(Tổ Quốc) - Vào tối ngày 15 tháng 3, Lực lượng Phòng vệ Hàng hải Nhật Bản đã phát hiện hai tàu Hải quân Nga đang di chuyển về phía tây trong vùng biển cách mũi Shiriyazaki, tỉnh Aomori nước này khoảng 70 km về phía đông bắc.
Tàu khu trục Shiranui từ căn cứ Ominato và một máy bay tuần tra P-3C từ căn cứ Không quân Hachinohe của tỉnh Aomori đã tập trung theo dõi các tàu Nga.
Các tàu của Nga sau đó di chuyển qua eo biển Tsugaru giữa Honshu và Hokkaido và tiến vào Biển Nhật Bản. Các bức ảnh chụp từ P-3C cho thấy có ít nhất 10 chiếc xe được xếp trên boong của một con tàu.
Sự kiện này là một dấu hiệu cho thấy sự gia tăng các hoạt động quân sự của Nga trong khu vực lân cận Nhật Bản kể từ trước khi Moscow leo thang căng thẳng với Ukraine. Thêm vào đó, Moscow còn tiến hành các cuộc tập trận quân sự và dường như nhằm phô trương sức mạnh quân sự của mình ở các khu vực gần Nhật Bản.
Hình ảnh tàu Nga chở theo hơn mười phương tiện vận tải tại vùng biển gần Nhật Bản. Ảnh: SDF.
Theo Bộ Quốc phòng Nhật Bản, hai tàu trên của Nga thuộc dạng tàu đổ bộ vận tải. Vào ngày 16 tháng 3, hai chiếc tàu khác của Nga đã đi qua eo biển Tsugaru. Theo luật quốc tế, tàu quân sự nước ngoài có thể tự do đi qua eo biển này.
Các vùng lãnh thổ phía bắc được sử dụng
Ngoài việc vận chuyển khí tài và có thể cả lực lượng quân sự, Nga cũng đang đẩy mạnh các cuộc tập trận có sự tham gia của các tàu chiến ở khu vực này.
Một phân tích của tờ Yomiuri Shimbun về các tuyên bố của SDF (lực lượng phòng vệ Nhật Bản) liên quan đến hoạt động di chuyển của tàu Nga từ tháng 1 đến tháng 3 năm nay cho thấy 57 tàu Nga đã được phát hiện ở vùng biển gần Nhật Bản, bao gồm eo biển Tsugaru, eo biển Soya và eo biển Tsushima. Con số này vượt hơn hẳn tổng số 54 tàu được phát hiện trong cùng khoảng thời gian này từ năm 2012 đến năm 2021.
Theo các tài liệu chính thức được công bố, số lượng các tàu Hải quân Nga được xác nhận đã đến vùng biển này vào tháng Giêng năm nay là con số không và chỉ đột nhiên tăng mạnh kể từ ngày 1/2. Ít nhất 20 tàu đã được phát hiện gần eo biển Soya và eo biển Tsugaru kể từ khi căng thẳng Nga - Ukraine leo thang vào 24 tháng 2.
Nhiều tàu trong số 57 tàu trên dường như đã tham gia các cuộc tập trận quy mô lớn ở Biển Okhotsk và Thái Bình Dương. Một quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng Nhật Bản nói với tờ Yomiuri Shimbun: "Biển thường động trong những tháng mùa đông, điều này có thể hạn chế các cuộc tập trận, trong đó có các hoạt động trực thăng hạ cánh và cất cánh từ tàu. Việc tiến hành các cuộc tập trận vào thời điểm này là nhằm thể hiện khả năng quân sự của họ".
Nga cũng đã tiến hành các cuộc tập trận quân sự ở các vùng lãnh thổ phía bắc. Vào ngày 25 tháng 3, quân đội Nga thông báo đã bắt đầu một cuộc tập trận lớn với sự tham gia của hơn 3.000 quân ở các vùng lãnh thổ phía bắc và khu vực quần đảo Chishima (tên gọi của Nhật Bản) hay còn gọi là Kuril theo phía Nga. Điều này dường như là để trả đũa việc Nhật Bản áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Nga về vấn đề Ukraine. Các tên lửa chống tăng và máy bay không người lái của Nga cũng đã được triển khai cho cuộc tập trận này.
Nga dường như cũng đã tiến hành một cuộc diễn tập có mục tiêu vào tối ngày 30 tháng 3. Tàu tuần tra của Văn phòng Cảnh sát biển Nemuro ở vùng biển gần Nemuro, Hokkaido, đã nhìn thấy những ánh sáng dường như là pháo sáng. Trong khoảng từ 1h-6h30 chiều, những ánh sáng này liên tục chiếu sáng bầu trời từ phía Kunashiri, một hòn đảo ở phía bắc vị trí của con tàu. Một quan chức của Văn phòng trên cho biết: "Tôi chưa bao giờ thấy bất cứ điều gì như thế này xảy ra trước đây.
Hợp tác Nga-Trung và vị trí quan trọng của khu vực Viễn Đông
Các hoạt động chung giữa Nga và Trung Quốc ở các khu vực gần Nhật Bản cũng đã được tiến hành trong những năm gần đây. Liệu những hành động này có tiếp tục diễn ra trong thời gian tới hay không đang là tâm điểm của sự chú ý.
Vào tháng 10/2021, một nhóm 10 tàu của Nga và Trung Quốc lần đầu tiên cùng di chuyển qua eo biển Tsugaru và eo biển Osumi. Đội tàu đi một vòng quanh gần như toàn bộ Nhật Bản. Vào tháng 11, tổng cộng 4 máy bay ném bom của Nga và Trung Quốc đã cùng nhau bay qua biển Nhật Bản, biển Hoa Đông và Thái Bình Dương. Lực lượng Phòng vệ trên không của Nhật Bản đã theo sát hoạt động này.
Katsutoshi Kawano, cựu Tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản, cho biết: "Trung Quốc đang xem xét cẩn trọng lập trường của họ. Phân tích các cuộc tập trận mà Nga và Trung Quốc đã tiến hành ở khu vực Viễn Đông cho thấy nhiều điều về mối quan hệ của họ. Tình hình này sẽ cần được theo dõi chặt chẽ".
Trong những ngày tháng cuối cùng của Chiến tranh Lạnh, lực lượng Liên Xô ở Viễn Đông có khoảng 390.000 lính trên bộ và 240 tàu nổi và tàu ngầm – được bố trí để đối phó với liên minh Nhật-Mỹ.
Lực lượng này đã bị cắt giảm sau khi Liên Xô sụp đổ, tuy nhiên, trong những năm gần đây, khi Nga một lần nữa củng cố sức mạnh quân sự của mình, nhiều thiết bị, khí tài hiện đại lại được triển khai trong khu vực này.
Theo Sách Trắng của Bộ Quốc phòng Nga và các nguồn tin khác, quân khu phía Đông của Nga, bao gồm khu vực Viễn Đông, có khoảng 80.000 lính trên bộ, lực lượng hải quân thì có khoảng 20 tàu nổi chính và 13 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân. Một số tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo, chạy bằng năng lượng hạt nhân đang hoạt động ở Biển Okhotsk và Nga cũng đang lắp đặt các tên lửa đất đối hạm có thể tấn công các tàu địch đang đến gần.
