Đồng thuận dự luật mới thân Đài Loan, Mỹ “chọc tức” Trung Quốc

Reuters đưa tin, hôm thứ Tư (29/2), Thượng viện Mỹ đã thông qua một dự luật thúc đẩy quan hệ gần gũi hơn nữa giữa Mỹ và Đài Loan. Động thái này một mặt vấp phải sự phản đối từ Trung Quốc, mặt khác lại nhận được sự hoan nghênh từ phía Đài Loan.

Dự luật mới có tên Đạo luật đi lại Đài Loan, cũng đã được Hạ viện Mỹ thông qua vào tháng Một vừa rồi. Giờ đây, nó chỉ còn chờ chữ ký phê chuẩn của Tổng thống Donald Trump để chính thức có hiệu lực.

Theo dự luật, chính sách Mỹ cho phép các quan chức ở mọi cấp bậc được đến Đài Loan để gặp gỡ những người đồng cấp với mình, và các quan chức cấp cao của Đài Loan được vào Mỹ theo những điều kiện nhất định để gặp gỡ các đồng nghiệp Mỹ, cũng như khuyến khích các đại diện kinh tế và văn hóa Đài Loan được làm việc tại Mỹ.

Nhà Trắng chưa đưa ra câu trả lời về việc liệu Tổng thống Trump có đặt bút ký dự luật trên hay không. Trong hầu hết trường hợp, nếu một đạo luật được thông qua một cách đồng thuận, Tổng thống cũng sẽ phê chuẩn nó.

Cơ quan Ngoại giao Đài Loan gửi lời cám ơn tới Mỹ vì sự ủng hộ cho dự luật, cùng thái độ cởi mở và thân thiện ngày càng gia tăng của chính phủ Mỹ tới Đài Loan.

“Cơ quan Ngoại giao Đài Loan sẽ phát triển mối quan hệ hợp tác quan trọng hơn nữa với nước Mỹ, để thúc đẩy các giá trị và lợi ích chung của hai bên”, thông cáo của cơ quan này khẳng định.

Văn phòng bà Thái Anh Văn - nhà lãnh đạo Đài Loan cho biết, Mỹ là đồng minh quan trọng nhất của Đài Loan, và họ sẽ thảo luận cũng như đẩy mạnh hơn nữa quan hệ song phương giữa Mỹ và Đài Loan.

Nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn (ảnh: Reuters).

Mỹ không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan. Tuy nhiên, luật pháp Mỹ quy định nước này phải trợ giúp Đài Loan phòng thủ và là nguồn cung cấp vũ khí chính cho hòn đảo châu Á. Trong khi đó, Trung Quốc thường xuyên coi Đài Loan là vấn đề nhạy cảm nhất trong mối quan hệ với Washington.

Thái độ của Trung Quốc với Đài Loan đang ngày càng trở nên căng thẳng kể từ khi bà Thái Anh Văn được bầu làm nhà lãnh đạo vào năm 2016. Bắc Kinh cho rằng, bà Thái Anh Văn muốn đẩy mạnh quá trình Đài Loan tách khỏi Trung Quốc – một “giới hạn đỏ” đối với giới chức Bắc Kinh, bất chấp việc nữ lãnh đạo Đài Loan từng tuyên bố, bà muốn duy trì trạng thái “nguyên trạng” và cam kết theo đuổi hòa bình.

Reuters nhận định, động thái của Thượng viện Mỹ đang góp phần làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ đang “nổi sóng” giữa Mỹ và Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực thương mại. Một trong những cố vấn kinh tế thân cận nhất của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, ông Lưu Hạc hiện đang có mặt tại Washington gặp gỡ các quan chức thương mại cấp cao của Mỹ.

Bắc Kinh coi Đài Loan là một tỉnh thuộc Trung Quốc và là một phần trong nguyên tắc “một Trung Quốc” của mình. Trung Quốc cũng chưa bao giờ từ bỏ việc sử dụng vũ lực để đưa hòn đào nằm dưới quyền kiểm soát của mình.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Ánh tuyên bố, dự luật không có tính pháp lý và đã vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc “một Trung Quốc”.

“Trung Quốc hoàn toàn không hài lòng và cực lực phản đối dự luật,” bà phát biểu trong một cuộc họp báo; đồng thời khẳng định, nguyên tắc “một Trung Quốc” là nền tảng cho mối quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ.

Trung Quốc yêu cầu Mỹ chấm dứt trao đổi quan chức với Đài Loan và “xử lý các vấn đề liên quan tới Đài Loan một cách đúng đắn và thận trọng nhằm tránh việc gây trở ngại và tổn hại đến quan hệ Trung – Mỹ”, người phát ngôn kêu gọi.