(Tổ Quốc) -Là một tính cách phức tạp chính trị hiện đại châu Âu khủng hoảng nội tại và nhập cư Hồi giáo.
2017 là năm bước ngoặt trên chính trường Đức. Không phải vì thể chế truyền thống bị thất bại trong cuộc bầu cử Quốc hội Đức tháng 9, mà vì sự lên ngôi của của đảng Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD), cực hữu bài ngoại, chống nhập cư, chống Hồi giáo, chống EU, có nhiều đảng viên thuộc quan điểm Hitler mới. Đảng đó do một phụ nữ lãnh đạo – tiến sĩ Alice Weidel – mang các quan điểm thể hiện sự phức tạp của nền chính trị hiện đại ở châu Âu dưới tác động của khủng hoảng nội tại và của làn sóng người nhập cư Hồi giáo Trung Đông. Alice Weidel nói thạo tiếng Trung Quốc, bạn đời là Sarah Bossard, nghề làm phim và truyền hình Thụy sĩ, gốc Sri Lanca, có 2 con trai con nuôi 5 tuổi, nhà ở bên Hồ Constance thơ mộng giáp biên giới Thụy sĩ.
Alice Weidel, 38 tuổi, là Chủ tịch của một đảng cực hữu nhưng tự nhận mình là một phần tử “tự do cổ điển”, đòi xét lại tư thế nước Đức sau Chiến tranh (như kiểu Shinzo Abe của Nhật Bản). Alice Weidel từng lên án các chính phủ Đức “không gì khác hơn là bù nhìn của các cường quốc thắng trận trong Chiến tranh thế giới II”. Báo chí Đức tiết lộ một email, cho biết Alice Weidel từng gọi chính phủ Đức là “lũ đồ lợn”, nhưng luật sư của bà này đã phủ nhận thân chủ của mình không phải là tác giả của lời phỉ báng này.
 Alice Weidel - nhà chính trị thông minh và hùng biện với tương lai chính trị khó lường. |
Người đại diện cho tư tưởng cực hữu của AfD là Alexander Gauland, 76 tuổi, người từ bỏ Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU). Phát biểu trong một cuộc vận động tranh cử, Gauland nói rằng người Đức không cần phải tự trách cứ bởi quá khứ Quốc xã và cần hãnh diện về các binh lính Đức trong Chiến tranh thế giới II.
Tính cách đầy mâu thuẫn
Alice Weidel ít được biết đến tại Đức, cho đến khi kết hợp với Alexander Gauland làm hai nhân vật đại diện cho AfD trong liên danh tranh cử vừa qua. Alice Weidel là một gương mặt “toàn cầu hóa” với 6 năm hoạt động cho Ngân hàng Trung Quốc và học tiếng Bắc Kinh trong thời gian này, rồi làm việc tại chi nhánh Frankfurt của Goldman Sachs, một tập đoàn hoạt động tài chính ngân hàng toàn cầu; làm tư vấn cho một vài công ty tư nhân. Alice Weidel tốt nghiệp đại học tại Tây Đức, làm tiến sĩ kinh tế với học bổng từ quỹ của đảng Dân chủ Thiên chúa giáo.
Năm 2013, Alice Weidel gia nhập AfD khi đảng này thành lập, phụ trách tài chính cuả đảng rồi tiến vào vị trí lãnh đạo đảng. Alice Weidel có sức hấp dẫn, là một gương mặt ôn hòa cho đảng trong các cuộc tranh luận công khai, mặc dù bên trong nội bộ, quan điểm của Alexander Gauland thắng thế.
