(Tổ Quốc) - Đưa ra một biện pháp không mang tính ràng buộc, các nhà lập pháp cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ Mỹ đã thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ đối với nhà nước Israel.
Hạ viện Mỹ ngày 5/1 đã thông qua với số phiếu áp đảo nghị quyết lên án quyết định của Liên hợp quốc trong việc phản đối các hoạt động định cư của Israel – một động thái hiếm hoi cho thấy sự hợp lực của cả hai đảng trong việc chỉ trích cách tiếp cận của Tổng thống Barack Obama đối với mối quan hệ Hoa Kỳ-Israel.
Với 342 phiếu thuận và 80 phiếu chống, hơn 100 thành viên đảng Dân chủ cùng với gần như toàn bộ nghị sỹ Cộng hòa đã nhất trí ủng hộ quyết định trên – điều cho thấy tiếng nói hỗ trợ vô cùng mạnh mẽ của Quốc hội Mỹ đối với Israel.
 Quốc hội Mỹ đã thể hiện động thái ủng hộ mạnh mẽ với Israel. (Nguồn: Zumapress) |
Một nghị quyết tương tự dự kiến cũng sẽ được đưa lên Thượng viện – nơi cả hai nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa và Dân chủ đều đã thể hiện sự ủng hộ.
Nghị quyết không mang tính ràng buộc trên của Quốc hội Mỹ, tuyên bố rằng Mỹ "nên phản đối và phủ quyết các quyết định của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nhằm tìm cách áp đặt các giải pháp cho vấn đề tình trạng nhà nước cuối cùng hoặc nghiêng về một chiều hay chống lại Israel trong tương lai."
Dập tắt mọi sóng gió
Việc thể hiện rõ lập trường nghiêng về Israel của Quốc hội Mỹ được đưa ra trong bối cảnh quan hệ lạnh nhạt nhiều năm qua giữa ông Obama và chính phủ bảo thủ của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Mặc dù ông Obama vẫn duy trì liên minh an ninh truyền thống giữa hai nước và thông qua số lượng viện trợ quân sự lớn chưa từng có, các nhà lãnh đạo hai nước đã có một mối quan hệ đầy khó khăn, điều thể hiện rõ trong các vụ đụng độ lớn về chính sách định cư cho Israel, việc Mỹ xúc tiến thỏa thuận hạt nhân quốc tế với Iran cùng nhiều vấn đề khác.
Mối quan hệ này tiếp tục được đẩy lên căng thẳng khi Hội đồng bảo an Liên hợp quốc thông qua nghị quyết số 2334 lên án Israel vi phạm luật pháp quốc tế với việc xây dựng các khu định cư tại khu vực tranh chấp Bờ Tây và Đông Jerusalem. Nghị quyết của LHQ đã thông qua với số phiếu áp đảo 14-0 và phiếu trắng đến từ Mỹ.
Lá phiếu trắng này là một điều bất thường khi Mỹ trước đây thường sử dụng quyền phủ quyết tại Hội đồng Bảo an để ngăn chặn các nghị quyết tương tự nhằm vào Israel. Tuy nhiên, chính quyền của ông Obama đã quyết định cho phép nghị quyết lần này được thông qua với lý do tiến trình hòa bình lâu nay đang bị đình trệ.
Động thái này từ ông Obama đã dấy lên một phản ứng giận dữ từ Quốc hội và chính quyền sắp nhậm chức của ông Trump, - trước đó đã cam kết sẽ thúc đẩy mối quan hệ tốt hơn và đưa ra cách tiếp cận khác với quốc gia đồng minh Trung Đông của Mỹ.
"Chúng ta không thể tiếp tục để cho Israel bị đối xử với sự khinh thường và thiếu tôn trọng như vậy", Tổng thống đắc cử Donald Trump đã viết trên Twitter vào tháng trước trong một phản ứng lại quyết định của Hoa Kỳ không phủ quyết nghị quyết của Hội đồng Bảo an.
"Hãy giữ vững sự mạnh mẽ Israel, ngày 20/1 đang đến rất nhanh!", ông Trump nói thêm. Ông Trump đã đề cử David Friedman, một luật sư New York và là người phản đối giải pháp hai nhà nước trong cuộc xung đột Israel-Palestine vào vị trí đại sứ Mỹ tại Israel.
Sức mạnh cánh hữu gia tăng
Trong khi đó, đang có một sự lo ngại rằng động thái trên từ Quốc hội Mỹ phản ánh sức mạnh ngày càng tăng của các lực lượng chính trị cánh hữu Israel.
Theo Wall Street Journal (WSJ), đang xuất hiện một nhóm nhỏ phản đối giải pháp hai nhà nước. Và cùng với ảnh hưởng ngày càng gia tăng của phe bảo thủ về vấn đề này, chính trường nội bộ Mỹ và Israel đang bộc lộ những điểm tương đồng.
"Nền chính trị Mỹ đang bắt đầu phản ánh chính trị Israel, khi đảng Cộng hòa tương đồng với phe cánh hữu tại Israel còn đảng Dân chủ giống như cánh tả và phe trung dung. Và ở cả hai nước, phe cánh hữu đang cho thấy sự thống trị độc quyền đối với quyền lực chính trị hiện nay", Hussein Ibish, một học giả tại Viện nghiên cứu vùng Vịnh cho biết.
Tại Thượng viện, 10 thành viên đảng Dân chủ, hoặc gần một phần tư trong phiên họp kín, đã ký vào nghị quyết trên với tư cách là các nhà đồng bảo trợ.
Tại Hạ viện, các thành viên Dân chủ kí đã bỏ phiếu ủng hộ cũng cho rằng họ hành động vì lợi ích tốt nhất của Israel, quốc gia đang phải chịu sức ép của quốc tế về tình trạng của người Palestine sống trong khu vực lãnh thổ do Israel kiểm soát.
"Nghị quyết hôm nay. . . ủng hộ sự hợp sức với chính phủ Israel hiện tại trước sự thách thức từ các đồng minh khác của chúng tôi và khi 14 quốc gia đã nhất trí ủng hộ cho quyết định của Hội đồng Bảo an. Sự cô lập và ngày càng nhiều sự cô lập không phải là cách để bảo vệ Israel, "thành viên Dân chủ tại Texas Lloyd Doggett nói.
Trong khi đó, Thư ký báo chí Nhà Trắng Josh Earnst ngày 5/1 cho biết quyết định của ông Obama trong việc bỏ phiếu trắng tại Hội đồng Bảo an "phản ánh một sự xem xét cẩn thận các chính sách nước Mỹ đã theo đuổi dưới thời các Tổng thống của cả hai đảng và cũng là điều cần thiết cho giải pháp hai nhà nước để giải quyết các cuộc xung đột giữa Israel và Palestine."
Hiện chưa rõ, chính quyền mới của ông Donald Trump sẽ có động thái gì tuy nhiên, ảnh hưởng từ quyết định “lịch sử” vừa qua của Liên hợp quốc có thể bị giới hạn sau hành động lần này của Quốc hội Mỹ.
(Theo WSJ)
