Mỹ “bồi đòn” sóng gió với Thổ về người Kurd Syria

Liên minh do Hoa Kỳ dẫn đầu đang làm việc với các đồng minh là lực lượng bán quân sự Syria để thành lập một lực lượng biên giới mới gồm 30.000 lính, liên minh trên ngày 14/1 cho hay.

Động thái này khiến sự tức giận của đồng minh Thổ Nhĩ Kỳ gia tăng. Trước đó, Thổ Nhĩ Kỳ đã chỉ trích kịch liệt sự ủng hộ của Mỹ đối với người Kurd ở Syria.

Một quan chức cấp cao của Thổ Nhĩ Kỳ nói với Reuters rằng sự huấn luyện của Mỹ đối với "Lực lượng An ninh Biên phòng" (BSF) mới là lý do khiến Đại biện lâm thời Mỹ bị triệu tập ở Ankara vào tuần trước. Bên cạnh đó, phát ngôn viên của Tổng thống Tayyip Erdogan cho biết: Diễn biến này là đáng lo ngại và không thể chấp nhận.

Lực lượng trên, với những binh lính đầu tiên đang được huấn luyện, sẽ được triển khai ở biên giới khu vực do Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) kiểm soát - một liên minh dân quân hoạt động ở miền bắc và đông Syria và do người Kurd YPG lãnh đạo.

Trong một email gửi tới Reuters, cơ quan truyền thông của liên minh do Mỹ dẫn đầu đã xác nhận chi tiết về lực lượng mới này – trước đó được The Defense Post đưa tin. Khoảng một nửa lực lượng trên sẽ là cựu binh SDF và việc tuyển dụng số binh lính mới còn lại đang được xúc tiến, cơ quan trên cho hay.

Nhóm trên sẽ triển khai dọc biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ ở phía bắc, dọc biên giới với Iraq ở phía đông nam và dọc theo thung lũng sông Euphrates, nơi đóng vai trò là đường phân chia lãnh thổ giữa SDF do Mỹ hỗ trợ và quân đội Syria do Iran và Nga ủng hộ.

Bồi đòn sóng gió về người Kurd

Sự hỗ trợ của Mỹ cho SDF đã dấy lên căng thẳng nghiêm trọng cho mối quan hệ với đồng minh thuộc NATO là Thổ Nhĩ Kỳ. Ankara cho rằng lực lượng lượng người Kurd YPG tại Syria là cánh tay nối dài của Đảng Lao động Kurdistan (PKK) - đã tiến hành một cuộc nổi dậy kéo dài ba thập kỷ ở Thổ Nhĩ Kỳ và bị Liên minh châu Âu, Thổ Nhĩ Kỳ và Hoa Kỳ cho là nhóm khủng bố.

Người phát ngôn của ông Erdogan - Ibrahim Kalin nói rằng Washington "đang thực hiện các bước đi đáng lo ngại để hợp pháp hóa tổ chức này (lực lượng người Kurd) và khiến họ tồn tại được trong khu vực" và "hoàn toàn không thể chấp nhận được điều này".

Ông Ibrahim Kalin nói thêm rằng Thổ Nhĩ Kỳ "sẽ tiếp tục cuộc chiến chống lại bất cứ tổ chức khủng bố nào, bất chấp các tên gọi và cấu trúc lực lượng nằm trong hay ngoài biên giới".

Các nhóm người Kurd của Syria đã nổi lên như một trong số ít bên chiến thắng trong cuộc chiến tranh ở Syria và đang nỗ lực để bảo vệ quyền tự trị của họ đối với phần lớn miền bắc Syria.

Washington phản đối kế hoạch về quyền tự trị, dù họ có ủng hộ SDF - đối tác chính với liên minh do Mỹ  dẫn đầu chống lại Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Syria.

Liên minh cho biết BSF sẽ hoạt động theo lệnh của SDF và khoảng 230 binh lính đang được huấn luyện trong lớp mở đầu.

"Các nỗ lực được thực hiện để đảm bảo các cá nhân phục vụ tại các khu vực gần nhà của họ. Do đó, thành phần sắc tộc của lực lượng sẽ liên quan đến các khu vực mà họ phục vụ".

"Nhiều người Ảrập sẽ được triển khai tại các khu vực dọc theo thung lũng sông Euphrates và dọc biên giới với Iraq ở phía nam", cơ quan truyền thông của liên minh cho biết.

Một sứ mệnh mới

"Nền tảng của lực lượng mới này về cơ bản là sự sắp xếp lại khoảng 15.000 thành viên của SDF cho một nhiệm vụ mới trong Lực lượng An ninh Biên phòng vì những chiến dịch của họ chống IS sắp kết thúc".

Họ sẽ bảo đảm an ninh biên giới thông qua các trạm kiểm soát chuyên nghiệp và tiến hành các hoạt động phá hủy IED (thiết bị nổ tự chế)", liên minh cho biết.

Đồng thời liên minh và các lực lượng SDF vẫn tiếp tục hoạt động chống lại IS tại tỉnh Deir al-Zor.

Hoa Kỳ có khoảng 2.000 binh lính ở Syria để chống lại Nhà nước Hồi giáo (IS) và nói rằng họ đã chuẩn bị để tiếp tục hiện diện tại nước này cho đến khi IS bị đánh bại. Washington cũng nói thêm rằng những nỗ lực ổn định đã được duy trì và đang có tiến bộ đáng kể trong các cuộc đàm phán hòa bình do Liên hợp quốc bảo trợ để chấm dứt cuộc xung đột.

Chính phủ Syria tại Damascus đã tuyên bố Mỹ là một lực lượng chiếm đóng bất hợp pháp và các đồng minh SDF của Mỹ là "kẻ phản bội". Một chính trị gia người Kurd hàng đầu của Syria nói với Reuters tuần trước rằng Mỹ chưa vội vàng rời Syria.

(Theo Reuters)