Báo quốc tế ghi nhận những cơ hội giúp Việt Nam hướng tới mục tiêu đăng cai Thế vận hội

Trang Vietnam Briefing nhận định nền kinh tế Việt Nam đang trên đà phát triển sẽ là tiềm năng lớn, tạo cơ hội cho nước này đăng cai những sự kiện quốc tế hoành tráng, mặc dù điều này sẽ đòi hỏi nguồn vốn lớn ở cả trong và ngoài nước.

Đăng cai Thế vận hội có thể mang lại cả cơ hội kinh tế nhưng cũng mang lại gánh nặng. Thế vận hội Olympic nổi tiếng là sự kiện thể thao lớn nhất trên toàn cầu và có thể thúc đẩy phát triển nền kinh tế của một quốc gia. Tuy nhiên, điều đó cũng đòi hỏi nguồn tài chính đáng kể và ngày càng trở nên đắt đỏ hơn. Trên thực tế, chi phí trung bình để đăng cai Thế vận hội đã tăng 172% kể từ năm 1960. Điều này có thể gây áp lực cho nền kinh tế ở bất kỳ quốc gia đăng cai nào.

Hy Lạp, chủ nhà của Thế vận hội 2004, là minh chứng cho những thách thức tiềm tàng. Hy Lạp đã chi khoảng 11 tỷ USD, bao gồm hơn 1,2 tỷ USD cho chi phí an ninh tại Thế vận hội Athens năm 2004. Các chi phí liên quan đến Thế vận hội Mùa hè Athens sau đó được cho là góp phần vào cuộc khủng hoảng nợ của chính phủ Hy Lạp. Trước Thế vận hội, nền kinh tế Hy Lạp đã trải qua những dấu hiệu suy thoái và những chi phí đáng kể phát sinh đã làm trầm trọng thêm nợ công của đất nước.

Dữ liệu gần đây của Bộ Tài chính Việt Nam cho thấy xu hướng tích cực về tỷ lệ nợ công trên GDP của Việt Nam. Trong những năm qua, tỷ lệ này bắt đầu có xu hướng giảm xuống, làm giảm áp lực nợ công của Việt Nam. Cụ thể, tỷ lệ nợ công đã giảm từ 58,3% GDP năm 2018 xuống còn 37,4% vào năm 2022. Con số này tương đối thấp khi so với ngưỡng an toàn được Ngân hàng Thế giới khuyến nghị là 50% GDP.

Một quan sát đáng chú ý khác là các quốc gia được trao quyền đăng cai sự kiện quốc tế uy tín này thường làm như vậy sau khi trải qua những giai đoạn phát triển mạnh mẽ đáng kể.  Công ty quản lý đầu tư và phát triển bất động sản hàng đầu ở Việt Nam VinaCapital chỉ ra rằng việc Nhật Bản đăng cai Thế vận hội trùng hợp với thời điểm bùng nổ sản xuất trong Chiến tranh Lạnh những năm 1950, Hàn Quốc chứng kiến sự chuyển mình vượt bậc thông qua sự thay đổi mạnh mẽ về thể chế chính trị và kinh tế trước năm 1988; và khả năng của Trung Quốc trong việc xử lý thành công Cuộc khủng hoảng tài chính châu Á (AFC) đã tạo niềm tin cho các công ty nước ngoài vào nền kinh tế Trung Quốc, dẫn đến dòng vốn nước ngoài đổ vào.

Tương tự như vậy, việc Việt Nam nâng cấp quan hệ ngoại giao với Hoa Kỳ lên quan hệ đối tác chiến lược toàn diện được cho là sẽ thúc đẩy làn sóng đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào quốc gia Đông Nam Á. Thành tựu ngoại giao này đã thu hút sự quan tâm của doanh nghiệp trên khắp thế giới, định vị Việt Nam là trung tâm đầu tư hấp dẫn. Do đó, ngày càng có nhiều công ty xem Việt Nam là điểm đến đầu tư hàng đầu.

Cơ hội để Việt Nam đăng cai Thế vận hội

Việc tổ chức Thế vận hội yêu cầu các nước chủ nhà phải xây dựng hoặc nâng cấp nhiều sân vận động và đấu trường để đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe do sự kiện đặt ra.

Mặc dù Việt Nam có dân số đông và sự quan tâm lớn đến thể thao, đặc biệt là bóng đá, nhưng điều kiện cơ sở vật chất thể thao trong nước hiện nay chưa đáp ứng đủ nhu cầu. Sân vận động nổi tiếng nhất cả nước - Sân vận động Mỹ Đình với sức chứa trên 40.000 chỗ ngồi - đã không được bảo trì tốt và có phần xuống cấp.

Các cơ sở thể thao của Việt Nam đang phải vật lộn để theo kịp nhu cầu. Để đăng cai các sự kiện đẳng cấp thế giới, Việt Nam sẽ cần đầu tư một khoản tiền khổng lồ để xây dựng một số lượng đáng kể các cơ sở thể thao đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.

