Hé lộ tham vọng vũ khí Đài Loan trước sức ép từ Bắc Kinh

Reuters đưa tin, Đài Loan đang lên kế hoạch sử dụng khoản tăng dài hạn ngân sách dành cho quân sự vào việc hiện đại hóa hệ thống vũ khí. Đảng Dân chủ tiến bộ do bà Thái Anh Văn lãnh đạo hiện đang thảo luận những chi tiết về kế hoạch chi tiêu quân sự từ nay cho đến năm 2025.

Một quan chức tiết lộ với Reuters, bà Thái Anh Văn và đội ngũ của mình đã liên tục gặp gỡ nhiều quan chức quân sự trong thời gian qua, nhằm thúc đẩy việc đầu tư mới vào hoạt động huấn luyện và thiết bị. Theo một thông cáo từ Cơ quan phòng vệ Đài Loan, các ưu tiên ngay trước mắt bao gồm tên lửa, máy bay không người lái và hệ thống thiết bị điện tử, phi cơ chiến đấu và phòng thủ tên lửa đạn đạo.

Mặc dù một số vũ khí sẽ được sản xuất tại Đài Loan (như kế hoạch đóng 8 tàu ngầm...), nhưng Reuters nhận định, trong tương lai xa, việc Đài Loan cải thiện năng lực vũ khí có thể đồng nghĩa có những hợp đồng mới với Mỹ. Những yêu cầu này gần như chắc chắn sẽ làm gia tăng căng thẳng giữa Bắc Kinh và Washington.

Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một phần lãnh thổ và chưa từng loại bỏ khả năng dùng vũ lực để khẳng định quyền kiểm soát của mình. Trong khi đó, nước Mỹ - quốc gia cung cấp vũ khí lớn nhất cho Đài Loan, vẫn luôn kêu gọi Đài Bắc “giải quyết” tình trạng mất cân bằng quân sự, đang ngày càng trở nên nghiêm trọng trên Eo biển Đài Loan. Trong tuần đầu tiên của năm 2018, Trung Quốc đã đưa một tàu sân bay và các tàu quân sự khác hoạt động trong khu vực này.

Đài Loan muốn đầu tư vào công tác huấn luyện và thiết bị quân sự

Đảo ngược lại những năm tháng ngân sách quân sự bị cắt giảm 

“Nếu có ba hệ thống vũ khí mà Trung Quốc thật sự không muốn lọt vào tay Đài Loan, chính là tàu ngầm, phi cơ chiến đấu và phòng thủ tên lửa đạn đạo. Đài Loan đang đầu tư vào cả ba lĩnh vực này,” Ian Easton, một học giả Mỹ chuyên về an ninh châu Á tại Viện Project 2049 nhận định.

Hồi tháng 10/2017, bà Thái Anh Văn từng cho biết, Đài Loan dự kiến tăng chi tiêu quân sự lên ít nhất 2% mỗi năm, thậm chí là cao hơn để phục vụ cho các hợp đồng mua vũ khí lớn.

Theo Reuters, đến năm 2025, ngân sách quân sự thường niên của Đài Loan dự kiến sẽ tăng ít nhất 20%. Với nền kinh tế tăng trưởng ổn định trong những năm gần đây, chi tiêu quân sự của Đài Loan gần như chắc chắn sẽ vượt qua mức tối thiểu mà bà Thái Anh Văn từng công bố.

“Chính quyền của bà Thái đang tìm cách lật ngược lại những năm mà ngân sách quân sự bị cắt giảm,” hai quan chức Đài Loan chia sẻ với Reuters.

Cơ quan Phòng vệ Đài Loan đã xác nhận những ưu tiên phát triển vũ khí đã đề cập ở trên trong năm 2018, bên cạnh những chương trình đang tồn tại, bao gồm kế hoạch nâng cấp hệ thống phòng thủ tên lửa Raytheon Co Patriot, phi cơ chiến đấu Lockheed Martin Corp F-16A/B và máy báy huấn luyện… Cơ quan này cũng đề cập đến kế hoạch cải tiến hệ thống phóng tên lửa di dộng, nhưng không nói rõ nó có đồng nghĩa với việc “hồi sinh” chương trình tên lửa đạn đạo trước đây, hoặc nâng cấp những tên lửa hành trình sẵn có của Đài Loan – hay không. Cả hai khả năng trên đều sẽ phải đối mặt với sự phản đối mạnh mẽ từ Trung Quốc.

Các nhà ngoại giao trong khu vực đang quan sát những động thái của Đài Loan một cách chặt chẽ. “Sự cân bằng quân sự đang ngày càng thay đổi theo chiều hướng có lợi cho Trung Quốc, tuy nhiên, chính quyền mới của Đài Loan đang chuẩn bị để đối phó với cách cư xử của Trung Quốc,” nhà phân tích an ninh Tim Huxley đánh giá. “Tôi nghĩ, một số nước, đặc biệt là Nhật Bản sẽ nhìn nhận đây là một lợi ích ròng - khiến mọi thứ khó khăn hơn cho Trung Quốc”.

Trong thời gian gần đây, Trung Quốc đã không ngừng tăng cường các cuộc tập trận trên không tầm xa, đặc biệt là xung quanh Đài Loan. Sau khi nhậm chức vào năm 2016, nhà lãnh đạo Thái Anh Văn đã thúc đẩy công nghiệp quân sự của hòn đảo này trở thành một trong những trụ cột cho nền kinh tế Đài Loan.

Theo các nhà phân tích, Đài Loan cần cải thiện cả chiến lược chiến tranh phi đối xứng và năng lực quân sự hiện đại như phi cơ chiến đấu và hệ thống phòng thủ tên lửa… sau nhiều năm bị “bỏ quên”.

“Người Đài Loan có thể sẽ không thay đổi được cân bằng quyền lực hiện tại, nhưng họ có thể cải thiện năng lực để làm gia tăng chi phí lên Trung Quốc,” Collin Koh, học giả của Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam (Singapore), nói.

(Theo Reuters)