“Trái chiều” trả đũa của Nga trước lệnh trừng phạt mới

Hôm thứ Năm (27/7), Thượng viện Mỹ đã thông qua đề xuất tăng cường các lệnh trừng phạt mới với Nga, Iran và CHDCND Triều Tiên. Trước đó, ngày 25/7, dự thảo trên cũng đã nhận được sự ủng hộ đa số của Hạ viện Mỹ. Cơ quan này đã bỏ phiếu tán thành việc thêm Iran và Nga vào trong văn kiện luật mà ban đầu chỉ dành cho Triều Tiên. Quyết định của hai viện sẽ “chặn đứng” các nỗ lực của Nhà Trắng nhằm giảm nhẹ hoặc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt cho Nga, mà không phải thông qua Quốc hội.

Cả hai viện Quốc hội Mỹ đều bỏ phiếu tán thành dự thảo trừng phạt Nga (ảnh: CNBC)

Các lệnh trừng phạt nhắm vào nhiều lĩnh vực khác nhau của Nga, như quốc phòng, tình báo, vận chuyển đường thuỷ và đường sắt; đồng thời hạn chế các giao dịch với hệ thống ngân hàng và các công ty năng lượng của nước này.

EU gọi dự luật mới là một động thái đơn phương, và Brussels đã sẵn sàng để có những hành động trả lời “phù hợp.”

Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố, nếu chính thức được phê chuẩn, đạo luật chống Nga của Mỹ sẽ là một “bước đi đầy cay nghiệt.”

Hôm thứ Sáu (28/7), Moscow cũng đã có những hành động “trả đũa” đầu tiên. Bộ Ngoại giao Nga ngừng việc cho phép sử dụng tất cả các nhà kho và khu nhà ở của Đại sứ quán Mỹ tại Moscow; đồng thời yêu cầu Mỹ cắt giảm số lượng các nhân viên ngoại giao tại Nga xuống còn 455 người vào ngày 01/9 tới đây.

Ngoài ra, Bộ Ngoại giao Nga cũng tuyên bố, cơ quan này có quyền sử dụng nguyên tắc “có đi có lại” (một nguyên tắc cơ bản trong quan hệ quốc tế, theo đó một quốc gia sẽ dành những chế độ đãi ngộ hoặc quyền lợi nhất định cho thể nhân/pháp nhân nước ngoài, giống như những gì mà thể nhân/pháp nhân nước này được hưởng từ nước đó), để đánh vào lợi ích của Mỹ, nhằm đáp trả các lệnh trừng phạt mới.

Các hình thức trả đũa rất đa dạng

Dmitry Peskov, người phát ngôn của Điện Kremlin khẳng định, các biện pháp trên đều đã được Tổng thống Putin trực tiếp phê chuẩn.

Hãng tin Sputnik dẫn lời ông Nikolai Platoshkin, người đứng đầu Khoa Quan hệ quốc tế tại Đại học Nhân văn Moscow cho rằng, có nhiều cách mà Nga có thể phản ứng, trong trường hợp dự thảo luật trừng phạt mới được Tổng thống Trump chính thức ký thông qua.

“Câu chữ trong bản thân điều luật đã chứa đựng một lời mách nước. Trong điều khoản 237 ghi rõ, các biện pháp trong điều luật không được gây trở ngại cho các hoạt động của NASA [Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ]. Vì vậy, hãy khiến họ biến khỏi không gian. Nga có thể dừng việc đưa các phi hành gia Mỹ lên ISS [Trạm không gian quốc tế]. Họ có thể đi ngựa lên đó,” Platoshkin nói.

Chuyên gia này cũng nhấn mạnh, biện pháp giảm bớt số lượng các nhân viên ngoại giao, sẽ không có bất kỳ tác dụng nào.

Theo ông, Nga nên rút những khoản đầu tư của mình vào trái phiếu chính phủ Mỹ. “Tại sao chúng ta không dùng tiền để mua trái phiếu Đức?,” Platoshkin gợi ý.

Bên cạnh đó, Nga còn có thể ngừng việc xuất khẩu phân bón tới Mỹ một khi các lệnh trừng phạt được chính thức áp dụng. “Chúng ta sẽ không thiệt hại gì cả. Các công ty Trung Quốc có thể mua lại với giá gấp đôi”, Platoshkin cho biết, đồng thời khẳng định, các biện pháp trả đũa của Nga rất đa dạng.

“Nga có thể chuẩn bị một bản báo cáo về việc những thành viên trong tầng lớp tinh hoa kinh doanh của Mỹ muốn giữ tiền của mình tại đâu. Nếu nhìn vào danh sách 10 kẻ trốn thuế bị truy nã do FBI cung cấp, bạn sẽ thấy toàn là người Mỹ, mà không hề có người Nga,” Platoshkin chỉ ra. “Các cơ quan thuế Nga có thể giúp đồng nghiệp Mỹ của mình.”

Trả đũa với một cái đầu lạnh

Ngược lại, Dmitry Evstafyev, một nhà phân tích chính trị và hiện đang là giáo sư tại Đại học Kinh tế cảnh báo, Nga nên hành động một cách cẩn trọng khi đáp trả lại các lệnh trừng phạt của Mỹ.

“Tất nhiên Nga cần phải đáp trả nhưng không được để dẫn tới tình trạng tự bắn vào chân mình. Các biện pháp trả đũa không nên gây ra nhiều thiệt hại hơn các lệnh trừng phạt. Moscow nên chờ đợi phản ứng từ châu Âu và các công ty lớn của Mỹ. Hành động đáp trả có thể tương xứng hoặc không tương xứng. Nhưng nó phải được quyết định bởi một cái đầu lạnh,” Evstafyev chia sẻ với Sputnik.

Trong khi đó, hôm thứ Sáu, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết, Nga sẽ không loại trừ bất kỳ bước nào trong việc trả đũa các lệnh trừng phạt Mỹ. “Chúng tôi không bỏ qua bất kỳ bước nào để đem những người bài Nga tự phụ trở lại bình thường, những người đang cao giọng trên đồi Capitol và điều khiển những quyết định như vậy,” ông Ryabkov tuyên bố.

Ngài Thứ trưởng cũng lưu ý rằng, các động thái đáp trả các lệnh trừng phạt của Nga sẽ không giới hạn ở việc giảm số lượng nhân viên ngoại giao Mỹ và thu lại các bất động sản ngoại giao của Mỹ tại Moscow.

(Theo Sputnik)