Bộ mặt nguy hiểm chết người mới của IS

Tại Istanbul tuần trước, các nhà chức trách Thổ Nhĩ Kỳ đã tuyên bố, các chiến binh dưới sự chỉ dẫn của nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) đã tiến hành một cuộc tấn công tự sát tại sân bay chính của thành phố. Tại Bangladesh ngày 1/7, một nhóm khủng bố cực đoan địa phương, tuyên bố trung thành với IS cũng đã tiến hành một vụ khủng bố, bắt cóc con tin tại một cửa hàng tại thủ đô Dhaka. Trong khi đó, IS ngày 3/7 vừa tuyên bố nhận trách nhiệm vụ đánh bom đẫm máu giết chết hơn 140 người tại thủ đô Baghdad của Iraq.

Hiện trường tan hoang và đẫm máu sau vụ đánh bom ngày 3/7 tại thủ đô Baghdad, Iraq. (Nguồn: AP)

Ba vụ tấn công đẫm máu này được các quan chức tình báo và lực lượng an ninh nhận định là các bằng chứng cho thấy IS – nhóm khủng bố duy nhất tạo dựng được “một đất nước có biên giới” đang trở nên lớn mạnh hơn, tinh vi hơn so với người tiền nhiệm Al Quaeda, dù hiện đang bị đánh bại trên chiến trường tại Iraq và Syria.

Mạng lưới khủng bố toàn cầu

Chiến dịch quân sự do Mỹ đứng đầu chống lại IS đã cắt giảm một nửa doanh thu dầu mỏ của nhóm này và buộc IS phải cắt giảm tiền lương của các chiến binh tại Raqqa, thành trì chính của nhóm này tại Syria, lên đến 50%, các nhà phân tích tình báo Mỹ nói.

Trong buổi điều trần trước ủy ban Thượng viện vào ngày 228/6, Brett McGurk, đặc phái viên của ông Obama trong cuộc chiến chống lại IS, cho biết nhóm này đã mất 47% lãnh thổ ở Iraq và 20% ở Syria - lãnh thổ được dùng để sản xuất dầu mỏ và thu thuế từ các cư dân địa phương, cũng như để âm mưu các cuộc tấn công chống lại phương Tây.

Tuy nhiên, trong một thông tin được công bố ngày 21/5, phát ngôn viên IS Abu Muhammad al-Adnani nhấn mạnh rõ rằng tổ chức này sẽ trở lại với cội nguồn như là một nhóm du kích nổi dậy- thừa nhận rằng IS cuối cùng sẽ mất đi thế mạnh ở Syria và Iraq cũng như hình thái Caliphate – trước đó để phân biệt IS với Al Qaeda và các nhóm khủng bố khác. Adnani, cũng giám sát các hoạt động đối ngoại của IS, lặp đi lặp lại lời kêu gọi tới những người ủng hộ để tấn công kẻ thù của IS ở bất cứ nơi nào và bằng bất cứ cách nào.

Các chiến binh IS đã được tuyển dụng, đào tạo và gửi tới phương Tây hơn 2 năm trước nay là một phần của mạng lưới khủng bố bí mật và lớn mạnh, các quan chức chống khủng bố cho biết. Mạng lưới này đang đáp lại lời kêu gọi đẩy mạnh các cuộc tấn công trên toàn cầu khi IS đang gánh chịu những  thất bại tại quê nhà, như việc phải rút lui khỏi Fallujah cuối tháng trước sau chiến dịch tấn công của quân đội Iraq.

"Các cuộc tấn công sẽ không theo bất kỳ khuôn mẫu đặc biệt nào - một số sẽ được lên kế hoạch một cách tập trung, một số có thể có sự liên hệ với ISIS, trong khi một số cuộc tấn công sẽ mang tính địa phương hoàn toàn," Andrew M. Liepman, cựu phó giám đốc Trung tâm chống khủng bố quốc gia của Mỹ – hiện đang là nhà phân tích chính sách cao cấp tại RAND cho biết.

IS cũng có các chân rết khủng bố bí mật tại Anh, Đức và Italy, tương tự như các nhóm đã thực hiện các cuộc tấn công ở Paris và Brussels, James R. Clapper Jr, giám đốc tình báo quốc gia Mỹ cho biết trong tháng 4. Các quan chức tình báo khác cũng cho biết IS cũng có mạng lưới khủng bố tại Thổ Nhĩ Kỳ, được cho là có liên quan trong vụ tấn công tuần trước tại sân bay ở Istanbul.

Đòi hỏi bức thiết hợp tác

Một phạm vi rộng lớn các cuộc tấn công trên được lấy cảm hứng từ IS đòi hỏi những phản ứng, hành động phức tạp hơn, đặc biệt là không chỉ dừng lại ở các cuộc tấn công như hiện tại ở Iraq và Syria, các quan chức Mỹ cho biết.

Ngăn chặn, phòng ngừa và đối phó với một phạm vi rộng lớn các mối đe dọa và tập trung nhiều vào các mục tiêu dân sự như vậy đang là một ưu tiên lớn của giới tình báo và an ninh phương Tây cùng các nước đồng minh.

"Chiến dịch khủng bố toàn cầu đang thay đổi mạnh mẽ và tạo ra nhiều khu vực tổn thương mới", nghị sỹ Dân chủ Adam B. Schiff California cho biết ngày 3/7 trên CBS.

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, John O. Brennan, Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ, đã “thẳng thắn bất thường” về tiến trình chậm chạp trong cuộc chiến chống IS bên ngoài Syria và Iraq, bày tỏ lo ngại rằng chính sách liên minh hiện không bắt kịp sự thay đổi của kẻ thù.

Ông cảnh báo rằng các quỹ đạo phát triển của nhà nước Caliphate IS và tình trạng bạo lực toàn cầu sẽ phát triển theo hướng ngược nhau. "Khi gia tăng sức ép lên ISIL," ông nói, "chúng tôi đánh giá rằng nhóm này sẽ tăng cường khủng bố toàn cầu để duy trì sự thống trị trong các nhóm chống khủng bố thế giới."

Chống lại sự chuyển mình của IS, Tổng thống Obama đã đưa ra một thông điệp hết sức lạc quan . "Chúng tôi nhìn thấy rằng đây tiếp tục là một trận đấu khó khăn - nhưng chúng tôi đang tiến bộ đáng kể", ông Obama nói trong một tuyên bố vào ngày 14/6 sau cuộc họp với các cố vấn an ninh quốc gia hàng đầu về chống IS. "Chiến dịch này đang ở giai đoạn tấn công trên mọi mặt trận."

Tuy nhiên, ông Liepman cảnh báo, ngay cả khi IS thất bại, hàng trăm nếu không muốn nói là hàng ngàn tay súng thiện chiến sẽ trở về quê hương để tiếp tục chiến đấu: "Đây sẽ là thách thức cho cả một thế hệ - ở Jordan và Tunisia, ở Pháp và Mỹ - làm thế nào để đối phó với sự kết hợp giữa các chiến binh trở về và những công dân cực đoan".

Cuộc chiến chống IS và chủ nghĩa khủng bố toàn cầu đang ngày càng khó khăn hơn – điều cần sự chung sức để đạt được hiệu quả trên mọi mặt trận.

(Theo New York Times)