Bhutan khai thác du lịch bền vững từ những thung lũng và đường mòn tự nhiên

Cảnh quan tuyệt vời

Ở độ cao 3.100m so với mực nước biển, đèo Dochula là điểm dừng chân ngắn ngủi giữa thủ đô Thimphu của Bhutan và thung lũng cận nhiệt đới Punakha.

"Hầu hết người Bhutan theo đạo Phật và xem số 108 là con số thiêng liêng," hướng dẫn viên Wangchuk nói.

Nằm giữa Trung Quốc và Ấn Độ, Bhutan là nước duy nhất theo dõi sự phát triển thông qua thước đo được gọi là chỉ số hạnh phúc quốc gia, thay vì tổng sản phẩm quốc nội được sử dụng thông thường ở nhiều quốc gia.

Bhutan cũng quan tâm sâu sắc đến môi trường bởi độ che phủ rừng dày đặc của nước này và trở thành quốc gia duy nhất trên thế giới có lượng carbon âm.

Với dân số 800.000 dân, quốc gia Nam Á chỉ mở cửa với thế giới vào những năm 1970, khi nước này gia nhập Liên Hợp Quốc. Tuy nhiên, đây vẫn là một đất nước tương đối bí ẩn, chỉ có một số ít khách du lịch ghé thăm - tất cả đều phải trả "phí phát triển bền vững" theo mô hình du lịch "giá trị cao, tác động thấp" nhằm tối đa hóa lợi ích kinh tế xã hội đồng thời hạn chế các hoạt động văn hóa và du lịch có tác động đến môi trường.

Kể từ đại dịch Covid-19 bùng phát, Bhutan đã tăng phí phát triển bền vững - áp dụng cho hầu hết người nước ngoài - từ 65 USD một ngày lên 200 USD một ngày, sau đó giữ mức 100 USD một ngày để thu hút nhiều du khách hơn.

Giờ đây, khách du lịch có thể đi lại ở thủ đô và thị trấn Paro gần đó. Tuy nhiên, hướng dẫn viên là bắt buộc, vì vậy hầu hết du khách lựa chọn các tour du lịch do các đại lý du lịch Bhutan quản lý. Một giải pháp thay thế là tham gia các hành trình được thiết kế bởi các khách sạn sang trọng như tập đoàn Amankora, nơi có nhà nghỉ ở 5 thung lũng, bao gồm cả Thung lũng Bumthang xa xôi.

Wangchuk, người chuyên về các chuyến tham quan thực vật và đã xuất bản một số cuốn sách về hệ thực vật của Bhutan, cho biết tất cả hướng dẫn viên và tài xế đều trải qua những kỳ thi khó khăn về văn hóa và lịch sử của Bhutan trước khi hành nghề.

Ông Wangchuk giải thích rằng hướng dẫn viên và tài xế cũng là những người phải chịu trách nhiệm về sức khỏe, sự an toàn của khách du lịch. Chính điều này đã khiến Bhutan trở thành một nơi tuyệt vời cho những nữ du khách bắt đầu đi du lịch một mình.

"Mục tiêu của Buhtan sẽ đón khoảng 300.000 khách du lịch trong năm nay. Năm 2023, đất nước này đã đón 103.000 khách du lịch, giảm so với hơn 270.000 khách vào năm 2018, năm cuối cùng trước đại dịch", Wangchuk nói.

Ẩm thực và văn hóa hấp dẫn

Cuộc sống của người Bhutan gắn liền với một hệ thống tín ngưỡng.

"Chúng tôi luôn kiểm tra xem ngày nào là tốt để bắt đầu công việc mới, xây nhà hay đi du lịch", Wangchuk nói.

Ema Datshi được xem là món ăn biểu tượng của Bhutan, với thành phần chính là ớt và phô mai. Các bữa ăn cũng bao gồm những món nhiều thịt như shakam paa, món thịt bò khô với ớt, gừng, khoai tây và củ cải, và các gia vị như ezay - tương ớt cay làm từ ớt, hạt tiêu và rau thơm.

