Ẩn tình thăng trầm: “Lợi nhuận” khi Nga bắt tay Thổ?

Nga cần một mối quan hệ mạnh mẽ và hữu nghị lâu dài với Thổ Nhĩ Kỳ vì một số lý do, theo nhà bình luận chính trị và nhà báo Rostislav Ishchenko. Về vấn đề này, Moscow cũng đã thực hiện một số bước đi quan trọng để xây dựng liên minh với Ankara.

Trong những năm gần đây, quan hệ Nga-Thổ Nhĩ Kỳ đã trải qua nhiều lần thử thách, kể cả cuộc khủng hoảng song phương sau khi máy bay Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ một máy bay ném bom Nga ở Syria vào tháng 11/2015. Tuy nhiên, kể từ đó, cả hai nước đã cải thiện đáng kể quan hệ, tăng cường hợp tác về các vấn đề năng lượng, chống khủng bố và giải quyết vấn đề Syria.

Moscow và Ankara hiện đang ở giai đoạn cuối của tiến trình đàm phán về việc triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 tại Thổ Nhĩ Kỳ. (Nguồn: Sputnik)

Lợi ích quan hệ Nga-Thổ

Nga cần Thổ Nhĩ Kỳ như một người bạn và đối tác, chứ không phải là đối thủ. Có một số lợi thế mà Moscow có thể giành được một khi liên minh với Ankara", cây viết cho RIA Novosti và nhà bình luận chính trị Rostislav Ishchenko cho biết trong một bài phân tích.

Thứ nhất, Hải quân Nga có thể tiếp cận ổn định với các eo biển của Thổ Nhĩ Kỳ - Bosphorus và Dardanelles - nối Biển Đen với Biển Địa Trung Hải.

Thứ hai, Thổ Nhĩ Kỳ đang là một trong những cường quốc quan trọng nhất trong khu vực Biển Đen. Một liên minh Nga-Thổ sẽ giúp đảm bảo an ninh và ổn định trong khu vực, kể cả ở Crimea.

"Thứ ba, liên minh với Thổ Nhĩ Kỳ và Iran có thể đảm bảo giải quyết hòa bình vấn đề Syria, mang lại hòa bình ổn định trong khu vực và đảm bảo sự hiện diện của Nga ở Trung Đông", Ishchenko chỉ ra.

Hơn nữa, một Nga - Thổ tốt đẹp như vậy sẽ khiến NATO và Hoa Kỳ tạm thời xa rời việc sử dụng "đòn bẩy Thổ Nhĩ Kỳ" đối với Nga.

Và yếu tố thứ 5 là Thổ Nhĩ Kỳ có quan hệ văn hoá và lịch sử lâu đời với người Thổ Nhĩ Kỳ sống ở vùng Caucasus và Trung Á. Do đó, mối quan hệ đồng minh với Ankara sẽ giúp Moscow cải thiện ảnh hưởng trên khắp lãnh thổ trải dài từ biển Caspian đến Mông Cổ.

Tham vọng sâu rộng

Theo Ishchenko, Nga đã và đang thực hiện các bước đi để xây dựng mối quan hệ đối tác bền vững và lâu dài với Thổ Nhĩ Kỳ.

"Trong khi các mối quan hệ chính trị thường không ổn định và môi trường chính trị có thể thay đổi trong nháy mắt, có một số lĩnh vực hợp tác kinh tế nhất định có thể củng cố quan hệ đối tác kéo dài hàng thập kỷ. Hơn nữa, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ có tiềm năng trở thành đối tác quân sự và chiến lược đầy hứa hẹn", chuyên gia Ishchenko chia sẻ trong bài viết.

Moscow và Ankara hiện đang ở giai đoạn cuối của tiến trình đàm phán về việc triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 tiên tiến của Nga tới Thổ Nhĩ Kỳ.

"Một hệ thống phòng thủ tên lửa là điều một quốc gia phải phát triển trong nhiều thập kỷ.Ví dụ, nhiều quốc gia Ả rập vẫn sử dụng hệ thống phòng thủ tên lửa và phòng không do Liên Xô sản xuất. Họ cũng đang sử dụng nhiều máy bay từ thời kì này. Khi những vũ khí này được lắp đặt và bố trí, hợp tác quân sự và kỹ thuật sẽ tiếp tục được duy trì, thậm chí đã 25 năm sau khi Liên Xô sụp đổ ", Ishchenko viết.

Hơn nữa, trong năm 2010, Moscow và Ankara đã ký một thỏa thuận về việc xây dựng và vận hành nhà máy điện hạt nhân Akkuyu (NPP) ở miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ. Dự án là dự án nhà máy điện hạt nhân đầu tiên trên thế giới được thực hiện trên cơ sở BOO ("xây dựng-sở hữu-vận hành" - hình thức công ty thực hiện dự án sẽ đứng ra xây dựng công trình, sở hữu và vận hành công trình). Theo mô hình này, Nga sẽ xây dựng, sở hữu và vận hành nhà máy trên.

Theo Ishchenko, năng lượng hạt nhân là một lĩnh vực mà hai nước này có thể xây dựng một quan hệ đối tác lâu dài, "ít nhất là trong 50-70 năm".

Nga cũng đã tăng nguồn cung năng lượng cho Thổ Nhĩ Kỳ. Ví dụ, xuất khẩu khí tự nhiên của Nga sang Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng 22% kể từ đầu năm. Hơn nữa, việc thực hiện dự án đường ống dẫn Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ đang được tiến hành. Tuyến đường vận chuyển mới sẽ không chỉ cho phép tăng nguồn cung khí đốt của Nga cho Thổ Nhĩ Kỳ mà còn đảm bảo sự ổn định cho xuất khẩu năng lượng của Nga sang Liên minh châu Âu EU.

Ishchenko kết luận, "Tóm lại, chúng ta có thể thấy sự hợp tác mạnh mẽ giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ về các hệ thống vũ khí tiên tiến, năng lượng hạt nhân và các nguồn cung cấp khí đốt." Nga đang xây dựng một liên minh khu vực vững chắc ở Trung Đông, dựa trên các lợi ích về quân sự và kinh tế".

(Theo Sputnik)