Việc tổ chức Thế vận hội đòi hỏi nhiều thứ hơn là chỉ cung cấp các cơ sở thể thao; nước chủ nhà cũng phải đáp ứng các tiêu chuẩn về cơ sở hạ tầng do Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) đặt ra. Điều này bao gồm việc đảm bảo chỗ ở phù hợp cho hàng nghìn nhân viên và đại diện từ các quốc gia tham gia. Ngoài ra, việc xây dựng một ngôi làng Olympic để làm nơi ở và cung cấp thức ăn cho các vận động viên trong thời gian diễn ra sự kiện là rất quan trọng. Đồng thời, cơ sở vật chất của nước chủ nhà phải có khả năng đáp ứng lượng khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới đến xem.

Điều này cũng đòi hỏi phải lập kế hoạch tỉ mỉ và cách tiếp cận có tư duy tiến bộ. Điều cần thiết là phải cân nhắc rằng chi phí xây dựng hiện tại có thể vượt quá ước tính ban đầu và việc đầu tư vào các tòa nhà không thể tái sử dụng sau sự kiện là lãng phí.

Hơn nữa, các nước chủ nhà phải ưu tiên tăng cường cơ sở hạ tầng giao thông để đáp ứng sự gia tăng của các vận động viên, khách du lịch và giới truyền thông từ khắp nơi trên thế giới. Điều này bao gồm nâng cấp sân bay, đường sá và hệ thống giao thông. 

Thu hút đầu tư vào cơ sở hạ tầng

Đăng cai tổ chức Thế vận hội là một công việc to lớn đòi hỏi một ban tổ chức mạnh mẽ và có năng lực. Ủy ban phải có chuyên môn trong nhiều lĩnh vực khác nhau như quản lý sự kiện, hậu cần, tiếp thị và phối hợp với các liên đoàn và ủy ban thể thao quốc tế.

Đối với một quốc gia như Việt Nam, nơi trước đây chưa tổ chức một sự kiện thể thao quốc tế lớn nào quy mô Thế vận hội Olympic, việc đảm nhận trách nhiệm này là những thách thức đặc biệt. Ngay cả những sự kiện khu vực như Asian Games trước đây cũng chưa từng được tổ chức tại Việt Nam. Kinh nghiệm tổ chức các sự kiện thể thao của đất nước còn hạn chế, trong đó SEA Games có lẽ là sự kiện quan trọng nhất mà nước này đã tổ chức thành công cho đến nay. Dù SEA Games mang lại những trải nghiệm quý giá nhưng vẫn có quy mô tương đối nhỏ so với Thế vận hội.

Trên thực tế, Việt Nam đã đăng cai thành công SEA Games, thể hiện năng lực tổ chức một sự kiện thể thao quy mô lớn, dù còn một số hạn chế nhất định.

Để Việt Nam đạt tiêu chuẩn đăng cai Thế vận hội Olympic sẽ cần số tiền đầu tư khổng lồ và mang lại cho các công ty nước ngoài vô số cơ hội.

Khi Việt Nam tiếp tục con đường phát triển kinh tế, nhu cầu về các cơ sở thể thao chất lượng cao sẽ tăng lên. Các nhà đầu tư có thể đóng góp vào việc phát triển và cải thiện cơ sở hạ tầng thể thao, bao gồm sân vận động, nhà thi đấu, trung tâm đào tạo chuyên ngành và khu liên hợp thể thao. Những cơ sở này không chỉ phục vụ mục đích thể thao mà còn có thể được cho thuê để tổ chức nhiều loại sự kiện khác nhau, đảm bảo nguồn thu nhập ổn định cho các nhà đầu tư.

Các sự kiện lớn như Thế vận hội tạo ra lượng khách du lịch tăng vọt ở các quốc gia đăng cai. Các công ty khách sạn nước ngoài có thể nắm bắt cơ hội đầu tư xây dựng hoặc nâng cấp khách sạn, khu nghỉ dưỡng, nhà hàng và cơ sở hạ tầng liên quan đến du lịch khác. Bằng cách tăng cường cung cấp chỗ ở và dịch vụ, các công ty có thể đáp ứng hiệu quả nhu cầu ngày càng tăng về các dịch vụ này của cả du khách trong nước và quốc tế.

Trong Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Việt Nam đặt mục tiêu là nước phát triển, thu nhập cao, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh. Hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại. Các vùng phát triển hài hòa, bền vững, khai thác hiệu quả các tiềm năng, thế mạnh. Hệ thống đô thị thông minh, hiện đại, giàu bản sắc, xanh.

"Mục tiêu đầy tham vọng này có nghĩa là trong vòng hai thập kỷ tới, Việt Nam sẽ  có đủ khả năng đăng cai một sự kiện tầm cỡ như Thế vận hội Olympic", trang Vietnam Briefing nhận định.

Tuy nhiên, điều quan trọng cần phải thừa nhận là Việt Nam vẫn cần những tiến bộ đáng kể để đạt được mục tiêu này. Đất nước này sẽ cần nguồn vốn và kiến thức chuyên môn để thực hiện những cải tiến sâu rộng trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Và điều này cũng mang lại vô số cơ hội cho các nhà đầu tư nước ngoài./.