Rò tin vũ khí Triều Tiên đến Syria: “Rúng động” kịch bản nguy hiểm?

Gần đây bất ngờ xuất hiện thông tin nói rằng Triều Tiên đã và đang cung cấp cho Syria các vật liệu có thể sử dụng để sản xuất vũ khí hóa học – điều được cho  là mở ra một kịch bản nguy hiểm đối với hai điểm nóng thế giới vào thời điểm hiện tại.

Theo Tribune Washington Bureau, Triều Tiên và Syria đã có lịch sử lâu đời về các mối quan hệ quân sự, được duy trì liên tục và ngày càng được tăng cường trong nhiều năm nay.

Con đường vũ khí Triều Tiên đến Syria

Một bản tin của The New York Times, trích dẫn những phát hiện của các chuyên gia LHQ, đã chỉ ra sự liên hệ về vũ khí bí mật của hai nước này – được cho là đang lách được những biện pháp kiểm soát quốc tế thông qua các mạng lưới buôn lậu phức tạp.

Một bản báo cáo không được công bố của LHQ cho biết đã có 40 chuyến vận chuyển các bộ phận và vật liệu tên lửa bị cấm từ Triều Tiên tới Syria từ năm 2012 - 2017, bao gồm các loại gạch chịu axit, van và nhiệt kế. Các kỹ thuật viên tên lửa Triều Tiên cũng được cho là đang làm việc tại các cơ sở vũ khí tại Syria.

Những thông tin về liên hệ Triều Tiên - Syria có thể làm phức tạp thêm cục diện bất ổn tại hai khu vực này. (Nguồn: Reuters)

Nhà phân tích Jay Solomon thuộc Viện nghiên cứu Washington, người đã viết rất nhiều về mối liên hệ giữa chính phủ Syria và Triều Tiên, cho biết: "Thật đáng lo ngại khi hai chính quyền này vượt qua được những lằn ranh đỏ và trên thực tế chưa bên nào thành công trong việc ngăn chặn họ".

Bản báo cáo trên có liên quan chặt chẽ với nội dung mà các nhà điều tra của LHQ đã khám phá ra trước đó khi nghiên cứu về những “lỗ hổng” trong việc giám sát các lệnh trừng phạt quốc tế, Solomon nói. Những nội dung này bao gồm việc sử dụng một mạng lưới các công ty vỏ bọc "vô cùng tinh vi", các công ty kinh doanh vỏ bọc, các tổ chức tài chính giả mạo và luồn lách trong hệ thống không gian mạng để tránh các biện pháp trừng phạt.

Báo cáo của các nhà điều tra LHQ nhấn mạnh mối nguy hiểm kép: các chuyến hàng bất hợp pháp từ Triều Tiên có thể cho phép Syria duy trì và cất giấu vũ khí hoá học, trong khi Triều Tiên cần một khoản tiền rất lớn để tiếp tục tiến tới mục tiêu hạt nhân và tên lửa đạn đạo.

Tận dụng cạnh tranh siêu cường Mỹ - Nga

Hiện tại, Bình Nhưỡng và Damascus đều đang là những điểm nóng về hạt nhân và xung đột trên toàn cầu.

Trong khi Triều Tiên đang tiếp tục theo đuổi chương trình hạt nhân thì cuộc xung đột Syria vẫn đang tiếp tục có những diễn biến phức tạp trong bối cảnh chiến sự tại đây chuẩn bị bước sang năm thứ tám.

Theo Tribune Washington Bureau, cả Bình Nhưỡng và Damacus đều nghĩ rằng có thể lách các biện pháp trừng phạt khi tận dụng cuộc cạnh tranh quyền lực của các siêu cường bên ngoài như Mỹ và Nga.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Heather Nauert hôm thứ Ba cho hay Hoa Kỳ "lâu nay đã quan ngại" về khả năng Triều Tiên cung cấp vũ khí hoá học cho Syria, mặc dù bà nói rằng không nhìn thấy báo cáo của LHQ và không thể bình luận về nó một cách trực tiếp .

Khi chính phủ Triều Tiên ngày càng "tuyệt vọng hơn", Nauert cho biết, họ sẽ tìm kiếm các phương tiện "khác biệt, đổi mới" để có nguồn tài trợ.

Kể từ khi nhậm chức cách đây hơn một năm, Tổng thống Trump đã đưa ra nhiều tuyên bố mạnh mẽ chống lại Triều Tiên, trong khi Bình Nhưỡng cũng liên tục đáp trả. Sau những tín hiệu tích cực gần đây tại Thế vận hội mùa Đông 2018 tại Hàn Quốc, căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên dường như sắp bùng lên trở lại.

Bên cạnh đó, từ khi xảy ra cuộc xung đột Syria, chính quyền của Tổng thống Assad đã bị cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học chống lại thường dân trong các khu vực do lực lượng nổi dậy kiểm soát. Bất chấp cuộc không kích đáp trả theo lệnh của ông Trump năm 2017, phản ứng của cộng đồng quốc tế phần lớn chỉ giới hạn trong thế trận ngoại giao.

Cũng theo báo cáo của LHQ, các kỹ thuật viên tên lửa Triều Tiên đã được nhìn thấy tại các cơ sở vũ trang hóa học và tên lửa của Syria. Liên Hợp Quốc chưa bình luận công khai về những phát hiện này.

Tribune Washington Bureau nhận định, cho tới nay, đây là tài liệu toàn diện nhất nói về những mối liên hệ của Triều Tiên và Syria về việc lách các biện pháp trừng phạt và tiếp tục hoạt động hợp tác về vũ khí.