùng dự thi nên rất khó để phân biệt tiếng sáo. Vì vậy, chủ yếu vẫn dựa vào tiêu chí sải cánh, số sáo, kính thước, chiều cao khi diều lên và độ đứng.
Cũng theo Phó chủ tịch UBND xã Hồng Hà Phạm Văn Chiến cho biết: "Điểm khác biệt nhất giữa lễ hội thả diều tại làng Bá Dương Nội và các nơi khác là chỉ ở làng Bá Dương Nội mới có hội thi thả diều truyền thống gắn với ngôi miếu thờ thần linh Châu thổ, còn các địa phương khác người ta chỉ là thú chơi diều. Hội thi chỉ có thi diều sáo, có nghi thức tế lễ thần linh Châu thổ, các chủ diều, các nghệ dân mang diều về trước đền thờ thần linh Châu thổ để làm lễ trình diều, các diều khi làm lễ trình phải có các điều kiện về sải cánh, sáo. Tổ trọng tài của làng kiểm tra, đủ điều kiện mới được đánh số và niêm phong diều và sáo".
Để chuẩn bị hội thi thả diều truyền thống, tại làng Bá Dương Nội khắp các ngả đường đều được trang hoàng cờ, hoa, pano, áp phích… Hơn 50 cánh diều được trang trí cách điệu đẹp mắt dọc tuyến đường, thu hút sự chú ý của mọi người. Đồng thời, ban tổ chức cũng đã trưng bày một triển lãm các tác phẩm diều sáo, tranh, ảnh, thơ ca, các tác phẩm nghệ thuật có nội dung về diều sáo tại miếu Châu Trần.
Trong khuôn khổ lễ hội, địa phương cũng sẽ tổ chức các hoạt động trưng bày sinh vật cảnh quảng bá sản phẩm nông nghiệp làng nghề của địa phương; Đêm văn nghệ chào mừng; Diễu hành xe máy Vespa cổ quảng bá hội diều truyền thống làng Bá Dương Nội năm 2023 và quảng bá du lịch huyện Đan Phượng; Tổ chức giải cờ tướng;….
Lễ hội truyền thống thi thả diều xã Hồng Hà năm 2023 được diễn ra từ ngày 28/4/2023-04/5/2023 (tức từ ngày 09 đến hết ngày 15/3 Âm lịch)./.