Người bạn đời, Sarad Bossard đánh giá về Weidel trên facebook, trước cuộc bầu cử Quốc hội 24/9: Alice Weidel là một “người phụ nữ chứa đầy mâu thuẫn. Tôi yêu thích cô ta bởi cô ấy có thể là một hình mẫu lý tưởng với sự thành đạt trong nghề nghiệp, nhưng cô ấy lại tham gia đảng cánh hữu có hầu hết thành viên và cử tri ghét người đồng tính và bài ngoại. Bạn bè của họ hầu hết là những người theo đuổi tự do nghệ thuật. Làm thế nào điều này lại ăn nhập với quan điểm chính trị (cực đoan)? Tôi không tin cô ấy có tư tưởng cực hữu nhưng tham gia đảng cánh hữu kết nối cô ấy với những người như vậy. Tôi được biết cô ấy muốn kiếm một ghế trong Quốc hội. Nhưng thành thật mà nói, với “sự nghiệp thành công, là người thực tế, thông minh, trẻ trung, nói năng lưu loát, hấp dẫn”, cô ấy có thể có ghế trong Quốc hội nếu tham gia Đảng Dân chủ Xã hội Đức (SPD) hoặc Liên minh Dân chủ Kito giáo Đức (CDU). Người như cố ấy sẽ luôn thành công, dù mất nhiều thời gian hơn một chút”.
 Đôi bạn đời Alice Weidel - Sarad Bossard |
AfD chống toàn cầu hóa, chống liên kết châu Âu và Alice Weidel đưa ra nhiều phát biểu chống lại các cơ chế của EU. Chương trình tranh cử của AfD năm 2014 lấy việc chống lại chương trình hỗ trợ tài chính cho Hy Lạp làm chủ đạo. Đến năm 2015, AfD đã vận động tranh cử xung quanh nội dung duy nhất là chống người nhập cư Hồi giáo. Alice Weidel chủ trương dùng Hải quân Đức phong tỏa con đường biển Địa Trung Hải, phê phán Hải quân “buôn người” khi cứu vớt các người nhập cư gặp nạn trên biển, đòi giải tán các trại tỵ nạn, đóng cửa biên giới, trục xuất người nhập cư Hồi giáo và rời khỏi Khu vực đồng tiền chung (eurozon)...
Sự hấp dẫn của Alice Weidel được nhận biết qua các phát biểu sắc sảo trên truyền hình. Trong các cuộc tranh luận, Alice Weidel luôn thắng thế so với các đối thủ trong phần lớn trường hợp, biết châm chọc các đối thủ và thường bình tĩnh khi bị thách thức.
Đồng tính trong một đảng kỳ thị đồng tính
Đảng này ủng hộ gia đình truyền thống, trong khi những người nhập cư Hồi giáo xem đồng tính là tội ác. Alice Weidel công khai đề cập đến việc mình là người đồng tính. Nhưng không ủng hộ hay chống việc AfD kỳ thị với giới đồng tính. Tháng 6 năm nay, khi Quốc hội Đức hợp pháp hóa hôn nhân đồng tính, trên trang mạng của AfD đăng một thông báo về các giá trị của gia đình Đức. Bức thông điệp viết: “Với tất cả sự đau xót, chúng ta tạm biệt với gia đình Đức, khi mà sự bảo hộ của hiến pháp đối với giá trị ấy đã bị chôn vùi bởi các “đại diện của nhân dân” tại Quốc hội Đức.
Với AfD có mặt tại Quốc hội, hoạt động của tổ chức lập pháp này rồi đây sẽ ầm ĩ và sôi nổi hơn. Alice Weidel sẽ không lật đổ được Angela Merkel, nhưng điều gì xẩy ra tại thời kỳ “hậu Merkel”, nếu trong 4 năm tới, Merkel không giành lại được cử tri đã mất vào tay AfD, như bà này vừa hứa hẹn? Nếu AfD với lập trường cứng rắn của Alexander Gauland và gương mặt đại diện trí thức của Alice Weidel đưa ra lập trường đối lập thuyết phục được cử tri Đức, không những chỉ giữ vững 13,6% số phiếu như kết quả bầu cử vừa qua, mở rộng ảnh hưởng ra ngoài các không gian chính trị hiện nay?
Lưu Việt
