Giới chuyên gia nói gì về thành công đầu tiên của Nga trong cuộc truy tìm vaccine chống Covid-19?

Tổng thống Nga Vladimir Putin vào ngày 12/8 đã thông báo về việc ra mắt vaccine Covid-19 đầu tiên trên thế giới, tuy nhiên các chuyên gia nói rằng họ lo ngại loại sản phẩm này được công bố quá sớm và chưa được kiểm tra đầy đủ.

Loại vaccine có tên là Sputnik V.

"Vaccine Sputnik V của Nga đã đi qua tất cả các thử nghiệm cần thiết và được chứng minh có tính hiệu quả chống lại virus và kích thích phản ứng miễn dịch", Tổng thống Putin đã nói trong cuộc họp với các Bộ trưởng và một bản ghi chép được đăng tải công khai trên website.

Bộ trưởng Y tế Nga Mikhail Murashko cho biết, loại vaccine này đã chỉ ra cấp độ hiệu quả cao và mức độ an toàn.

"Tất cả các tình nguyện viên tham gia thử nghiệm đều được đánh giá có hiệu quả cao trong việc tạo ra kháng thể đối với loại virus gây bệnh Covid-10, trong đó không ai có bất kỳ biến chứng hoặc tác dụng phụ nghiêm trọng nào", ông nói tại cuộc họp.

Loại vaccine này do Viện Nghiên cứu Dịch tễ học và Vi sinh vật học Gamaleya phát triển và đã hoàn thành thử nghiệm lâm sàng giai đoạn một và hai vào ngày 1/8, được phê duyệt một ngày trước khi các thử nghiệm theo giai đoạn vào ngày 13/8.

Các thử nghiệm cuối cùng sẽ thực hiện trên hơn 2000 người tại Nga, Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất, Saudi Arabia, Brazil và Mexico, trang web của viện cho biết.

Ông Kirill Dmitriyev – Tổng Giám đốc Quỹ đầu tư trực tiếp của Nga nói rằng Moscow đã nhận đơn đăng ký từ 20 quốc gia để mua hơn 1 tỷ liều vaccine.

Theo các quy định khẩn cấp do Moscow áp dụng trong suốt đại dịch, vaccine có thể được đưa vào sử dụng để tiêm chủng cho công dân Nga. Việc sản xuất hàng loạt dự kiến sẽ bắt đầu trong tháng tới.

Mặc dù nhận được ủng hộ của Tổng thống Putin, các chuyên gia và quan chức y tế cũng bày tỏ lo lắng về việc giới thiệu công khai vaccine Sputnik V trước khi hoàn thành thử nghiệm giai đoạn ba cũng như sự thiếu minh bạch về kết quả thử nghiệm giai đoạn một và hai.

Ông Anthony Fauci, chuyên gia hàng đầu về bệnh truyền nhiễm Mỹ nói rằng, ông hi vọng Nga đã có thể phát triển vaccine an toàn và hiệu quả nhưng vẫn tồn tại các lo lắng.

"Tôi hi vọng rằng người Nga đã thực sự chứng minh được rằng vaccine an toàn và hiệu quả", Giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm quốc gia cho biết trong một sự kiện do National Geographic tổ chức.

"Lo lắng thực sự của tôi là rằng loại vaccine này có thể chưa hiệu quả hoàn toàn. Chúng ta chỉ chưa biết rõ", ông nói.

"Việc cung cấp vaccine cho hàng triệu người ở Nga có thể là một chiến lược thành công nếu nó có tác dụng hiệu quả. Tuy nhiên, nếu nó không hiệu quả thì sẽ tốn rất nhiều thời gian và tiền bạc và cũng là cơ hội để tìm ra loại vaccine hiệu quả hơn", ông nõi.

Theo ông Cowling, quá trình thử nghiệm giai đoạn một và hai liên quan đến vaccine Sputnik V không đủ lớn hay chi tiết để xác định tất cả các tác dụng phụ có thể xảy ra của vaccine. Điều đó chỉ có thể tiết lộ trong thử nghiệm giai đoạn cuối cùng là giai đoạn 3.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết trong tuần trước rằng tất cả các loại vaccine nên thực hiện qua tất cả các giai đoạn thử nghiệm trước khi được cấp phép.

Bộ trưởng Y tế Mỹ Alex Azar nói vào ngày 12/8 trong chuyến thăm Đài Loan rằng, việc phát triển vaccine Covid-19 không phải là cuộc đua dẫn đầu và Mỹ yêu cầu rằng tất cả các sản phẩm phải đạt tiêu chuẩn an toàn và hiệu quả của Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ về tính an toàn và hiệu quả.

"Điều quan trọng mà chúng tôi muốn là vaccine phải đảm bảo an toàn và hiệu quả đồng thời các dữ liệu phải minh bạch", ông nói.

Theo số liệu từ Tổ chức Y tế thế giới (WHO), có khoảng 30 ứng viên vaccine hiện đang thực hiện thử nghiệm lâm sàng trên người, trong đó có 6 loại đang thực hiện ở giai đoạn cuối.

Một nghiên cứu mở của Sputnik V đăng tải trên trang web ClinicalTrials.gov nói rằng, có khoảng 76 tình nguyện viên tham gia thử nghiệm giai đoạn 1 và hai nhưng các kết quả thử nghiệm chưa được công khai.

Quy trình này tương tự với quy trình sử dụng của loại vaccine do Đại học Oxford của Anh, công ty AstraZeneca và CanSino Biologics của Trung Quốc nghiên cứu.

Một chuyên gia miễn dịch học tại Đại học Bắc Kinh giấu tên cho biết, nghiên cứu về vaccine đã phát triển ở Anh và Trung Quốc cho biết họ vẫn cần phải nghiên cứu thêm vì tỷ lệ phản ứng phụ cao.

"Chúng ta không biết được tính hiệu quả của loại vaccine Nga, tuy nhiên từ kết quả nghiên cứu của hai loại vaccine tại Trung Quốc và Anh thì điều này có thể tồn tại các vấn đề tương tự, ông nói.

"Việc phê duyệt vaccine ở Nga có thể thúc đẩy nỗ lực của các quốc gia khác nhưng điều cần thiết vẫn là tính hiệu quả của nó", ông nhấn mạnh.