(Tổ Quốc)-Ngày 18/4, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ William Barr đã chuyển tới Quốc hội bản báo cáo điều tra của Công tố viên đặc biệt Robert Mueller về việc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016 và vai trò Tổng thống Trump trong vụ bê bối này.
Bản báo cáo đã được Bộ trưởng Tư pháp William Barr và các thành viên ban điều tra của Mueller hiệu đính trước khi được công bố, ẩn đi các thông tin nhạy cảm với các đánh dấu như "thông tin có thể bất lợi cho các vấn đề đang diễn ra", "thông tin cá nhân", "thông tin kỹ thuật điều tra"…
Khoảnh khắc quan trọng trong nhiệm kỳ tổng thống Trump
Ngày 18/4, Bộ trưởng Tư pháp Barr đã có cuộc họp báo, cho biết một số nội dung của bản báo cáo:
Báo cáo khẳng định Tổng thống Trump không sử dụng đặc quyền hành pháp đối với bất cứ thông tin nào, gồm cả báo cáo của công tố viên đặc biệt Robert Mueller. Cuộc điều tra cũng không phát hiện được chứng cứ về việc nhóm vận động tranh cử của Tổng thống D. Trump thông đồng với Nga. Trong báo cáo ghi chú định nghĩa của Mueller về "thông đồng với Nga" là nhóm vận động tranh cử của ông Trump và Chính phủ Nga đạt được thỏa thuận ngầm hoặc rõ ràng về vấn đề can thiệp vào cuộc bầu cử. Theo Bộ trưởng tư pháp Mỹ, những chứng cứ nêu ra tại cuộc điều tra của Công tố viên đặc biệt không đủ để kết luận Tổng thống phạm tội cản trở công lý.
Việc ông Trump bị luận tội gần như không có.
Báo cáo khẳng định cuộc điều tra "đã không xác định được rằng Tổng thống đã đề nghị hoặc chỉ đạo các lãnh đạo cơ quan tình báo phải ngừng hay can thiệp vào cuộc điều tra về Nga của FBI"; ông Trump đã vài lần đề cập vụ điều tra về Nga với Giám đốc Tình báo Quốc gia Daniel Coats nhưng ông Coats đã trả lời rằng công việc của ông không liên quan đến cuộc điều tra này; ông Trump đã chỉ đạo cựu quản lý chiến dịch vận động bầu cử Corey Lewandowski yêu cầu cựu Tổng chưởng lý Jeff Sessions nói rằng cuộc điều tra đối với ông là rất bất công. Trump biết về việc cựu cố vấn an ninh quốc gia Michael Flynn có cuộc gọi điện thoại gây tranh cãi với Đại sứ Nga tại Mỹ trước khi nhậm chức. Tuy nhiên, báo cáo cho rằng, những bằng chứng là không rõ ràng và không thể được sử dụng để buộc tội Tổng thống.
Theo Bộ trưởng Tư pháp Barr, một người bị coi là phạm tội nếu hành động của anh ta can thiệp vào pháp lý; liên quan đến vụ án cụ thể và được thực hiện với mục đích xấu. Các tiêu chí này phải được chứng minh đầy đủ và không nghi ngờ gì. Tuy nhiên những biểu hiện trên không nằm trong trường hợp của ông Trump.
Báo cáo của Công tố viên Mueller đã làm rõ một số điểm đáng chú ý, có lợi cho Tổng thống Trump. Điều này đồng nghĩa việc ông Trump bị luận tội gần như không có.
Tuy nhiên, kết quả điều tra "không kết luận Tổng thống Trump phạm tội, nhưng cũng không xoá tội cho ông". Báo cáo liệt kê nhiều bằng chứng ông chỉ đạo cấp dưới gây ảnh hưởng đến cuộc điều tra, mối liên hệ giữa đội ngũ tranh cử của Tổng thống Trump với Nga, đồng thời để ngỏ việc kết luận ấy cho Bộ Tư pháp và Quốc hội Mỹ.
Nga tác động vào bầu cử như thế nào?
Kết quả điều tra được nêu trong báo cáo cho biết, đã có một chiến dịch tuyên truyền của Nga nhằm giảm tỷ lệ ủng hộ đối với Hillary Clinton, ứng cử viên Dân chủ năm 2016, và thúc đẩy tình hình vận động theo hướng có lợi cho ứng cử viên Trump.
Nga thực hiện nỗ lực can thiệp này thông qua cơ quan nghiên cứu Internet (IRA) và một nhóm quan chức tình báo quân đội Nga (GRU). IRA điều phối chiến dịch gây ảnh hưởng tới cử tri Mỹ thông qua truyền thông xã hội, trong khi GRU tấn công hệ thống máy tính và đánh cắp nhiều tài liệu cá nhân, những người có liên hệ với chiến dịch tranh cử của bà Hillary Clinton, các cơ quan quan trọng của đảng Dân chủ, đồng thời phát tán công khai những thông tin thu được.
Donald Trump, người chỉ trích cuộc điều tra liên quan đến ông là "cuộc săn phù thuỷ", tuyên bố đã được minh oan sau báo cáo của Mueller. Ông Trump đã đăng tải trên Twitter cá nhân rằng "Trò chơi đã kết thúc với những kẻ ganh ghét và phe Dân chủ cánh tả cực đoan". Ông Trump gọi cuộc điều tra kéo dài 2 năm về khả năng chiến dịch tranh cử của ông có thông đồng với các đặc vụ của Nga nhằm can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống 2016 là trò lừa mà "không bao giờ nên xảy ra một lần nữa với vị Tổng thống khác". Một số ý kiến từ các nghị sỹ Cộng hòa còn tuyên bố đảng Dân chủ nên xin lỗi người dân Mỹ về việc cố gắng tìm kiếm bằng chứng mà họ tưởng tượng ra về cuộc điều ra kéo dài suốt hai năm.
Trong khi đó, phe Dân chủ vẫn không nhượng bộ trong yêu cầu công khai bản báo cáo đầy đủ, không cắt xóa. Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Jerrold Nadler cho biết Ủy ban này sẽ gửi văn bản yêu cầu Công tố viên Mueller ra làm chứng trước Ủy ban với thời hạn không muộn hơn ngày 23/5; cho rằng Ủy ban không thể tin lời Bộ trưởng Barr; nhắc lại yêu cầu xem lại toàn bộ báo cáo và tất cả các chứng cứ kèm theo để đảm bảo sự minh bạch và trách nhiệm của các thành viên Quốc hội.
Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren, ứng viên tổng thống đầu tiên của đảng Dân chủ cho cuộc bầu cử năm 2020, tích cực kêu gọi các thủ tục luận tội Tổng thống Trump. Julian Castro, Bộ trưởng dưới thời tổng thống Barack Obama và một ứng cứ viên cho cuộc bầu cử năm 2020 cũng đứng về phía bà Warren. Nhưng, luận tội là một quá trình phức tạp. Các thành viên Hạ nghị viện khởi xướng quá trình luận tội tổng thống có thể bị đánh bại trong cuộc bầu cử năm 2020, điều mà không ông nghị nào mong muốn./.
