"Cổng địa ngục" rực lửa thu hút khách du lịch ở Turkmenistan

Cách đây hơn 50 năm, một nhóm thám hiểm Liên Xô đã tìm đến Turkmenistan để khoan tìm khí đốt tự nhiên và đã tạo ra Hố khí Darvaza. Giờ đây, Darvaza đã trở thành một hố khổng lồ, luôn rực lửa - cảnh tượng được săn đón nhiều nhất ở đất nước này.

Còn được gọi là "Cổng địa ngục" và "Ánh sáng Karakum", hiện tượng này là do ngọn lửa đốt cháy từ khí mê-tan thoát ra từ hàng chục lỗ thông hơi dọc theo sàn và thành hố. Đứng xung quanh vành hố, du khách có thể cảm thấy sức nóng dữ dội tỏa ra. Hình ảnh càng trở nên đặc biệt ấn tượng vào ban đêm, những ngọn lửa bùng cháy dưới bầu trời đầy sao.

Bao quanh bởi những cồn cát và mỏm đá ở một vùng xa xôi của sa mạc Karakum, miệng núi lửa là điểm dừng chân hàng đầu trong hầu hết mọi chuyến tham quan tại quốc gia Trung Á này.

Khi du khách bắt đầu đổ xô đến Darvaza, không có dịch vụ hoặc tiện nghi nào dành cho du khách và họ phải trang bị mọi thứ cần thiết cho một đêm nghỉ. Ngày nay, điểm đến này đã xây dựng 3 trại cố định cung cấp chỗ nghỉ qua đêm tại lều yurt hoặc lều bạt, cũng như các bữa ăn và phương tiện di chuyển bằng động cơ đến vành miệng núi lửa dành cho những người không muốn đi bộ.

Miệng hố rộng khoảng 70m với các bức vách thẳng đứng, dốc xuống một bãi đá vụn dưới đáy. Một hàng rào an toàn đã được đặt xung quanh miệng hố vào năm 2018 để ngăn du khách đến quá gần hố sụt đang bốc cháy.

"Đó là một hang khí bốc cháy, nghe có vẻ giống như một lò gas cũ. Tôi thấy nó khá đáng sợ. Nơi này khá rùng rợn", nhà văn Ged Gillmore, người đã viết về hố này trong cuốn sách "Stans By Me: A Whirlwind Tour Through Central Asia", cho biết.

Theo các nhà khoa học, Cổng địa ngục sẽ không rực lửa mãi mãi. Chính phủ Turkmenistan cũng nhiều lần đề cập đến khả năng bịt kín miệng hố. Nhưng du khách đến thăm cổng địa ngục trong những năm gần đây đã nói rằng ngọn lửa đã nhỏ hơn nhiều so với trước đây.

"Tôi nghĩ mức độ cháy của ngọn lửa chỉ còn khoảng 40% so với những gì tôi từng thấy hồi năm 2009", Dylan Lupin, du khách Anh cho biết.

Một khu vực rộng hơn nhiều đã từng có ngọn lửa cháy. Bây giờ thì ngọn lửa ngày càng thấp hơn, không cao như trước nữa.

Đứng trên mép miệng hố lửa, một hướng dẫn viên địa phương lâu năm ở đây cũng xác nhận rằng ngọn lửa đã thấp hơn trong 7 năm qua.

Tuy nhiên, điều đó không làm giảm đi sức hấp dẫn của Cổng địa ngục, đặc biệt là khi một cơn bão cát thổi vào và che khuất mọi thứ ngoại trừ ngọn lửa lập lòe vươn lên từ hố tối bên dưới.

Bí ẩn xung quanh

Không ai chắc chắn về thời điểm hố khí mở ra. Tất cả vẫn còn bí mật.

"Có rất nhiều tranh cãi và bất đồng về khi nào hố khí bắt đầu rực cháy. Cũng có rất nhiều câu chuyện và thần thoại về nơi này", George Kourounis, một nhà thám hiểm và người dẫn chương trình truyền hình người Canada, người duy nhất được biết đến đã khám phá bên trong hố khí, cho biết.

Theo ông Kourounis, thông tin phổ biến nhất là mọi người cho rằng hố khí hình thành vào năm 1971 và bốc cháy ngay sau đó. Nhưng ở Turkmenistan, hai nhà địa chất học kỳ cựu của đất nước đều nói rằng hố khí thực sự hình thành ở một thời điểm vào những năm 1960, sau đó sủi bọt bùn và khí trong một thời gian khá dài. Và phải đến những năm 1980, nó mới bắt đầu bốc cháy.

Trong nhiều năm, chính phủ Turkmenistan sẽ biến Darvaza thành điểm đến sản xuất khí đốt tự nhiên bằng cách dập tắt ngọn lửa. Năm 2022, tờ báo Neytralny Turkmenistan đã đưa tin, nước này đã tham khảo lấy ý kiến từ các nhà khoa học để tìm cách dập tắt ngọn lửa và đóng cửa địa điểm này đối với hoạt động du lịch.

Trong số các lý do được nêu ra để đóng cửa miệng hố là mất đi một nguồn tài nguyên thiên nhiên có giá trị, thiệt hại về môi trường và các vấn đề về sức khỏe.

Tuy nhiên, đến nay, không có hành động cụ thể nào chứng minh chính phủ sẽ dập tắt ngọn lửa trong thời gian tới.

"Tất cả cũng chỉ là tin đồn", một hướng dẫn viên địa phương nói.

Với người dân địa phương, họ rất lo lắng vì tin rằng nếu miệng hố bị dập tắt thì khách du lịch sẽ không đến Turkmenistan. Nhiều người trong số họ sẽ mất việc.

Đến hiện tại, hố khí Darvaza vẫn tiếp tục gây kinh ngạc cho du khách khi họ thực hiện chuyến đi dài ngày và gian khổ qua Sa mạc Karakum nhằm tận mắt chiêm ngưỡng kỳ quan thiên nhiên hiếm có của Turkmenistan./.