Lúa mọc ở các thung lũng có độ cao thấp khác nhau. Ở độ cao hơn, nông dân sẽ trồng ngô và kiều mạch. Rau, trái cây, thảo mộc và ớt được trồng ở các thung lũng cận nhiệt đới, sau đó được sấy khô và bảo quản để sử dụng trong mùa đông khắc nghiệt, băng giá.

Tại các ngôi nhà địa phương, gạo được lên men để tạo thành ara, một loại rượu địa phương, trong khi buổi sáng bắt đầu bằng một ly suja, trà bơ của Bhutan với vị mặn nhẹ.

"Chúng tôi ngồi trong phòng khách ấm cúng trải thảm với những chiếc ghế đệm và thưởng thức bữa ăn. Trước đây, tôi từng đón rất nhiều khách du lịch trước khi đại dịch Covid-19 xảy ra, nhưng giờ thì không còn nữa. Khách du lịch ngày càng hướng đến những ngọn núi có rừng và thung lũng ven sông của Bhutan để tìm kiếm những câu chuyện ngụ ngôn tâm linh làm sáng tỏ sức hấp dẫn của đất nước, nhưng nhiều cơ sở kinh doanh khách sạn nhỏ và độc lập vẫn chưa phục hồi sau nhiều năm buộc phải đóng cửa vì đại dịch", Kinley Choden - chủ sở hữu một nhà nghỉ với vườn hoa được cắt tỉa cẩn thận, các phòng lát sàn gỗ và ban công thư giãn nhằm giới thiệu di sản, văn hóa của người Bhutan.

Tại Phobjikha - một thung lũng băng giá với những đồng cỏ xanh tươi, rừng thông và vùng đất ngập nước cung cấp nơi trú ngụ cho những con sếu cổ đen di cư từ Tây Tạng. Du lịch là động lực phát triển kinh tế ở Buhtan nhưng cũng mang tính thời vụ. Du khách chủ yếu đến vào mùa xuân và mùa thu.

"Chúng tôi hầu như không ở cả ngày tại khách sạn. Ngay cả khi chúng tôi không có khách tại khách sạn, tôi vẫn trả lương cho tất cả nhân viên. Nếu không, họ sẽ rời bỏ tôi. Khi Bhutan trở thành điểm đến hàng đầu theo đánh gia Lonely Planet vào năm 2020, nhiều người đã tham vọng mở khách sạn, nhưng sau đó đại dịch ập đến và mọi thứ đều xuống dốc", Kuenzang Peldon, chủ sở hữu Khu nghỉ dưỡng Phobjikha nói thêm.

Những khó khăn kinh tế do đại dịch Covid-19 gây ra cũng khiến nhiều người trẻ di cư đến các nước phương Tây như Úc, nhưng cả Peldon và hướng dẫn viên Wangchuk đều hy vọng du lịch sẽ phục hồi để giúp đỡ các cơ sở du lịch độc lập, nhỏ hơn. Bhutan cũng đã công bố kế hoạch xây dựng một "thành phố chánh niệm" mới và một sân bay quốc tế ở Gelephu, gần biên giới Ấn Độ, để thúc đẩy nền kinh tế và tạo việc làm cho giới trẻ.

Đáng chú ý, tại Paro Lodge của Amankora, những người đi bộ mệt mỏi có thể tận hưởng bồn tắm đá nóng truyền thống. Đây là cách người dân địa phương thường sử dụng vào mùa đông khắc nghiệt để giảm đau nhức cơ thể.

Tại nhà nghỉ, bồn tắm đá nóng được chuẩn bị bằng nước sông trong lành pha với lá cây ngải cứu, một loại dược liệu. Đá sông được nướng trên lửa và thả qua máng để làm nóng nước. Hình thức thư giãn này cũng làm giảm cơn đau nếu du khách bị viêm khớp hoặc đau cơ," một nhà trị liệu cho biết./.