Trump và Merkel: Có thể là bạn tốt?

Điểm khác biệt trong phong cách đặc biệt của hai lãnh đạo?

Thủ tướng Đức Merkel luôn biết cách kiểm soát và thận trọng. Từng là chuyên gia ngành hóa học và vật lý đến từ Đông Đức, bà Angela Merkel đã nắm giữ cương vị thủ tướng Đức ba nhiệm kỳ liên tiếp và khẳng định được tầm ảnh hưởng với khu vực cũng như thế giới. Trong khi đó, Tổng thống Trump là một ông chủ địa ốc đến từ New York, dám thay đổi và hướng đến lợi ích của người Mỹ.

Rất khó để định hình phong cách lãnh đạo đặc biệt giữa hai lãnh đạo nổi tiếng thế giới bà Merkel và ông Trump.Trong nhiều tháng, cả bà Merkel và ông Trump đã có một vài xích mích trong chính sách và giá trị.

Vào 14/3, Thủ tướng Đức Merkel và Tổng thống Mỹ Trump sẽ có cuộc gặp đầu tiên nhằm thảo luận xung quanh các vấn đề về liên minh xuyên Đại Tây Dương và quan hệ đối tác giúp định hình trật tự toàn cầu từ Chiến tranh thế giới thứ Hai.

Ông Charles Kupchan, cố vấn cho cựu Tổng thống Barack Obama về chính sách châu Âu của Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc đặt ra câu hỏi: “Liệu họ có thể là những người bạn tốt? Nhiều khả năng là không bởi giữa họ có nhiều sự khác biệt.”

“Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng giữa họ có nhiều lợi ích về chính trị và chiến lược để có thể hợp tác cùng nhau. Đây có thể là cuộc gặp quan trọng nhất giữa bà Merkel và ông Trump”, ông Charles cho hay.

Các quan chức Đức nói rằng, bà Merkel đang chuẩn bị cho chuyến thăm Washington.

Bà Merkel tỏ ra rất quan tâm tới các bài phát biểu của ông Trump xung quanh nhiều ý kiến tranh cãi gần đây.

Các thành viên thân cận của bà Merkel đã có nhiều phân tích về cuộc gặp của ông Trump với Thủ tướng Anh Theresa May, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Thủ tướng Canada Justin Trudeau.

“Nhiều khả năng rằng, ông Trump không thích các cuộc thảo luận dài, và muốn mọi thứ phải rõ ràng”, quan chức cấp cao Đức nói thêm.

“Lỗi lầm khủng khiếp”

Trong cuộc gặp tới, hai lãnh đạo sẽ cùng chia sẻ cả chính sách ngoại giao và kinh tế. Ông Trump luôn cho rằng, quyết định của bà Merkel cho phép hàng trăm nghìn người tị nạn vào Đức là một “lỗi lầm khủng khiếp”.

Tổng thống Trump trừng phạt Đức thông qua việc áp thuế cao vào nhà sản xuất xe hơi Đức nhập khẩu vào thị trường Mỹ và phê phán Berlin không tập trung vào chi tiêu quốc phòng. Theo nguồn thông tin khác, căng thẳng giữa Mỹ-Đức khi giá trị thặng dư lên đến 50 tỷ đô la giữa hai nước.

Cố vấn của ông Trump Peter Navarro đã cho rằng Đức  giành lợi thế thương mại không bình đẳng thông qua đồng Euro yếu. Bà Merkel và các bộ trưởng chỉ ra rằng, Ngân hàng trung ương EU chứ không phải Berlin kiểm soát tỷ giá của đồng EU.

Các quan chức Nhà Trắng nói rằng, ông Trump cũng sẽ tìm lời khuyên từ bà Merkel nhằm xích lại gần quan hệ với Tổng thống Nga Putin.

Về phần mình, Thủ tướng Đức Merkel đang chỉ trích Tổng thống Trump về sắc lệnh cấm nhập cư các quốc gia Đạo Hổi. Trong cuộc điện đàm vào tháng Một, bà Merkel đã giải thích với ông Trump rằng, Hiệp định Gerneva yêu cầu các nước ký kết, trong đó có Mỹ, có nghĩa vụ phải đón người tị nạn vì chiến tranh với lý do nhân đạo.

Bà Merkel cũng tỏ ra lo lắng rằng, ông Trump liên tục lên tiếng ủng hộ quyết định của Anh rời khỏi EU có thể tiếp tục gây ảnh hưởng xói mòn lên khối này bằng những lời hùng biện giữa lúc châu Âu đối mặt với một cuộc khủng hoảng trầm trọng do sự nổi lên của các chính đảng dân túy chống EU.

“Châu Âu là khối liên minh mong manh và không ổn định. Đức đang phải nỗ lực đảm bảo sự hợp nhất châu Âu. Theo ông Anthony Gardner, cựu Đại sứ Mỹ tại EU, nhiều khả năng Thủ tướng Đức sẽ muốn làm rõ điều này với ông Trump trong cuộc gặp sắp tới.

“Đây là cơ hội để thúc đẩy quyền lợi chung của hai nước và tiến tới chương trình nghị sự tích cực”, ông Gardner nói thêm.

Tiềm năng đầy ngạc nhiên

Ông Trump là Tổng thống Mỹ thứ ba mà bà Merkel có cơ hội làm việc cùng trong hoạt động chính trị. Bà Merkel đã thiết lập quan hệ tốt với cựu Tổng thống George Bush và cựu Tổng thống Obama  trước đó nhằm thắt chặt quan hệ giữa Đức và Mỹ.

Lãnh đạo Đức đang có bước đi đầy triển vọng trong quan hệ với Washington. Cuộc bầu cử ở Đức vào tháng 9 năm nay, bà Merkel sẽ phải tránh tỏ ra thân thiện với Trump nhưng bà  cũng không thể bày tỏ thái độ gay gắt, bởi làm như thế có thể gây thiệt hại cho các lợi ích của Đức.

Một trong số các trăn trở nhất hiện tại trong chiến dịch bầu cứ Đức trong tháng 9 tới sẽ nằm trong cuộc gặp gỡ đầy tiềm năng này của hai lãnh đạo Đức và Mỹ.

 (Theo reuters)