Leo thang châu Âu quá nóng: Giờ G Nga – NATO hạ màn?

Đây là sự kiện huấn luyện lớn nhất kể từ Chiến tranh Lạnh, tuy nhiên, Trident Juncture chỉ là một phần của một bức tranh rộng lớn hơn, trong đó các hoạt động chuẩn bị cho tác chiến quân sự nhắm vào Nga đang diễn ra ở mọi mặt trận. Các cuộc diễn tập phối hợp, cùng với nhiều cơ sở hạ tầng được xây dựng, mở rộng và hiện đại hóa.

Hoạt động quân sự rầm rộ khắp châu Âu

Ví dụ như tuần trước, việc xây dựng một nhà chứa bảo trì máy bay tại Căn cứ Không quân Amari của Estonia, dự án quân sự đầu tiên được Sáng kiến răn đe châu Âu (EDI) tài trợ đầy đủ đã hoàn thành. Sự kiện này được các quan chức không quân Mỹ và Estonia hoan nghênh tại một buổi lễ cắt băng khánh thành. Hơn 38 triệu USD trong quỹ EDI được đầu tư vào căn cứ đó. Ngoài nhiệm vụ huấn luyện, một cơ sở bảo dưỡng chung như vậy cũng sẽ hỗ trợ máy bay NATO đang tiến hành nhiệm vụ giám sát trên không ở Đông Âu. Tờ Air Force Times đã trích lời Tướng Tod Wolters của lực lượng Không quân Châu Âu rằng, nhiều nguồn tài trợ hơn đã được đổ vào các dự án khác. "Nhìn vào năm tài chính 2019, chúng tôi đang đề xuất ngân sách [cho EDI] ở mức thể hiện được cam kết của Mỹ đối với NATO", ông Tod Wolters lưu ý.

Nga và NATO đều đang có những hành động quân sự tại châu Âu. (Nguồn: Strategic Culture)

Các kế hoạch hiện đại hóa cơ sở hạ tầng của NATO cũng bao gồm nâng cấp Căn cứ Không quân Kecskemet ở Hungary để có thể tiếp nhận các máy bay chiến đấu F-15 của Mỹ, máy bay tấn công A-10 và máy bay vận tải C-5, cùng với việc xây dựng một cơ sở lưu trữ vũ khí tại căn cứ không quân Malacky, Slovakia và một đường băng tại Rygge, Na Uy. Các bước đi này là một phần trong nỗ lực lớn hơn để chuẩn bị cho các hoạt động tác chiến đối phó với Nga.

Theo cây viết Arkady Savitsky cho trang Strategic Culture, ngân sách quốc phòng trong năm tài chính 2018 đã cho phép Không quân Mỹ mua đất và xây dựng các cơ sở ở các quốc gia khác. Mỹ đang có nhiều kế hoạch đầu tư khoảng 214 triệu USD vào các căn cứ không quân ở châu Âu, bao gồm khoản đầu tư 13,9 triệu USD vào căn cứ không quân Amari hiện đại của Estonia, và căn cứ không quân Lielvarde ở Latvia sẽ nhận khoản đầu tư 3,85 triệu USD. Khoản tiền lớn nhất, 67,4 triệu USD sẽ được chuyển đến Căn cứ không quân Sanem ở Luxembourg. Còn căn cứ không quân Kecskemet ở Hungary sẽ nhận thêm khoản đầu tư 55,4 triệu USD.

Arkady Savitsky cho hay, việc quân sự hóa Bắc Âu đang được tiến hành và Ba Lan đang được trang bị và chuẩn bị để xây thêm các căn cứ của Mỹ, ví dụ như Pháo đài Trump. Không quân Mỹ đang mở rộng sự hiện diện trên lục địa châu Âu, cùng với lực lượng hải quân đang gia tăng của NATO ở Biển Đen.

Vào tháng 10, Căn cứ Không quân Ramstein ở Đức đã nhận được lô hàng đạn dược lớn nhất trong nhiều năm (kể từ năm 1999). Khoảng 100 container đã được giao để "hỗ trợ Sáng kiến răn đe châu Âu của NATO (EDI) và tăng cường cơ sở dự trữ cho chiến tranh của lực lượng Không quân ở châu Âu", Đại diện đội vận chuyển đạn dược của Mỹ, ông Arthur Myrick cho biết.

Cơ hội nào cho NATO – Nga?

NATO cũng đang hướng tới việc mở rộng liên minh. Cuộc trưng cầu dân ý về thỏa thuận đổi tên giữa Macedonia và Hy Lạp gần đây đã mở đường cho Skopje gia nhập NATO. Việc khôi phục quy mô sử dụng đầy đủ Trung tâm huấn luyện quân sự Krivolak của Macedonia, sẽ cung cấp cho hàng ngàn binh sĩ NATO một địa điểm để tập trận tập trận, đang được tiến hành. Năm tới, Macedonia sẽ tổ chức cuộc tập trận Decisive Strike 2019, dự kiến có khoảng 1.000 binh lính Mỹ và Macedonia.

Albania cũng đang cung cấp các địa điểm để thiết lập các căn cứ NATO. Kosovo cũng đang trên đường tạo ra đội quân riêng của mình. Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ về châu Âu và Âu Á Wess Mitchell tin rằng "không ai có thể phủ quyết quyền của Kosovo trong việc phát triển lực lượng vũ trang của mình". Theo ông, Kosovo "có quyền thành lập lực lượng chuyên nghiệp" và điều này sẽ không gây nguy hiểm cho Serbia hoặc người Serb tại Kosovo.

Trong khi đó, phương Tây đang theo dõi mọi hành động của Nga và đã nhiều lần chỉ trích Moscow có những hành vi leo theo căng thẳng. Liệu Nga có nên thoải mái ngồi nhìn tất cả những hành động trên đang diễn ra dưới mí mắt họ? Bất kỳ quốc gia nào cũng sẽ quan tâm nếu hàng loạt cơ sở hạ tầng đang được xây dựng với mục đích tác chiến chống lại họ.

Hội đồng NATO-Nga (NRC) được lên kế hoạch có phiên họp vào ngày 31/10. Có lẽ mọi kỳ vọng về tiến bộ đều chỉ là những hy vọng mong manh. Xét cho cùng, đây sẽ là lần thứ tám NRC gặp nhau trong hai năm qua và chưa có tiến bộ nào trong mọi vấn đề suốt thời gian qua. Các hành động leo thang đã đi quá xa. Châu Âu đang dần trở thành một điểm nóng. Và lúc này là thời điểm cần thiết để các bên nói chuyện một cách nghiêm túc.