Để du lịch dành cho người khuyết tật không còn “xa xỉ”

Sự đầu tư du lịch dành cho NKT còn manh mún

Năm 2016, dư luận xôn xao khi “chàng trai xương thủy tinh” Vũ Ngọc Anh đã chinh phục thành công đỉnh Fansipan Sa Pa sau khi nỗ lực vượt qua 600 bậc thang đá bằng đầu gối. Chính những nỗ lực vượt bậc và sự dũng cảm đã giúp "chàng trai xương thủy tinh" từng gãy xương 150 lần này vượt qua bản thân, chinh phục đỉnh Fansipan, tuy nhiên, vẫn phải thừa nhận, sự quan tâm đầu tư dịch vụ dành riêng cho NKT của điểm đến Fansipan Sa Pa đã góp sức cổ vũ rất nhiều cho những vị khách đặc biệt như Vũ Ngọc Anh. Để đi lên cáp treo, Vũ Ngọc Anh đã được hướng dẫn đi lối đi riêng, được trải thảm và ốp đá rất đẹp, hoàn toàn bằng phẳng và đặc biệt, du khách không phải xếp hàng. Chỉ trong 5 phút, Vũ Ngọc Anh đã được hỗ trợ lên cabin cáp treo dễ dàng và từ đó nỗ lực vượt qua hơn 600 bậc thang đá để chinh phục nóc nhà Đông Dương.

“Chàng trai xương thủy tinh” Vũ Ngọc Anh chinh phục thành công đỉnh Fansipan Sa Pa (Ảnh: FB Vũ Ngọc Anh)

Điều đáng tiếc là những khu/điểm du lịch có sự ưu tiên cho những vị khách đặc biệt là NTK như thế này không nhiều ở Việt Nam. Bà Đỗ Ngọc Ánh – Giám đốc Công ty du lịch Mekong Touch cho biết, trong 15 năm hoạt động trong ngành du lịch, mỗi lần thực hiện tour cho người khuyết tật, bà lại vấp phải nhiều khó khăn, “vừa làm tour vừa mò mẫm hỏi”. Do cơ sở hạ tầng, dịch vụ dành cho NKT còn manh mún, chưa có hệ thống, nên bà phải liên hệ với từng cơ sở, khách sạn, nhà hàng và điểm đến để hỏi liệu họ có dịch vụ riêng dành cho NTK hay không và mức độ tiếp cận dành cho NTK đến mức độ nào… để có thể xây dựng nên tour dành cho du khách là NKT.

“Do không có thông tin nên việc xây dựng tour dành cho NKT gặp nhiều khó khăn và tốn nhiều thời gian cho việc tìm thông tin. Ngoài ra, do phần lớn đối tượng du khách NKT là người nước ngoài không biết liệu cơ sở hạ tầng, dịch vụ tại Việt Nam có đủ để tạo điều kiện cho du khách NKT hay không, nên họ không dám đặt niềm tin để gửi tour, mua tour của mình” – bà Ánh cho biết.

Theo bà Ánh, hầu hết tại các nước phát triển du lịch, đặc biệt là các nước châu Âu đều có các công ty du lịch, Hiệp hội chuyên tổ chức tour cho NKT. Trong khi đó, tại Việt Nam gần như chưa có một công ty du lịch nào chuyên xây dựng tour cho du khách là NKT. Chỉ khi nào khách có nhu cầu, các doanh nghiệp lữ hành mới bắt đầu xây dựng sản phẩm du lịch cho NKT. Do vậy, sản phẩm và dịch vụ thường thiếu chuyên nghiệp và thiếu đồng bộ.

Đến thời điểm này, một số địa phương và điểm đến trên cả nước như Hà Nội, Đà Nẵng... đã bắt đầu có sự quan tâm đến du khách là NTK, nâng cấp, thay đổi cơ sở hạ tầng, dịch vụ để đón những vị khách đặc biệt này, như: Đà Nẵng từ năm 2015 đã có lối đi ra biển cho du khách khuyết tật tại Mỹ Khê; “công viên của những kỷ lục” Sun World Danang Wonders có dành riêng những lối đi cho NKT… Tuy nhiên sự đầu tư chưa nhiều và chưa thực sự đáp ứng nhu cầu của du khách là NKT. “Ví dụ, tại nhiều di tích lịch sử hay điểm tham quan của Hà Nội, chưa có lối đi dành riêng cho NTK mà chỉ làm đường đi hơi thoai thoải để NTK có thể đi vào được. Hầu hết các tỉnh thành khác cũng đều vướng những vấn đề như vậy, nên việc xây dựng tour cho NTK còn gặp khó khăn. Sự đầu tư chưa đúng mức này cũng khiến bản thân du khách là NTK đi du lịch sẽ gặp bất tiện và chi phí bị đội cao hơn do phải kèm thêm người hỗ trợ...”- bà Ánh cho hay.

