Các thế lực châu Phi "gay gắt" về công trình gây tranh cãi ven sông Nile

Các cuộc đàm phán về con đập Đại Phục Hưng một lần nữa bế tắc về việc nước này muốn dẫn nước vào hồ chứa 74 tỷ m3 trong khi Ai Cập lo ngại động thái của Ethiopia sẽ khiến họ mất đi quyền kiểm soát về nguồn cung cấp nước vào tay đối thủ thượng nguồn khu vực.

Hai nước này và láng giềng Sudan sẽ đệ trình các báo cáo cuối cùng lên Liên minh châu Phi, nơi đang được Nam Phi dẫn đầu trong ngày thứ ba, theo hai người thạo tin.

Bộ Thủy lợi Ai Cập cho biết trong một tuyên bố rằng các cuộc đàm phán đã kết thúc khi sự khác biệt vẫn còn tiếp diễn về các vấn đề chính liên quan đến việc lấp đầy và vận hành con đập.

Quốc gia vùng Sừng châu Phi đã khẳng định những gì họ nói là quyền lấp đầy hồ chứa, liên kết với một nhà máy điện 6.000 megawatt, theo tốc độ riêng của họ. Tuy nhiên, Ai Cập coi việc đạt được một thỏa thuận về vấn đề này là rất quan trọng trước khi đập có thể bắt đầu hoạt động.

Trong khi đó, Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed sẽ mất đi sự ủng hộ trong nước nếu ông không thể hiện sự quyết tâm phát triển dự án đập – điều ông mô tả là rất quan trọng cho sự phát triển kinh tế của quốc gia.

Ai Cập sẽ coi bất kỳ hành động nào về việc đơn phương dẫn nước vào hồ chứa là mối đe dọa đối với hòa bình và an ninh khu vực và đang xem xét tất cả các lựa chọn mở để đáp trả, một quan chức chính phủ Ai Cập nói, người yêu cầu giấu tên. Vào những năm 1970, nhà lãnh đạo Ai Cập lúc đó là Anwar Sadat đã đe dọa chiến tranh nếu con đập được xây dựng.

Mặc dù lập trường của Ai Cập đã mềm dịu hơn trong các cuộc đàm phán kéo dài trong thập kỷ qua, nhưng họ đã đưa vấn đề tới cả Mỹ và Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc – các bên cũng thúc đẩy nhiều cuộc họp nhưng không tạo được bước đột phá.

Trong một lá thư ngày 29 tháng 6 gửi Hội đồng Bảo an, Ai Cập tuyên bố sẽ duy trì và bảo vệ lợi ích sống còn của người dân. Sinh tồn không phải là một câu hỏi lựa chọn, mà là một mệnh lệnh của tự nhiên.

Sudan cũng đã bày tỏ mối quan tâm tương tự như Ai Cập về việc xây dựng và kế hoạch sử dụng con đập và họ đã thể hiện điều đó trong một lá thư ngày 26/6 gửi cho Hội đồng Bảo an.

Về phần mình, lâu nay, Ethiopia đã tuyên bố các nước láng giềng không có lý do gì để lo sợ về tác động của dòng chảy sông Nile và nói rằng lượng mưa cao khiến năm nay trở thành thời điểm thuận lợi để lấp đầy hồ chứa.