Pháo kích Syria dấy nguy cơ thách thức thương vụ Nga – Thổ?

Theo AFP, động thái đánh dấu một cuộc tấn công đẫm máu đe doạ thoả thuận mà Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã kí kết để cứu vãn thành trì cuối của phe nổi dậy Syria trước một chiến dịch tấn công quy mô lớn của Damacus.

Trước đó, hiệp ước Nga-Thổ Nhĩ Kỳ đã yêu cầu các lực lượng cực đoan vào ngày 15/10 rút khỏi một vùng đệm do họ vạch ra tại Ildib.

Tuy nhiên, nhóm giám sát xung đột Syria và một phóng viên AFP hôm Chủ nhật cho biết, chưa nhìn thấy động thái rời đi của bất cứ lực lượng cực đoan nào.

Đài quan sát nhân quyền Syria SOHR cho biết, "đạn pháo hạng nặng" vào thứ Bảy đã được phóng lên từ khu vực vùng đệm trong thoả thuận và nhắm tới khu vực do chính quyền Syria kiểm soát, giết chết hai binh sĩ.

Thoả thuận giảm leo thang tại Ildib đang xuất hiện một số tín hiệu bấp bênh. (Nguồn: Reuters)

Thỏa thuận mà Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đạt được tháng trước là bước tiến mới nhất trong một chuỗi các bước đi nhằm giảm xung đột trong suốt cuộc chiến bảy năm qua tại Syria.

Văn bản này kêu gọi thiết lập một vùng đệm hình chữ U quanh khu vực Idlib, nơi sẽ không có vũ khí hạng nặng vào ngày 10/10 và "những tay súng cực đoan" phải ra đi trước ngày 15/10.

Nhưng tiếng pháo kích hôm thứ Bảy nhắm vào một vị trí quân đội của Syria ở tỉnh Hama dường như là một động thái vi phạm hiệp ước trên.

"Đây là vụ vi phạm rõ ràng và đầu tiên đối với thỏa thuận (Nga- Thổ -pv)…Khu vực này được cho là phải vắng bóng vũ khí hạng nặng, bao gồm cả đạn cối", Giám đốc SOHR Rami Abdel Rahman cho biết.

SOHR cho biết, không rõ các nhóm nào đã phóng đạn cối, vì cả Mặt trận Giải phóng Quốc gia được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn (NLF) và các phe phái thánh chiến đối lập đều có mặt tại khu vực trên.

NLF - chỉ nắm giữ chưa được một nửa lãnh thổ Idlib và hoan nghênh hiệp ước trước đó giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ - đã không phản ứng ngay lập tức với yêu cầu bình luận về vụ pháo kích của AFP.

Ildib hiện cũng có sự hiện diện của Hayat Tahrir al-Sham (HTS), một liên minh do cựu thành viên Al-Qaeda lãnh đạo, cũng như các nhóm thánh chiến cứng rắn hơn như Hurras al-Deen và Ansar al-Islam.

Các nhóm này cũng kiểm soát hơn hai phần ba diện tích vùng đệm mà họ dự kiến phải rút lui trong ngày 15/10 – điều khiến cho việc thực thi thoả thuận ngày càng bấp bênh.