(Tổ Quốc)- Hoạt động kinh tế ngầm ăn sâu vào gốc rễ của nền kinh tế Thái Lan, dù chính phủ nỗ lực khắc phục.
Trong số các hoạt động của kinh tế ngầm Thái Lan, đáng chú ý là các hoạt động: buôn bán ma túy; kinh doanh vũ khí lậu; buôn lậu xăng dầu; buôn bán lao động trong và ngoài Thái Lan; mại dâm và cờ bạc bất hợp pháp. Đối tượng tham gia được liên kết với nhau trong các mạng lưới ngầm và cũng liên quan đến những nhân vật quyền lực trong bộ máy chính quyền, cảnh sát, quân sự và chính trị gia. Các hoạt động này là các nguồn tạo việc làm và tạo thu nhập cho một số lượng lớn người dân nhưng cũng có những tác động tiêu cực lớn đến nền kinh tế, xã hội và chính trị Thái Lan.
Đóng góp 35% GDP
Các hoạt động kinh tế ngầm ngày càng được liên kết với nhau trong các mạng lưới tội phạm có tổ chức: vũ khí được đổi lấy ma túy, các tuyến đường và hệ thống buôn lậu ma túy được điều chỉnh thay đổi liên tục, lợi nhuận cờ bạc được đầu tư vào mại dâm với mạng lưới bảo vệ trải rộng trên toàn bộ phạm vi của nền kinh tế ngầm. Đáng chú ý, kinh tế ngầm đang thu hút các hoạt động kinh doanh bất hợp pháp quốc tế của các băng đảng đến từ Trung Quốc, Pakistan, Đài Loan và Nhật Bản. Các hoạt động kinh tế ngầm tại Thái Lan tìm mọi cách né tránh pháp luật để không phải đóng góp các khoản an sinh xã hội, tránh phải đáp ứng các tiêu chuẩn thị trường lao động hợp pháp về mức lương tối thiểu, giờ làm việc tối đa hoặc tiêu chuẩn an toàn, hoặc để tránh giấy phép kinh doanh hoặc giấy phép lao động nước ngoài đến từ Campuchia, Myanmar, Lào và Việt Nam.
Theo ước tính của chuyên gia kinh tế tại Phòng Thương mại Thái Lan, con số đóng góp kinh tế ngầm hiện ở khoảng 35% GDP, ở mức cao trên thế giới.
Tác động kinh tế - xã hội, chính trị
Các hoạt động kinh doanh bất hợp pháp thu hút nhiều lao động và tạo việc làm trong hoạt động sòng bạc, mại dâm, buôn lậu xăng dầu, buôn bán vỉa hè. Nhưng nó có nhiều tác động méo mó như rửa tiền thông qua buôn bán bất động sản, cổ phiếu, hình thành các cơ sở giải trí hợp pháp. Kinh tế ngầm gây bất lợi cho nguồn nhân lực của quốc gia: Lạm dụng ma túy gây thiệt hại trực tiếp cho con người, nhất là những người trẻ tuổi đại diện cho nguồn nhân lực trong tương lai của quốc gia. Mại dâm làm cho một bộ phận xa lánh giáo dục. Kinh tế ngầm làm làm suy yếu sự quản lý của nền kinh tế khi lợi nhuận thường dành cho tiêu dùng cao cấp, hoặc đầu tư vào thị trường chứng khoán và bất động sản.
Kinh tế ngầm Thái Lan (ảnh minh họa)
Lợi nhuận từ kinh tế ngầm đã góp phần vào sự phát triển của "chính trị tiền tệ" tại Thái Lan. Các chính trị gia địa phương hoặc trung ương sử dụng tiền để mua phiếu, để thu hút và duy trì sự ủng hộ của các nghị sỹ hay sử dụng quyền lực và vị trí của họ để thu hồi số tiền đã bỏ ra. Nhiều người có ảnh hưởng hoạt động kinh doanh bất hợp pháp tranh cử trong các cuộc tổng tuyển cử.
Cảnh sát là lực lượng kiểm soát chính hoạt động kinh tế ngầm với vai trò nổi bật như là những người tổ chức và những người tham gia: buôn bán chất kích thích; cổ đông trong các doanh nghiệp cờ bạc; đầu mối buôn bán người; chủ các cơ sở mại dâm. Nhiều chuyên gia kinh tế - xã hội phản đối việc hợp pháp hóa các hoạt động "mềm mại" như cờ bạc và mại dâm vì họ không tin cảnh sát có thể kiểm soát được chế độ tự do hóa và họ tin rằng hợp pháp hóa sẽ làm tăng thêm sự đen tối của các hoạt động kinh tế ngầm này.
Theo một số giáo sư kinh tế, chính phủ dường như chấp nhận khu vực kinh tế phi chính thức, trong đó có hoạt động kinh tế ngầm, như một phần cấu thành nền kinh tế của đất nước và giải quyết vấn đề lao động thất nghiệp.
Chính phủ Thái Lan tìm giải pháp chấm dứt kinh tế ngầm
Chính phủ Thái Lan đã có nhiều nỗ lực để cải cách ngành cảnh sát nhưng đã thất bại vì kinh tế ngầm hiện đang hoạt động như một nguồn trợ cấp đối với cảnh sát. Đây là một vấn đề quan trọng và cần phải được giải quyết nếu Thái Lan muốn tiến bộ so với hiện trạng xã hội và chính trị hiện nay.
Chính phủ Thái Lan tuyên bố đã thanh loại một số quan chức bị cáo buộc đứng sau các hoạt động kinh tế ngầm. Hoạt động kinh tế ngầm của nước này có thể nhìn thấy chỉ là đỉnh của tảng băng ngầm được tạo thành từ hàng chục nghìn doanh nghiệp núp bóng phát triển mạnh ở các góc tối hơn trên cả nước. Các cơ sở chiếm 90% ngành mại dâm đường phố, buôn lậu, buôn bán người, cho vay tiền không chính thức và buôn bán vũ khí nhỏ...
Thái Lan đã tham khảo ý kiến chuyên gia trong và ngoài nước, học hỏi kinh nghiệm của nhiều nước về các nội dung liên quan như: Giải quyết các hoạt động phạm tội nặng như buôn bán ma túy, buôn bán người và kinh doanh vũ khí lậu. Một số muốn hợp pháp hóa việc cờ bạc, như là biện pháp để giảm nạn tham nhũng của cảnh sát, các chính trị gia và các quan chức cấp cao. Những vấn đề này sẽ còn tiếp tục nan giải và là thách thức lớn đối với Thái Lan trong thời gian tới./.
