Bộ NN&PTNT báo cáo Thủ tướng về chất lượng nước mắm

 Không có arsen vô cơ

Theo đó, ngày 22/10, Bộ Y tế thay mặt 3 Bộ tổ chức công bố chính thức về việc không phát hiện sản xuất nước mắm chỉ từ hóa chất và phụ gia và kết quả kiểm nghiệm thực tế  247/247mẫu nước mắm (100%) không nhiễm thạch tín (arsen vô cơ), không ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.

Sau khi nhận được chỉ đạo của Thủ tướng tại văn bản số 9030 ngày 22/10, Bộ NN&PTNT đã thành lập Tổ công tác liên ngành, bao gồm đại diện của Bộ Y tế, Bộ Công Thương để rà soát, bổ sung một số thông tin có liên quan về chất lượng, an toàn thực phẩm sản phẩm nước mắm.

Cũng theo Bộ NN&PTNT căn cứ trên các tài liệu của nhiều tổ chức quốc tế, cơ quan nghiên cứu, kiểm soát an toàn thực phẩm có uy tín trên thế giới, arsen có thể tồn tại dưới dạng vô cơ và hữu cơ.

Sản xuất nước mắm truyền thống tại Phú Quốc. Ảnh minh họa: Trường Sa

Theo đó, arsen hữu cơ là kết quả của quá trình trao đổi chất tự nhiên, do đó có trong thực phẩm (bao gồm cả cá). Vì vậy, sản phẩm nước mắm được lên men từ cá có tồn tại arsen hữu cơ. Arsen hữu cơ không gây độc cho người.

Do đó, Bộ NN&PTNT cho rằng, không cần đánh giá mức độ nguy hại và quy định giới hạn tối đa trong thực phẩm (đặc biệt là sản phẩm nước mắm với mức tiêu thụ hàng ngày rất thấp). Trong khi đó, asen vô cơ (còn gọi là thạch tín) gây độc cho con người, do vậy, có quy định giới hạn tối đa (hàm lượng an toàn) trong thực phẩm. Hiện nay, theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với giới hạn ô nhiễm kim loại nặng trong thực phẩm do Bộ Y tế ban hành QCVN 8-2:2011/BYT, hàm lượng arsen vô cơ tối đa trong nước chấm (gồm cả nước mắm) được quy định là 1 mg/kg.

Bộ Y tế cũng đã ban hành các văn bản quy định 400 phụ gia được phép sử dụng trong sản xuất thực phẩm, trong đó quy định 17 phụ gia được phép sử dụng trong sản xuất nước mắm hoàn toàn phù hợp với Tiêu chuẩn quốc tế Codex.

Do vậy, Bộ NN&PTNT cho rằng, theo quy định hiện hành, trong sản xuất nước mắm, có thể sử dụng một hoặc một số phụ gia nằm trong danh sách 17 phụ gia quy định tại các Thông tư của Bộ Y tế.

Rà soát toàn diện về tiêu chuẩn Việt Nam về nước mắm

Về kết quả thanh tra, kiểm tra, Bộ NN&PTNT cho hay, hiện một số cơ sở sản xuất nước mắm chỉ thể hiện thông tin về hàm lượng đạm tổng trên nhãn, không công bố hàm lượng đạm axit amin hay đạm amoniac hoặc công bố không trung thực hàm lượng đạm trên nhãn.

Ngoài ra, đối với các cơ sở sản xuất nước mắm sử dụng phụ gia thì việc thể hiện các thông tin về các loại phụ gia đã được sử dụng trong quá trình sản xuất nước mắm cũng chưa minh bạch như: thể hiện không đầy đủ các loại phụ gia sử dụng; chỉ thể hiện mã số ký hiệu phụ gia; thể hiện các nội dung trên nhãn không đúng kích cỡ, vị trí theo quy định nên rất khó nhận biết.

Điều này dẫn đến việc người tiêu dùng khó nhận biết đầy đủ thông tin cần thiết về loại nước mắm, chất lượng và các loại phụ gia đã được sử dụng...

Bộ này cho biết, để phù hợp hơn với thực tiễn sản xuất kinh doanh nước mắm hiện nay, đồng thời, đảm bảo thông tin rõ ràng, minh bạch bảo vệ quyền lợi cho người tiêu dùng và thuận lợi cho cơ quan quản lý, Bộ sẽ tổ chức nghiên cứu, rà soát toàn diện Tiêu chuẩn Việt Nam về nước mắm để làm rõ hơn khái niệm nước mắm truyền thống. Đồng thời, sẽ có quy định cụ thể hơn về phân loại, ghi nhãn và các nội dung khác phù hợp, hài hòa với Tiêu chuẩn quốc tế Codex 302-2011.

Ngoài ra, báo cáo cũng cho biết thêm, hiện chưa có văn bản nào quy định cụ thể về khái niệm nước mắm truyền thống (hay còn gọi là nước mắm nguyên chất, nước mắm cốt) và nước mắm pha chế từ nước mắm truyền thống (hay còn gọi là nước mắm công nghiệp). Điều này đang dẫn đến các cách hiểu rất khác nhau về nước mắm truyền thống.

Để đảm bảo minh bạch, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Bộ NN&PTNT cũng sẽ rà soát Tiêu chuẩn Việt Nam về nước mắm (TCVN 5107:2003) để làm rõ khái niệm nước mắm truyền thống, phân biệt với các loại sản phẩm khác pha chế từ nước mắm./.

Thái Tùng