Để du lịch cho NKT không còn “rào cản”

Để góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho NKT đi du lịch tại Việt Nam cũng như giúp các công ty du lịch dễ dàng hơn khi xây dựng tour dành cho NKT, ngày 14 tháng 9 năm 2017, UBND thành phố Hà Nội đã phê duyệt  dự án “Xây dựng trang thông tin du lịch tiếp cận cho người khuyết tật”, chủ dự án là Hội Người khuyết tật TP. Hà Nội và đơn vị thực hiện là Nhóm Vì Tương lai tươi sáng của NKT Hà Nội. Dự án này đã chính thức được ra mắt vào ngày 22/11.

Nhóm Vì Tương lai tươi sáng trong chuyến khảo sát điểm đến để xây dựng trang thông tin du lịch tiếp cận

Theo đó, thông qua trang thông tin điện tử https://dulichtiepcan.com/vi-vn và trang mạng xã hội https://www.facebook.com/dulichtiepcan, NKT có thể tìm được thông tin về các điểm tham quan có hỗ trợ cho NKT để chủ động cho những chuyến du lịch của mình. Tại trang web, 22 điểm tham quan, 8 khách sạn, 7 nhà hàng tại Hà Nội cùng các tuyến vận chuyển như sân bay Nội Bài, ga Hà Nội và một số điểm xe buýt… được thông tin chi tiết. Những người khuyết tật cũng tìm thấy ở đây các văn bản pháp luật liên quan đến người khuyết tật như: Nghị quyết về việc phê chuẩn Công ước của Liên hợp quốc về quyền của người khuyết tật; Công ước quốc tế về quyền của người khuyết tật, đề án trợ giúp người khuyết tật giai đoạn 2012 – 2020; quy chuẩn quốc gia về xây dựng công trình đảm bảo người khuyết tật tiếp cận sử dụng… Trang thông tin điện tử cũng đưa nhiều tin tức liên quan đến người khuyết tật, tư vấn cho người khuyết tật khi đi du lịch, những câu chuyện về người khuyết tật…

Chị Trịnh Thủy – thành viên Nhóm Vì tương lai tươi sáng (trực thuộc Hội NKT Hà Nội), người chủ trì thực hiện Dự án cho biết, nhóm của chị đã thực hiện khảo sát các điểm đến, khách sạn, nhà hàng, tuyến vận chuyển như nhà ga, sân bay trên nhiều tỉnh thành để thực hiện dự án này. Chị Thủy cho biết, có một thực tế là rất ít điểm đến, cơ sở du lịch quan tâm đầu tư cơ sở hạ tầng, dịch vụ dành riêng cho NKT. “Ví dụ, người khiếm thính vào tham quan di tích lịch sử, bảo tàng không có sự hỗ trợ để được nghe thuyết minh, chỉ có hệ thống slide chạy chữ giới thiệu về hiện vật, nhưng lại bằng tiếng Anh nên không phải khiếm thính nào cũng có thể đọc được. Hoặc người khiếm thị đi thang máy trong khách sạn, nhà hàng nhưng không có dòng chữ nổi hướng dẫn để họ có thể tự nhận biết, xoay xở” – chị Thủy cho biết.

Theo các chuyên gia du lịch, để hoạt động du lịch dành cho NKT không còn rào càn, cần có sự đầu tư đồng bộ và có hệ thống và sự quan tâm vào cuộc của tất cả các bên liên quan đến hoạt động du lịch, từ cơ quan quản lý Nhà nước, cho đến các địa phương, điểm đến, doanh nghiệp du lịch, cơ sở lưu trú, nhà hàng… Tuy nhiên, việc ra đời trang thông tin du lịch tiếp cận dành cho NKT này trong bối cảnh hiện nay là một nỗ lực không nhỏ, góp phần giúp cho hoạt động du lịch dành cho NKT tại Việt Nam được thuận lợi hơn và những đơn vị lữ hành không phải ""mò mẫm" mỗi khi làm tour dành cho NTK./.